Arts ook slachtoffer van medische fout

Array

ondersteuning-200x200Complicaties zijn vaak nadelig voor de patiënt, maar hebben soms ook hun weerslag op de betrokken behandelaren. De nasleep van al dan niet vermijdbare fouten zou meer aandacht moeten krijgen, stellen Britse chirurgen in British Journal of Surgery (2013;100:1748-55).

In alle beroepsgroepen gaan soms dingen mis. Hoe op fouten en complicaties wordt gereageerd is echter variabel. Om de impact van medische missers op zorgverleners te onderzoeken hielden Anna Pinto en haar collega’s met 27 chirurgen in 2 grote Londense ziekenhuizen semigestructureerde interviews. Ze kozen voor artsen die al minstens 3 jaar zelfstandig opereerden. Zij ondervroegen algemeen of vasculair chirurgen, omdat dit de specialisaties zijn met hogere operatieve risico’s.

Bijna alle chirurgen meldden emotioneel geraakt te worden door complicaties waarbij ze betrokken waren. Vaak ervoeren ze schuld, angst, boosheid, verlies van zelfvertrouwen en zorgen over de patiënt. Steun kregen de ondervraagden vooral van directe collega’s. De meesten zochten advies bij vakgroepgenoten en probeerden te analyseren waar het misging en wat ze daarvan konden leren. Om de emoties de baas te krijgen meldden de ondervraagden onder andere rationalisatie, het in gesprek gaan met de betrokken patiënten en dissociatie. Een op de zeven chirurgen nam de vlucht tot alcohol.

Terwijl collega-chirurgen dus vaak als steunend werden ervaren schoot volgens twee derde van de operateurs het ziekenhuis als organisatie zelf tekort in de nasleep van een misgelopen behandeling. Volgens de geïnterviewden reageerden de instituten meestal met verwijten of door een straf op te leggen, wat het leren van de fouten in de weg stond en bovendien het verwerkingsproces bij de arts in kwestie niet ten goede kwam. De auteurs suggereren dan ook maatregelen om enerzijds na een fout de psychologische druk op betrokkenen te verlichten en om anderzijds effectiever van missers te leren.

Bron: NTvG/Lucas Maillette de Buy Wenniger

Redactie Medicalfacts / Alida Budding - Hennink

Samen met mijn dochter Janine Budding verzorg ik dagelijks het online medisch nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant is. De rol en beleving van patiënt & Healthy Ageing, zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik heb jarenlang ervaring in diverse functies in thuiszorg.

One thought on "Arts ook slachtoffer van medische fout"

  1. Siegfried van Hoek

    Een medaille heeft twee zijden, dat is een positieve vertaling van de bekende uitspraak aangaande ‘de keerzijde van een medaille’. Het cruijfiaans gezegde ‘Elk Probleem heb z’n Eigeh Voordeel’ is als een zen-uitspraak op te vatten om problemen het hooft te bieden. In de ‘Tao van Poeh wordt uitgelegd hoe het probleem gebruikt kan worden om de oplossing op Taoistische wijze te vinden. (In De Tao van Poeh (met Winnie de Poeh) is Winnie vergeetachtig en is hij de weg wijt geraakt hij is de weg terug vergeten. Winnie kan dus de weg niet terug te vinden, en vergeet uiteindelijk na enkele pogingen om de weg terug te vinden als remedie even het probleem dat hij de weg kwijt is als belastende factor voor hem in zijn denkproces, waarna hij eenvoudig de weg terug vindt. Niet dralen rond het probleem, gewoon beginnen. Hier in Nederland zijn we al heel lang de weg kwijt in medische issues, en is het een groot lawyers paradise die profiteert van de impasse, waarbij oneigenlijke praktijken gedijen onder goedkeurings-instructie van oud-minsiter van Justitie ‘Heers’-Ballin in ‘handhaving’ Van het beleid medische oneigenlijke praktijken niet vervolgbaar te stellen.. Het artikel ‘Arts ook Slachtoffer van een Medische Fout’ is daarom ook een mooie ingang als opmaat om de weg terug te voor onder andere artsen over hoe om te gaan met medische behandelingen met ongewenste uitkomsten. Allereerst dient hiervoor onderscheid gemaakt te worden tussen de ‘opzettelijke bedoelde’ medische fout (dader) en een gewone fout van een integer practiserend arts, want gewone fouten horen niet over claims te gaan, er kan wat mis gaan. De gebezigde term dat elke arts een eigen kerkhofje heeft spreekt boekdelen… Onderstaande twee punten van aandacht om de weg terug te vinden enerzijds in beleid en anderzijds op persoonlijk vlak, wat als twee zijden van een medaille zijn deze onlosmakelijk met elkaar verbonden.

    BELEID:
    In Amerika was het rond de eeuwwisseling zo dat hoog-risico gebieden niet meer verzekerbaar waren wegens de hoge kosten van geschil na het ontstaan van letselschade. Het onderzoek ‘Sorry Works’ ( http://irving.vassar.edu/faculty/bh/Ho-Liu-Apologies-and-Malpractice-nov15.pdf ) wees al uit, dat slachtoffers in principe niet claim-belust zijn en begrip hebben voor een zeker bestaan van feilbaarheid van artsen. Slachtoffers klommen pas in de juridische pen nadat ze ook nog eens letterlijk geschoffeerd werden door betrokken artsen en met een zwijgcultus te maken kregen. Lees eventueel hiervoor verkort het verkort commentaar op het onderzoek onderzoek http://faculty.law.miami.edu/mcoombs/documents/Sorry_Works_000.pdf . In 2006 hebben ms. Hillary Rodham-Clinton en mr. Barack Obama vervolgens na een onderzoek de wet Me-Di-C gelanceerd, omdat in gevolge van het niet meer verzekerbaar zijn vanwege de hoge poliskosten van hoog-risico gebieden van zorg zoals neurologie en gyneacologie voor ziekenhuizen, daardoor patienten in die gebieden ook geen zorg meer geboden kon worden.
    (http://www.slideshare.net/adaqcra/herschreven-uitgebreider-commentaar-op-het-artikel-me-di-c).
    In hun onderzoek kwam naar voren dat geschil-bemiddeling de problematiem in belangrijke mate tempert, er was zelfs een veteranen-hospitaal wat al twee decennia succesvol met die methode.

    Met de wet Me-Di-C werd ook een door de overheid overkoepelend orgaan ingesteld, wat naast het vervullen van een bemiddelende rol in het omgaan met letselschade tussen al de betrokken partijen ook onderzoekt hoe de ongewenste uitkomsten van medisch zijn ontstaan en daarmee aan een kenniscentrum bouwt over dergelijke situaties. Belangrijk aspect hieraan is bovendien dat zo’n kenniscentrum artsen ook preventief kan gaan adviseren over de te nemen beslissingen bij medische behandeling op basis van ervaring van voorgaande situaties met ongewenste uitkomsten. Dat is een heel belangrijk punt van winst.

    Fouten maken is menselijk, deze vervolgens verzwijgen is onmenselijk. Probeer maar eens foutloos een brief te schrijfen…; maar sommige ‘vouten’ zijn echt verwijtbaar, dat zijn geen ongewenste uitkomsten van een behandeling maar het gevolg van nalatigheid en/of opzet (lees misbruik) in functie. Daarom moet er op de eerste plaats een onderscheid gemaakt worden tussen een gewone medische fout en een (vaak bewust) vermijdbare fout, dat zal de cultuur in het omgaan met letselschade-issues ten goede komen. Daarom pleit ik ervoor dat de overheid haar verantwoording gaat nemen en niet langer het tozicht etc. volledig aan de sector zelf uitbesteed. Dat de slager zijn eigen vlees keurt is al bewezen door mr. Pieter van Vollenhoven in zijn boek ‘Hier onveilig!? Onmogelijk!’, Onmogelijk? Time for a Change…

    INDIVIDU:
    De overmatige protectie-cultus gaat voorbij aan de problematiek waar artsen en patienten mee te maken krijgen. Dat 15% van de artsen aan de drank geraakt na het ontstaan van letselschade en hoe daar in nalatigheid ook door ziekenhuisbestuur mee omgegaan wordt spreekt al voor zich. Het medicijnmisbruik van Dr. Jansen Steur zelve moet ook deels in dit licht gezien worden. Er is een cultuur van carriere-avonturisme en een stilzwijgen van kwalijke zaken. U bent geboren om dood te gaan en wij helpen u daarbij, zij het dan wel liefst zo langzaam als mogelijk onder medicatie. Wijlen de huisarts Drs. Tromp kan daar van gene zijde over meepraten hoe machtsferen in de medische sector hun eigen regels naar willekeur toepassen. Saillant detail van de moraalriddrij van het AMC in die kwestie is dat zij zelf meerdere artsen in dienst hebben die betrokken zijn in bewuste praktijken van medisch oneigenlijk en schendend handelen! Ik bedoel maar… Het respecteren van regelgeving naar willekeur na het instaan van letselschade is een fenomeen wat in 2009 al door prof. Leegemate onderkend is geworden. Recentelijk is de betrokkenheid met nalatigheid in functie van IGZ door mr. Yme Drost ook in procedure benoemd geworden.

    Maar het individu (de edelpractiserend arts en/of de integer patient) ondervindt zelf wel de persoonlijke hinder/schade van het ontbreken van een correcte afhandeling van kwesties van medische behandelingen met ongewenste uitkomsten. De zelfmoord van Drs. Tromp is daarin een keihard voorbeeld, waarbij een ernstig verwijtbare rol toe te schrijven is aan het AMC, IGZ en Politie, terwijl genomeden in diverse andere kwesties mijns inziens naar kennisgeving zelf kwalijk betrokken zijn in/met nalatigheid. Over recht van spreken gesproken…

    CONCLUSIE:
    Het onderzoek naar de impact op artsen die betrokken zijn bij letselschadezaken is van grote waarde om erkenning te krijgen voor een zinvol omgaan met letseschadekwesties.. Ook hiermee is de sector van beroepsbeoefenaren aan te spreken om hun stem voor verandering en meer integriteit te laten horen. Van de zijde van de slachtoffers van en medische behandeling is er al ruim een decennium lang informatie bekend, maar over de impact voor de zorgaanbieders is relatief weinig bekend. Het verzwijgen van medische kwesties is voor beide betrokken partijen een vorm van immateriele schade, en psychologisch zal de praxis van verzwijgen van letselschade bijdragen aan een verschraling van empathie van de zorgaanbieder voor de patient. De opgelegde zwijcultus rond letselschade voor beroepsbeoefenaren is daarmee ook een geestelijke verdringings-cultus waar de betrokken arts mee te maken krijgt als met daar niet op een goede manier mee omgegaan wordt, hetgeen ik dan als immateriele psychologische schade op geestelijk vlak voor de pracioseur zou willen benoemen. Ik denk dat we de casus Jansen Steur ook in dit licht moeten zien; die kwestie had zich niet zo ver kunnen ontwikkelen als de hele setting er niet op ingericht was om in dit soort praktijken ogensluitend te permiteren.

    Om recht te doen aan een arts die een medische fout heeft gemaakt behoort deze ondersteunt te worden, dat er degelijk onderzoek naar de letselschade is, dat daar lering uit getrokken kan worden, en de informatie preventief beschikbaar wordt intdaan van persoonlijke gegevens, waarmee er ook een zingeving voor het slachtoffer maar ook de betrokken arts in het omgaan met letselschade ontstaat. En om recht te doen aan een integer arts die een fout maakt behoren echt kwalijke zaken van medisch handelen aangepakt te worden, het weboek van strafrecht is er al, nu de handhaving ervan nog… Helaas is tot op heden weinig bereidheid gebleken om serieus naar het model Me-Di-C te kijken. Leuk al die onderzoeken de afgelopen tien jaar, maar wanneer gaat er eens iets echt veranderen? Als er werkelijk iets kan veranderen, dan zal dat gebeuren door de stem die de beroepsgroep maakt over het correct omgaan met letselschade en het uitbannen van echt kwalijke zaken, want de gehele macht van beleid, handhaving en uitvoering ligt in handen van de sector zelf; er is thans zo gezegd eigenlijk geen Trias Politica in de zorg…

Comments are closed.

Recente artikelen