Gemeenten sluiten steeds vaker alle mantelzorgers uit van pgb-betaling

Steeds meer gemeenten sluiten alle mantelzorgers in de gemeente bij voorbaat uit van  uitbetaling via een persoonsgebonden budget (pgb). Tv-programma De Monitor (KRO-NCRV) besteedde hier in de uitzending van zondagavond ook aandacht aan. Wanneer dit door gemeenten wordt toegepast uit angst voor misbruik van het pgb-geld constateert mantelzorgvereniging Mezzo dat er sprake is van ‘geïnstitutionaliseerd wantrouwen’.

Mantelzorgers willen graag voor een ander zorgen en doen dat ook massaal; op dit moment zijn er 4 miljoen mantelzorgers in Nederland. Zij houden een oogje in het zeil, doen de boodschappen en de administratie, gaan mee naar het ziekenhuis en bieden bijvoorbeeld emotionele steun. Dit zijn allemaal mantelzorgtaken waarvoor nooit een indicatie zal worden afgegeven.

Keuzevrijheid
Wanneer echter tijdens een keukentafelgesprek blijkt dat er naast mantelzorg ook professionele hulp gewenst is, kan een zorgvrager kiezen voor zorg via een zorgorganisatie (natura) of zorg via een persoongebonden budget (pgb). Als de zorgvrager kiest voor een pgb, dan moet er ruimte zijn om bijvoorbeeld zelf te bepalen wie wanneer welke zorg verleend. Alleen dan is er sprake van eigen regie, en dat is het uitgangspunt van het pgb. Een gemeente mag eisen stellen aan de zorg die wordt geleverd, maar niet bepalen wie de zorg verleent.

In veel gevallen is een mantelzorger hiervoor de meest aangewezen persoon omdat die de zorgvrager goed kent en vaak inwonend is, waardoor flexibele zorg mogelijk is. Het gaat hierbij dan om geïndiceerde zorgtaken, bovenop de bovenstaande mantelzorgtaken. Die taken zijn dus ook niet meer te benoemen als mantelzorg, ze gaan echt een stap verder. Mezzo constateert dat dit een glijdende schaal is, waarbij mantelzorg steeds verder wordt opgerekt.

Geïnstitutionaliseerd wantrouwen
Mezzo krijgt signalen van mantelzorgers dat gemeenten dit doen omdat ze bang zijn dat straks alle mantelzorgers voor hun zorgtaken betaald willen worden. En dat zij daarom op voorhand als regel hanteren dat mantelzorgers worden uitgesloten van pgb-toekenning. Liesbeth Hoogendijk, directeur Mezzo noemt de angst voor misbruik van pgb-geld ‘geïnstitutionaliseerd wantrouwen’. ‘De gemeente vertrouwt haar burgers op voorhand niet en gaat uit van misbruik.’

Volgens Mezzo is dit de omgekeerde wereld; nu mantelzorgers een steeds grotere rol krijgen in de zorg voor een ander moeten zij juist meer erkenning krijgen in plaats van wantrouwen. Dit staat ook haaks op de gedachte achter de transitie in de zorg die juist maatwerk voor ogen had, in plaats van alle mantelzorgers in de gemeente dezelfde regels opleggen.

Ook zorgverzekeraars
Overigens remmen niet alleen gemeenten het gebruik van pgb’s af. Mezzo krijgt  geregeld signalen dat ook zorgverzekeraars  een pgb weigeren omdat de zorg ook in natura geleverd zou kunnen worden. Terwijl de zorg helemaal niet planbaar blijkt te zijn.

Bron: Mezzo

Redactie Medicalfacts / Alida Budding - Hennink

Samen met mijn dochter Janine Budding verzorg ik dagelijks het online medisch nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant is. De rol en beleving van patiënt & Healthy Ageing, zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik heb jarenlang ervaring in diverse functies in thuiszorg.

Recente artikelen