Reactie KNMG op rapport Kaljouw
Functioneren en niet langer ziekte centraal
In het rapport ‘Naar nieuwe zorg en zorgberoepen’ van de commissie Innovatie Zorgberoepen en Opleidingen worden de contouren geschetst van de toekomstige zorgvraag in 2030. De KNMG onderschrijft de voorgestelde omslag in de zorg waarin niet de ziekte of aandoening centraal staat, maar het functioneren, de veerkracht en de eigen regie van de burger. Hierbij dient volgens de KNMG niet uit het oog verloren te worden dat er in de samenleving ook kwetsbare groepen zijn voor wie het voeren van eigen regie over zorg en welzijn in beperkte mate mogelijk is. Ook het uitgangspunt dat de toekomstige vraag naar zorg leidend moet zijn en niet het bestaande aanbod aan zorg, beroepen en opleidingen, ondersteunt de KNMG. Met dit rapport zijn we klaar om de komende jaren te discussiëren over de invulling van de beroepen- en opleidingsstructuur. De KNMG wil graag haar bijdrage leveren.
Voorzorg
In het rapport is een belangrijke rol weggelegd voor voorzorg. Voorzorg wordt gedefinieerd als het bevorderen van gezond leven vanaf de geboorte tot het einde van ons leven. Burgers hebben het grootste deel van hun leven te maken met deze voorzorg. De KNMG hecht hier groot belang aan en met de inzet van haar preventiebeleid ligt de focus op voorkomen van gezondheidsschade door leefgewoonten die samenhangen met de moderne welvaart. Bekende risicofactoren van – somatische – welvaartziekten zijn roken, overgewicht, overmatig alcoholgebruik, weinig bewegen en een ongunstig voedingspatroon. Maar ook de biotische (infectieziekten), fysieke (lawaai, luchtverontreiniging, chemische stoffen) en sociale leefomgeving (werkomgeving, mate van sociale relaties, woonomgeving) spelen een belangrijke rol bij het ontstaan van gezondheidsproblemen. Door de artsenfederatie zal daarom de komende tijd actief worden ingezet op preventiebeleid.
Gevolgen voor opleidingen
Op basis van de beschrijving van de zorgvraag 2030 gaat de commissie het komende jaar een nieuwe beroepen- en opleidingenstructuur vormgeven. De KNMG is benieuwd naar deze ontwikkeling en wijst op het grote belang van de bijdrage van artsen in deze stap voor de toekomst van de zorg. De KNMG gaat participeert dan ook graag om de commissie hierin van dienst te zijn .
In het rapport wordt gesproken over het flexibel opleiden van professionals en een dynamisch continuüm van bekwaamheden. Sinds enige tijd wordt er binnen de medische vervolgopleidingen al dynamisch opgeleid. Sinds 1 januari 2015 is de opleidingsduur flexibel door het individualiseren van de opleidingsduur. Werd in het verleden opgeleid met een strikte focus op alleen de medisch inhoudelijke competentie, nu worden artsen veel breder opgeleid en is er ook aandacht voor meer algemene competenties zoals communiceren of maatschappelijk handelen. In het rapport wordt in dit verband gesproken over generalistische bekwaamheden zoals netwerkbekwaamheden. De modernisering is in lijn met de ontwikkelingen die worden beschreven in het rapport en zijn voor de KNMG dan ook een stimulans om door te gaan op de ingeslagen weg. Naar de mening van de KNMG zal deze moderniseringsslag moeten doorklinken in de nieuwe beroepen- en opleidingsstructuur.
In het rapport wordt in het laatste hoofdstuk ingegaan op de capaciteitsramingen. De commissie stelt voor om naast de kwantitatieve raming ook kwalitatief te gaan ramen. Daarmee wordt bedoeld dat het inzetten van gewenste bekwaamheden minstens zo belangrijk wordt als het inzetten van voldoende professionals. De KNMG heeft in de afgelopen jaren gezien dat de Minister van VWS steeds kiest voor de maximum variant van het Capaciteitsorgaan bij het vaststellen van het aantal op te leiden medisch specialisten. Tegelijkertijd is er sprake van werkloosheid onder jonge klaren. De KNMG pleit er dan ook voor om bij de raming meer rekening te houden met de gevolgen van het steeds gebruik maken van de maximale raming.
Het rapport biedt de basis om te reflecteren en in samenhang proactief de zorg toekomstbestendig te maken. Samen met patiënten, andere zorgprofessionals en de samenleving is de KNMG klaar om het zorgaanbod in 2030 vorm te geven.