UMC Utrecht Hersencentrum onderzoekt voedselkeuze en onbewust eetgedrag
Array
Obesitas, met levensbedreigende gevolgen als cardiovasculaire aandoeningen, neemt in toenemende mate epidemiologische vormen aan. Preventie van obesitas staat daarom hoog op de maatschappelijke agenda. Het UMC Utrecht Hersencentrum doet onderzoek naar de rol van hersenprocessen in voedselkeuzes en eetgedrag en neemt hiertoe deel aan het Europese consortium NUDGE-IT. Hiervoor verkreeg het vorige week een Europese subsidie van 1.4 miljoen euro.
Het NUDGE-IT-project is een Europees samenwerkingsverband dat onderzoek doet naar onze voedselkeuzes en eetgedrag. Het project wil met behulp van nieuwe technologieën, zoals opto- en farmacogenetica, duidelijker inzicht krijgen in ons zogeheten dagelijkse ‘onbewuste’ eetgedrag, het impulsieve keuzegedrag, de invloed van vroege (stressgerelateerde) ervaringen en de invloed van dagelijkse omgevingsfactoren – denk aan honger en stress – op onze voedselkeuze.
Neuro-imaging
Binnen NUDGE-IT is het aandeel van het UMC Utrecht Hersencentrum het verfijnen van diermodellen waarin de invloed van emoties, impulsiviteit, onzekerheid en beloning op voedselkeuzes gemeten kan worden. Daarnaast worden er met behulp van neuro-imaging de neurale processen in kaart gebracht die aan voedselkeuzes ten grondslag liggen. Zijn er processen in onze hersenen waar te nemen waarmee we kunnen zien of er sprake is van eten vanuit frustratie – voedselinname als troost – of van eten als gevolg van honger?
Ook zullen in het UMC Utrecht Hersencentrum standaardprotocollen worden ontwikkeld, waarmee onderzoekers de hersenrespons op voedselprikkels zorgvuldiger kunnen meten en individuele reacties op deze prikkels beter in kaart kunnen brengen. Ten slotte zal voor het verkrijgen van meer gedegen en betrouwbare onderzoeksinformatie een gemeenschappelijke database worden opgezet. Deze uniforme database stelt onderzoekers in staat meerdere imaging-studies goed te combineren.
Onderzoek op verschillende niveaus
Het Utrechtse onderzoek heeft een sterk translationeel karakter. Dit betekent dat uitkomsten vanuit laboratoriumonderzoek worden gekoppeld aan klinische onderzoek bij de mens met behulp van neuro-imaging. Alleen door de combinatie van onderzoek op verschillende niveaus – van laboratorium tot mens, van de techniek farmacogenetica tot die van neuro-imaging – kan volledig inzicht worden verkregen in de totstandkoming van voedselkeuzes.
Hersenactivatie tijdens proeven gemeten met MRI. (Bron: Paul Smeets, UMC Utrecht)
Toelichting: Dit zijn de hersengebieden die actiever zijn bij het evalueren van voedsel. Een belangrijke volgende stap is het koppelen van dergelijke activatie-patronen aan eetgedrag en het duiden van individuele verschillen in dit soort patronen.
