KNMG: Wat mag de dokter met WhatsApp?

Array

Via WhatsApp sturen dokters wel eens foto’s over patiënten naar collega’s. Een snelle manier om een tweede mening te krijgen. Maar kijk uit, want de privacy van patiënten moet altijd gewaarborgd zijn. Foto’s en andere patiëntgegevens vallen onder het medisch beroepsgeheim. Ook bij het gebruik van WhatsApp moeten artsen zich dan ook realiseren dat zij de vertrouwelijkheid van patiënten moeten waarborgen.

whatsappFoto echt anoniem?
Zo mogen tot individuele patiënten herleidbare gegevens niet (onversleuteld) in de cloud worden opgeslagen. Op zichzelf is het niet verboden om collega-artsen online te consulteren voor bijvoorbeeld een diagnose door een foto van een wond te sturen via WhatsApp. Zolang die foto maar niet herleidbaar is tot een identificeerbare patiënt. En daar zit een probleem: foto’s zijn soms niet zo anoniem als ze lijken. Het kan bijvoorbeeld gaan om een foto van ernstig letsel opgelopen bij een ongeval, dat brede media aandacht heeft gekregen. Door de context kan die foto dan toch herleidbaar zijn tot een identificeerbare patiënt. Ook kunnen foto’s voorzien zijn van metadata waaruit blijkt op welke locatie en op welk tijdstip de foto is gemaakt, tot aan het IP-adres van bijvoorbeeld de zorginstelling aan toe. Ook deze metadata kunnen leiden tot identificeerbaarheid van de patiënt. Dergelijke foto’s zijn dus niet zo anoniem als men zou denken.

Veilig en vertrouwelijk
Waar het om gaat, is dat artsen bij gegevensuitwisseling via welk medium dan ook stilstaan bij de vraag of het wel veilig en vertrouwelijk is. Bij WhatsApp valt dit niet te garanderen. Foto’s die via WhatsApp worden ontvangen kunnen bovendien automatisch op de smartphone worden opgeslagen. Daardoor bestaat een risico op vermenging met privé fotoverzamelingen. Al met al geldt wat de KNMG betreft: alleen gebruiken als gegevens echt niet tot een patiënt herleidbaar zijn. In andere gevallen is het veiliger om andere communicatiemiddelen te gebruiken zoals beveiligde e-mail. Daarvoor zijn systemen beschikbaar zoals ZorgMail van Enovation, Secure Mail van KPN, Medi-Send en Voltage SecureMail van Software Connection en Voltage Security.

Taak zorginstelling
Veilig elektronisch communiceren is overigens niet alleen een zaak voor artsen. Ook zorginstellingen en zorgpraktijken moeten zorgverleners die voor hen werkzaam zijn bewust maken van hun plicht om zorgvuldig en op veilige manier met patiëntgegevens om te gaan. Dit vanuit hun verantwoordelijkheid voor informatiebeveiliging in de zorg.

Artsen en social media
De KNMG heeft geen specifieke richtlijn over het gebruik van Whatsapp in de communicatie tussen artsen. Wel gelden een aantal algemene uitgangspunten voor de uitwisseling van tot patiënten herleidbare gegevens. Zo publiceerde de KNMG in 2011 “Artsen en Social Media”, een handreiking voor het gebruik van social media door artsen. De handleiding gaat over een prudent en verantwoord gebruik van social media, met veel nadruk op privacy-aspecten. De Handreiking gaat niet over de kwaliteit en betrouwbaarheid van specifieke social media diensten, maar is bedoeld om artsen handvatten te bieden om in individuele situaties een afweging te maken.

Bron: KNMG

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.

Recente artikelen