Nobelprijs voor de geneeskunde naar Japanner Yoshinoro Ohsumi
ArrayDe Nobelprijs voor de geneeskunde gaat dit jaar naar de Japanner Yoshinori Ohsumi. Hij kreeg de prijs voor zijn onderzoek naar autofagie, het natuurlijk proces waarbij cellen delen van zichzelf afbreken. De 71-jarige Japanse bioloog wordt later dit jaar gelauwerd voor zijn ontdekkingen.
BREAKING NEWS The 2016 #NobelPrize #Medicine awarded to Yoshinori Ohsumi @tokyotech_en ”for his discoveries of mechanisms for autophagy” pic.twitter.com/PDxWbSqoIX
— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 3, 2016
Autofagie
Autofagie komt van het Grieks voor ‘zelf’ en ‘eten’ en zorgt er in zware tijden voor dat de cellen ongezonde delen van zichzelf ‘opeten’ en gebruiken bij hun energiehuishouding. Cellen met grote honger of andere stress eten zichzelf op. Autofagie zorgt ervoor dat in zware tijden voor een cel, zoals bij te weinig voedingstoffen, infectie of beschadigde organellen, de cel zijn overlevingskansen vergroot.
Bij autofagie wordt in eerste instantie een deel van de celinhoud omsloten door een membraan. Het blaasje dat zo ontstaat noemen we autofagosoom. Recent onderzoek ondersteunt de hypothese dat de membraan van het autofagosoom afkomstig is van het ruw endoplasmatisch reticulum. Met antilichamen die zich specifiek hechten aan membraaneiwitten van het ruw endoplasmatisch reticulum, is namelijk aangetoond dat in de membranen van autofagosomen dezelfde eiwitten voorkomen als in het ruw endoplasmatisch reticulum. Het door membraanomsluiting gevormde autofagosoom verkrijgt de voor vertering noodzakelijke enzymen door versmelting met een lysosoom, dat deze enzymen reeds bevat, waardoor er een zo genoemd autolysosoom ontstaat
Yoshinori Ohsumi
Ohsumi is geboren in 1945 in Fukuoka, Japan. Ten tijde van zijn ontdekking van het mechanisme van de autofagie was hij werkzaam aan het Tokyo Institute of Technology, Tokyo, Japan. “Zijn ontdekkingen openden het pad naar een fundamenteel begreep van het belang van autofagie in veel verschillende fysiologische processen.”