Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker verandert

Verandering bevolkingsonderzoek per 1 januari 2017

Vanaf 1 januari 2017 verandert de manier waarop het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker plaatsvindt. In plaats van een beoordeling op afwijkende cellen in het uitstrijkje, wordt eerst een screening op het humaan papillomavirus () gedaan. Het Radboudumc is door de landelijke screeningsorganisaties geselecteerd als één van de vijf laboratoria in Nederland die voor het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker uitstrijkjes gaan onderzoeken.

Radboudumc gaat bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker uitvoeren

Jaarlijks nemen rond de 500.000 vrouwen deel aan het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker. Momenteel zijn er ongeveer 40 laboratoria in Nederland die uitstrijkjes onderzoeken op de aanwezigheid van afwijkende cellen die kunnen duiden op de aanwezigheid van baarmoederhalskanker, of een voorstadium ervan. Vanaf 1 januari 2017 worden de uitstrijkjes voortaan eerst beoordeeld op de aanwezigheid van een aantal hoog risico HPV-varianten. Screenen op HPV is gevoeliger dan alleen het testen op afwijkende cellen. Hierdoor kunnen vrouwen met (een voorstadium van) baarmoederhalskanker eerder worden opgespoord binnen het bevolkingsonderzoek.

Onderzoeksregio 3

In de nieuwe opzet van het bevolkingsonderzoek zijn er landelijk vijf laboratoria die de HPV-analyses uitvoeren. Deze centra zijn door de landelijke screeningsorganisaties geselecteerd op basis van kwaliteit en expertise. En daarnaast op prijs die de laboratoria kunnen leveren. Naast het Radboudumc, zijn dit het UMCG, Jeroen Bosch Ziekenhuis, Nederlands Moleculair Diagnostisch Laboratorium en Symbiant. Alle uitstrijkjes uit werkgebied 3 (delen van de provincies Utrecht, Gelderland en Overijssel) gaan naar het laboratorium van het Radboudumc. In het nieuwe bevolkingsonderzoek krijgen vrouwen die normaal niet participeren (non-responders) voor het eerst ook de mogelijkheid om met een zelfafnameset materiaal af te nemen waarmee de HPV-bepaling kan worden uitgevoerd. Een uitstrijkje bij de huisarts is voor deze stap dan niet meer nodig.

Betere screening

Het laboratorium van de afdeling Medische Microbiologie van het Radboudumc gaat de uitstrijkjes onderzoeken op hoog risico HPV-types die baarmoederhalskanker kunnen veroorzaken. De naar schatting ruim 100.000 HPV-tests zullen geautomatiseerd worden gedaan. Als in het uitstrijkje HPV wordt vastgesteld, wordt bij de afdeling Pathologie verder gekeken naar de aanwezigheid van afwijkende cellen. Als deze cellen aanwezig zijn, krijgt de vrouw hiervan bericht met een doorverwijzing naar de gynaecoloog. Als er alleen HPV is gevonden, maar geen afwijkende cellen, krijgt de vrouw zes maanden later een controle-uitstrijkje bij de huisarts.

Wetenschappelijk onderzoek

Willem Melchers bereidde vanuit Medische Microbiologie de inrichting van het bevolkingsonderzoek voor: “De screening naar HPV is in het Radboudumc gekoppeld aan het lopende wetenschappelijk onderzoek naar betere opsporing van baarmoederhalskanker. Binnen het Radboudumc werken de afdelingen Medische Microbiologie, Pathologie en Gynaecologie hier al meer dan 25 jaar in samen. Samen met de collega’s van deze drie afdelingen richtten we tien jaar geleden het expertisecentrum Be-safe voor bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker op. Be-safe geeft voorlichting en doet onderzoek naar de verbetering van screening en de identificatie van vrouwen met een verhoogd risico op de ontwikkeling van baarmoederhalskanker.”

Voorloper van kanker

Ruim 80 procent van de vrouwen loopt één of meerdere keren in hun leven een HPV-besmetting op. In de regel ruimt het afweersysteem van de mens het HPV op.  Maar soms ontsnapt het virus hieraan en kan het veel langer in het lichaam aanwezig blijven. Dit kan tot een voorstadium van baarmoederhalskanker leiden. Omdat het tien tot vijftien jaar duurt voordat zo’n infectie tot baarmoederhalskanker leidt, is de screening op het HPV-virus effectief. Vind je het virus op tijd en wordt een voorstadium van baarmoederhalskanker ontdekt.  Dan is te voorkomen dat er daadwerkelijk kanker ontstaat.

Bron: Radboudumc

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.

Recente artikelen