Zorgnetwerken vereisen aanpassing beleid overheid en zorgverzekeraars
Array
Regels die het delen van informatie en nauwe samenwerking slechts beperkt toestaan, belemmeren de samenwerking in zorgnetwerken. Bovendien wordt te weinig ingezien dat netwerken investeringen in tijd en geld vergen. Om toekomstbestendige netwerken te behouden, moeten overheid en zorgverzekeraars hun beleid aanpassen. Dat stelt Astrid Kramer in het proefschrift waarop ze op 13 juni promoveert aan Tilburg University.
Nederland kent diverse zorgnetwerken, georganiseerd rondom bijvoorbeeld beroertes (CVA), dementie of palliatieve zorg. Om de stijgende zorgkosten en toenemende zorgvraag het hoofd te kunnen bieden, stimuleren overheid en verzekeraars de zorgverleners op die manier samen te werken. Maar die samenwerking verloopt nog niet optimaal, blijkt uit het promotieonderzoek van Astrid Kramer. Zo is het delen van zorginformatie problematisch en wordt te weinig geïnvesteerd in de samenwerking. Bovendien betrekken overheid en zorgverzekeraars netwerken te weinig bij hun beleid.
Kramer: “De zorgverleners in een netwerk hebben elkaar nodig om complete en goede zorg te kunnen verlenen. Als men dit inziet en rekening houdt met elkaar, wordt het netwerk sterker en de efficiency groter. Niet alleen de zorgverleners profiteren hiervan, maar vooral ook de patiënt.”
Netwerkcoördinator
De netwerkcoördinator speelt een cruciale rol, constateert Kramer, door de deelnemende organisaties te wijzen op het gezamenlijke doel en de voordelen van het samenwerken. Ook zorgt de coördinator ervoor dat het netwerk klaar is voor mogelijke veranderingen. Door het organiseren van bijeenkomsten en netwerkactiviteiten kan de coördinator ook het vertrouwen tussen de organisaties vergroten.
Kramer onderzocht de bereidheid van organisaties om in een netwerk te blijven wanneer de omgeving verandert en de rol daarbij van het eigen belang versus het netwerkbelang. Dat deed ze door middel van interviews met zorgverleners uit CVA zorgketens en netwerken voor palliatieve zorg.
Vertrouwen
Vooral het vertrouwen in de andere partijen en de verbondenheid met het netwerk blijkt van invloed te zijn op de bereidheid van organisaties om bij een netwerk te blijven. Wordt een netwerk echter te groot, dan voelen organisaties zich minder betrokken en stappen ze er eerder uit.
“Een ideaal netwerk bestaat uit ongeveer zes organisaties, onder leiding van een onafhankelijke coördinator. Iedere organisatie vaardigt een vaste vertegenwoordiger af, die middelen krijgt om deel te nemen. Men werkt vanuit een gezamenlijk belang en is soms bereid om dit boven het belang van de eigen organisatie te stellen. Wanneer de organisaties wettelijk ook nog informatie over hun patiënten mogen delen binnen het netwerk, dan staat niets de kracht van netwerken meer in de weg.”
Astrid Kramer (Zwolle, 1978) begon na haar bachelor Communicatie in 2002 met het doctoraal programma Beleids- en Organisatiewetenschappen aan Tilburg University. Sinds 2006 is ze verbonden aan het departement Management van dezelfde universiteit.
