Laat wetsvoorstel elektronische patiëntenrechten aansluiten op praktijk
Array
Zorg dat het wetsvoorstel Cliëntenrechten bij elektronische verwerking van gegevens goed aansluit bij de technische mogelijkheden in de praktijk. Dat is de kern van de oproep van de artsenfederatie KNMG tijdens een op 13 april door de Eerste Kamer georganiseerde bijeenkomst met deskundigen.
Ook huisartsenvereniging LHV is op de expertmeeting vertegenwoordigd. Samen geven de artsenorganisaties aan dat het wetsvoorstel op zich aanvaardbaar is als wettelijk kader voor zorgvuldige elektronische gegevensuitwisseling in de zorg, zeker nu het ministerie van VWS de inhoud heeft afgestemd met de Gedragscode Elektronische Gegevensuitwisseling in de Zorg die de veldpartijen eerder opstelden. Wel heeft de KNMG enkele kritische kanttekeningen bij het wetsvoorstel.
Gespecificeerde toestemming niet werkbaar voor praktijk
Om patiëntgegevens beschikbaar te maken voor elektronische raadpleging door andere zorgaanbieders, is “gespecificeerde toestemming” nodig van patiënten. Dit houdt in dat patiënten moeten kunnen aangeven dat alle óf bepaalde gegevens aan bepaalde (categorieën) zorgaanbieders beschikbaar mogen worden gesteld voor eventuele latere raadpleging. De KNMG vraagt zich af of een dergelijke eis uit een oogpunt van kwaliteit en uitvoerbaarheid van wetgeving wel verstandig is. Enerzijds moet “toestemming” zoals in de patiëntenrechtenwet WGBO (Wet Geneeskundige Behandel Overeenkomst) en de privacywet Wbp (Wet bescherming persoonsgegevens al per definitie “voldoende specifiek” zijn en “in vrijheid gegeven en op voldoende informatie gebaseerd”. Anderzijds blijkt dit binnen de praktijk van het zorgproces onuitvoerbaar te zijn. Het zal veel geld en inspanning kosten om aan deze eisen te kunnen voldoen. Mocht de Eerste Kamer deze wet willen aannemen, dan adviseert de KNMG om de inwerkingtreding van dit onderdeel van het wetsvoorstel voor onbepaalde tijd uit te stellen totdat voor de praktijk een werkbare oplossing is bedacht. Ook de minister van VWS wil een realistische ingangsdatum voor de inwerkingtreding.
Geen verplichtingen zonder werkend systeem
Het wetsvoorstel voorziet ook in enkele nieuwe administratieve verplichtingen voor zorgaanbieders. Dat geldt bijvoorbeeld voor het kosteloos verstrekken van elektronische inzage en afschrift, de plicht om cliënten te informeren over hun rechten en de plicht om een registratie van verleende toestemmingen bij te houden. Veel informatiesystemen kunnen deze nieuwe elektronische patiëntenrechten nog niet realiseren. Op deze manier leidt deze wet dus tot meer kosten en inspanningen voor zorgaanbieders.
Regel eerst een goede elektronische identificatie
In het verlengde van de elektronische inzage door patiënten, is naar de mening van de KNMG de voortdurende discussie over online elektronische identificatie van burgers, zoals via DigiD, op dit moment een belangrijke hindernis. Het is tijd dat de overheid nu eindelijk een oplossing vindt voor de elektronische identificatie van burgers en zodoende de juiste randvoorwaarden creëert voor elektronische toegang voor patiënten. Pas dan kunnen burgers op een veilige manier elektronisch inzage krijgen in medische dossiers.
Straf bij onrechtmatige inzage disproportioneel
Tot slot bevat het wetsvoorstel een strafbepaling voor zorgverleners die zich onrechtmatig toegang verschaffen tot elektronische patiëntgegevens. Zij kunnen volgens het wetsvoorstel door de strafrechter uit de uitoefening van hun beroep worden ontzet. Deze strafmaatregel is weliswaar vooral bedoeld voor zorgprofessionals die, anders dan artsen, niet onder het tuchtrecht vallen, maar toch vindt de KNMG deze bijkomende straf disproportioneel als wordt rekening gehouden met al bestaande maatregelen die bestaan via het ontslagrecht, het burgerlijk recht en dergelijke.
De KNMG zal deze punten tijdens de expertmeeting benadrukken en heeft deze voor de Eerste Kamer op een rij gezet in een position paper.
Bron: KNMG
