Falende Alzheimertest leert in welke richting het onderzoek verder moet
ArrayTegenvallende resultaten van klinische Alzheimerstudies ontmoedigen artsen en onderzoekers om hun onderzoek naar ?-secretases en een mogelijke therapie tegen Alzheimer verder te zetten. In het prestigieuze tijdschrift Cell argumenteert Alzheimerexpert Bart De Strooper (VIB-KU Leuven) dat deze studies geen verloren studies zijn, maar net aangeven welke de volgende stappen zijn die Alzheimeronderzoekers moeten nemen. Dit artikel of beter gezegd, deze boodschap, zal verspreid worden op de grootste Neuroscience meeting die half november in Washington doorgaat.

Bart De Strooper
© VIB, 2014
Bart De Strooper: “We moeten leren van AIDS, cholesterol of kanker onderzoek: alleen als we van onze moeilijkheden willen leren, kunnen we een geneesmiddel voor Alzheimer onderzoek vinden. Het huidige pessimisme is geen antwoord op de nood van de patiënten.”
Het ?-secretase complex
De ziekte van Alzheimer wordt gekenmerkt door abnormale ophopingen van een eiwit (amyloïd-?; A?) tussen de hersencellen; amyloïde plakken genoemd. Reeds enkele jaren geleden ontrafelden Bart De Strooper en zijn team de structuur en de functie van het ?-secretase complex dat een grote rol speelt bij het ontstaan van deze plakken.
Tegenvallende resultaten bij klinische Alzheimerstudies
Jarenlang waren ?-secretases het doelwit voor de ontwikkeling van een therapie tegen Alzheimer. Het blokkeren van deze ?-secretases zou de productie van de plakken en bijgevolg het afsterven van zenuwcellen, tegengaan. ‘Semagacestat’ (Eli Lilly) is één van de velen voorbeelden van kandidaatgeneesmiddelen die in de kliniek getest werden. Het falen van de fase-3 klinische testen (deze testen worden op patiënten uitgevoerd) met semagacestat leidde tot het abrupt beëindigen van ?-secretase onderzoek. Helaas was dit effect niet alleen voelbaar bij de farmaceutische industrie, maar ook de academische wereld reageerde argwanend.
Lessen voor toekomstig Alzheimeronderzoek
In het tijdschrift Cell pleit Bart De Strooper dat onderzoekers uit deze studies lessen moeten trekken voor toekomstig onderzoek. Veel argumenten wijzen erop dat A?-peptiden wel degelijk een rol spelen in de ziekte van de Alzheimer, dus blijft het heel belanrijk om de hypothese van de amyloïde plakken uitvoerig te testen . Bovendien blijft diepgaand basisonderzoek noodzakelijk, gezien de huidige kenniskloof tussen de biology, fysiology en structuurbiologie van ?-secretases nog steeds ontzettend groot is. Nieuwe inzichten en het beter begrijpen van ?-secretases moeten de basis vormen voor een meer rationele ontwikkeling van een geneesmiddel.
Wat is de ziekte van Alzheimer
De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie in de Westerse wereld. De ziekte wordt in de eerste plaats gekenmerkt door verlies van cognitieve vermogens. Een verlies dat toe te schrijven is aan het afsterven van zenuwcellen in de hersenen.
In Vlaanderen hebben vandaag ongeveer 100.000 mensen dementie. In 2020 zal dit aantal toenemen tot 130.000, in 2050 tot 200.000. Ondanks vele verwoede pogingen en jarenlang onderzoek bestaat er nog steeds geen genezende behandeling. Zelfs een therapie die de aandoening betekenisvol afremt, is niet onmiddellijk beschikbaar.
Vragen
Aangezien dit onderzoek veel vragen kan oproepen, willen we u vragen in uw reportage of artikel te verwijzen naar het e-mailadres dat VIB hiervoor ter beschikking stelt. Iedereen kan hier met vragen omtrent dit en ander medisch gericht onderzoek terecht: [email protected].
Onderzoeksteam
Dit onderzoek werd uitgevoerd door het onderzoeksteam van Bart De Strooper, die aan het hoofd staat van het Leuvens Laboratorium voor Onderzoek naar Degeneratieve Ziekten en verbonden is aan het VIB Center for the Biology of Disease.
Publicatie
Lessons from a failed ?-secretase Alzheimer trial. Bart De Strooper, Cell 2014