Hoe een professioneel en openhartig interview wordt misbruikt voor tendentieuze onderbuik-TV over cardiologen……
ArrayIn de uitzending van Brandpunt met de titel “Hart voor de zaak” wordt de indruk gewekt dat cardiologen onbetrouwbaar zijn en hun zakken zouden vullen over de rug van de patiënt. Brandpunt kondigde afgelopen week een uitzending aan vol met oplopende conflicten in Nederlandse ziekenhuizen, ruziënde cardiologen en wanhopige hartpatiënten. In plaats van “in de wereld van de cardiologie” te duiken maakten ze zich ervan af met het goedkoop aan elkaar koppelen van losstaande feiten en quotes. Deze losse details die geen verband hebben lijk in de reportage één geheel te zijn. De indruk wordt gewekt dat de cardioloog een “witte jassen” crimineel is. In plaats van zaken evenwichtig te presenteren, lijkt het er op dat Brandpunt vooral de schijn wil wekken grondig onderzoek te hebben gedaan en dat zij daarbij compromitterende financiële banden van cardiologen hebben weten bloot te leggen. Na het bekijken van een uitzending had ik een vreemde smaak in de mond. Elke uitzending die begint met schimmige beelden die losse flarden van gesprekken laat horen en een huilende patiënt, neigen op voorhand al naar onderbuik-TV.
In de reportage zie Dirk Bayens als bellende journalist in de auto. Met het beeld van de bellende journalist moest kennelijk de indruk worden gewekt dat hij op dat moment ook echt iemand aan de telefoon had. Maar het scherm van zijn witte iPhone was pikzwart, zo ontstond bij mij al in het begin van de uitzending de twijfel zou de antwoorden wel hoorden bij de vragen van de bellende journalist. De oplettende kijker kan zelf in de uitzending zien dat de witte iPhone gewoon een zwart onverlicht schermpje liet toont, in plaats van de prominente rode balk met het woord “stop” die onderin het scherm te zien zou moeten zijn als je iemand belt. Of minimaal een achtergrond met icoontjes of een of andere app, maar in elk geval een verlicht scherm, maar dat scherm was niet verlicht en dus uit. Op zo’n moment ben ik altijd benieuwd of de antwoorden wel de antwoorden op de zojuist gestelde vragen zijn……. maar dat is misschien een afwijking die heb ontwikkeld na teveel knip- en plak TV die louter het doel lijken te hebben om instituten, bedrijven en mensen te beschadigen.
Brandpunt reporter lijkt in de uitzending de cardiologen te hebben ‘ontmaskerd’ als onbetrouwbare geldwolven, maar na het kijken van het volledige interview met Dr. Victor Umans van de NVVC, weet ik het zeker. Losse details en niet bij elkaar horende feiten zijn tot een samenhangend verhaal geknipt en geplakt. Flarden uit een zeer openhartig, oprecht en professioneel interview met Dr. Victor Umans worden misbruikt om een tendentieuze reportage op te kunnen leuken die een valse zweem van kwaliteitsjournalistiek ademt. Let vooral in het grote interview op de herhalingen van de journalist en hoe hij handig onderbrekingen en herhaling gebruikt om zijn vraag deels te herhalen. En dat losse deel zou op zichzelf weer een heel goed een vraag zouden kunnen zijn als je het geheel niet kent. En lijkt zoveel op de initiele vraag dat ik me kan voorstellen dat je als geinterviewde persoon het verschil niet opmerkt of aanneemt dat het een vergissing is. Na het kijken van het gehele interview begreep ik ook ineens waarom Umans wat verstoord keek, hij werd dus keer op keer onderbroken en werd halverwege zijn antwoord opnieuw een vraag gesteld de verdacht veel of juist verdacht weinig leek op de initiele vraag en juist die stukken zijn in de uitzending terug te vinden.
Kortom bekijk de uitzending van Brandpunt (als je die nog niet gezien hebt), kijk dan naar het volledige interview met Umans (kost je wel even een uurtje). En kijk dan de uitzending nog eens. Gelukkig was de heer Umans alleen bereid een interview te geven als Brandpunt Reporter de volledige opname van het interview zou publiceren op haar website. Met dit interview komt de uitzending van 23 mei van Brandpunt/KRO Reporter in het juiste perspectief want er werd ruim een uur gesproken gesproken tienallen onderwerpen. Het volledige interview is te zien op de website van Reporter.
Mag ik pleiten voor openheid en transparantie in televisiereportages? Wie controleert wie om ervoor te zorgen dat de journalist wel eerlijk zijn werk doet en het verhaal brengt waarin het waarheidsgehalte groter is dan de aan elkaar geplakte schijnwaarheid. Ook dit keer zeggen de makers op te komen voor het patiëntenbelang maar het enige wat ze met dit soort onderbuik-TV realiseren is dat de vertrouwensrelatie tussen arts en patiënt onterecht geschaad wordt!
Janine Budding, hoofdredacteur MedicalFacts
