Doorbraak in effectiviteit van behandelingen ‘duimbasis artrose’
Array
Onderzoek door handchirurg Guus Vermeulen van Erasmus MC trekt internationale aandacht
Er wordt een duidelijke richtlijn opgesteld voor de meest effectieve behandeling van duimbasis artrose (ook bekend als duimbasisslijtage), een vorm van gewrichtsslijtage die veel voor komt bij vrouwen boven de 55 jaar. Handchirurg Guus Vermeulen, werkzaam bij het Erasmus MC, heeft onlangs een proefschrift afgerond over de chirurgische behandeling van deze aandoening. Vermeulen vergelijkt daarin de verschillende behandelingsmogelijkheden van duimbasisslijtage met elkaar en komt op basis van zijn promotieonderzoek met een aanbeveling.
“Bij 55% van de vrouwen boven de 55 jaar zijn op een röntgenfoto afwijkingen van de duimbasis te zien. Gelukkig geeft dat niet altijd last: bij ongeveer 9% is een behandeling nodig. Duimbasis artrose geeft pijnklachten, vooral bij het maken van knijpbewegingen of bijvoorbeeld schrijven”, zegt Vermeulen. “Wanneer een spalk niet het gewenste resultaat geeft, kan er voor een operatie gekozen worden. De afgelopen decennia zijn er vele chirurgische behandelingen bedacht, maar welke techniek de voorkeur had en in welke situatie, was onduidelijk.” In zijn proefschrift vergelijkt Vermeulen vier technieken: het gewricht vastzetten, een gewrichtsprothese plaatsen, het gewricht verwijderen, en het gewricht verwijderen met een peesreconstructie.
Duimbasis artrose op 1 niveau
Bij duimbasis artrose op 1 niveau geeft het vastzetten van het gewricht te veel complicaties. “Patiënten zijn in de regel ontevreden over deze ingreep en zouden hem niet nog een keer ondergaan. Daarom kan routinematig vastzetten worden afgeraden.” De resultaten van een totale gewrichtsprothese op korte termijn laten zien dat patiënten hun hand beter kunnen gebruiken dan na verwijderen van het gewricht. Mogelijke complicaties van de prothese op langere termijn – zoals loslaten of luxatie – moeten echter eerst worden onderzocht voordat deze techniek breedschalig kan worden toegepast. “De verwachting is dat een totale gewrichtsprothese op termijn de beste optie zou kunnen worden. Zeker omdat de protheses steeds verder worden doorontwikkeld. We weten nu echter nog niet welke problemen er op de langere termijn kunnen optreden, daarom heeft deze ingreep nu nog niet de voorkeur.”
Op basis van dit proefschrift wordt daarom geadviseerd bij duimbasis artrose op 1 niveau het gewricht te verwijderen. “Simpelweg het kapotte gewrichtje weghalen zorgt in dit geval voor een goed resultaat en vooral minder complicaties ten opzichte van de andere technieken.”
Duimbasis artrose op 2 niveaus
Bij artrose op 2 niveaus (een verder gevorderde artrose) zorgt een peesreconstructie met boorgat door de duimbasis voor een beter en sneller herstel dan een peesreconstructie door middel van een peessling. “Bij een peessling wordt na het verwijderen van het gewricht een pees enkele malen in een ‘figuur acht’ rond een andere pees gevlochten, zodat de duim niet kan inzakken. Bij een boorgattechniek wordt een pees door het bot getunneld om inzakking te voorkomen. De peesslingtechniek levert extra spanning op de pezen op waardoor patiënten de eerste maanden na de ingreep meer last hebben.”
Nationaal & internationaal
Vermeulen maakt deel uit van een commissie van zeven specialisten die werken aan de Nederlandse richtlijn voor de behandeling van duimbasisslijtage, die naar verwachting komend jaar wordt afgerond. Een artikel over zijn promotieonderzoek wordt gepubliceerd in het maartnummer van het Nederlands Tijdschrift voor Plastische Chirurgie. Inmiddels heeft de handchirurg ook internationaal de aandacht getrokken: “Ik ben gevraagd om samen met een comité van vier specialisten een artikel te schrijven voor de website van de International Federation of Societies for Surgery of the Hand (IFFSH). Deze website geeft wereldwijd up-to-date informatie over nieuwe inzichten en behandeltechnieken. Ons artikel verschijnt later dit jaar op de website – een hele eer!”
Over drs. Guus Vermeulen
Drs. Guus Vermeulen (1979) voltooide zijn studie geneeskunde in Utrecht. In de Isala Klinieken in Zwolle specialiseerde hij zich tot plastisch chirurg. Sinds 2007 doet hij promotieonderzoek voor Xpert Clinic, Isala Klinieken, Diakonessenhuis Utrecht en het Erasmus MC naar de behandeling van duimbasisslijtage. Op woensdag 29 januari a.s. zal Vermeulen zijn proefschrift verdedigen aan het Erasmus MC. Sinds begin dit jaar is Vermeulen als handchirurg verbonden aan Xpert Clinic.
