De Kennis van Nu: Scheurbuik en syfilis in het Maagdenhuis
ArrayUitzending: donderdag 3 maart 2016, 19.20 uur, NPO 2
Website: www.dekennisvannu.nl
Een collectie van 1500 schedels van Amsterdamse kinderen uit de 19e eeuw ligt bij de afdeling archeologie aan de Universiteit van Amsterdam. Fysisch antropologe Liesbeth Smits onderzoekt hoe het gesteld was met de gezondheid en de mate van ondervoeding van deze kinderen. Grotendeels waren de kinderen afkomstig uit het Maagdenhuis in Amsterdam, vroeger een weeshuis voor meisjes en tegenwoordig het pand waar het bestuur van de UvA in zetelt. Veel weeskinderen leden aan vitaminegebrek, bloedarmoede en ziektes als aangeboren syfilus.
In deze uitzending van het NTR-wetenschapsprogramma De Kennis van Nu duiken presentatoren Diederik Jekel en Elisabeth van Nimwegen het leven in van een van de weesmeisjes: Maria Elisabeth Frankenhuizen. Zij overleed op 11-jarige leeftijd in het weeshuis. Wat at zij? Waar in de sloppen van de Jordaan woonde zij voordat ze wees werd? Was ze ziek en leed ze inderdaad honger?
Haar schedel vertelt ons het verhaal van het leven van alledag in de Nederlandse steden. In het isotopenlab aan de Vrije Universiteit kan aan de hand van een tand van Maria verteld worden of zij genoeg voedingsstoffen binnenkreeg.
De Kennis van Nu is het wetenschapsprogramma van de NTR en wordt elke donderdag om 19.20 uur uitgezonden op NPO 2. Elke uitzending opent met het belangrijkste wetenschapsnieuws en eindigt met de rubriek ‘Ik zie wat jij niet ziet’, waarin wetenschappers een wonderlijke fascinatie met ons delen.
Foto 1: Karnemelksepap met meel en kool, een wekelijkse maaltijd in het Maagdenhuis. Kookhistorica Marleen Willebrands kookte het samen met Diederik en Elisabeth.
Foto 2: Bio-archeoloog Lisette Kootker (VU) onderzoekt een stukje tand van een Maagdenhuis-wees. Diederik Jekel kijkt mee.
Bron: NTR
