Bandenbranche wil specifieke normen en certificering voor rubbergranulaat
ArrayNa ‘sein veilig’ door RIVM: wil bandenbranche specifieke normen en certificering voor rubbergranulaat
De Vereniging Band en Milieu en de VACO pleiten namens de banden- en wielenbranche voor een nieuwe, specifieke gezondheids- en milieunorm voor rubbergranulaat van autobanden (SBR-granulaat) op Nederlandse kunstgrasvelden. Deze norm moet worden geborgd met een nieuw certificeringssysteem, waarmee ook controle op naleving wordt vastgelegd. In een brief aan Staatssecretaris Dijksma van I&M nodigt de branche de overheid uit om het overleg hierover op te starten. De branche wil hiermee voorkomen dat er in de toekomst opnieuw discussie ontstaat over het SBR-granulaat, nu het RIVM na uitvoerige studie heeft vastgesteld dat de korrels veilig zijn om op te sporten.
De onrust over de risico’s van rubbergranulaat in de afgelopen maanden spitste zich toe op de normering. Rubbergranulaat moet voldoen aan de REACH norm voor zogenoemde mengsels. Deze norm schrijft voor hoeveel er maximaal van bepaalde stoffen, zoals PAKs in mag zitten.
Norm
“Het is duidelijk geworden dat het voor leken heel lastig te begrijpen is waarom deze norm van toepassing is. De Nederlandse velden zitten ook heel ruim onder deze norm, zo concludeerde ook RIVM. Dus pleiten wij voor een specifieke grenswaarde die voor rubbergranulaat in kunstgras geldt en die beter voldoet aan de maatschappelijke vraag om eenduidige en relevante normen, waar ook op kan worden gehandhaafd. De REACH-wetgeving biedt die mogelijkheid onvoldoende”, zegt Kees van Oostenrijk, directeur van de Vereniging Band en Milieu. De branche wil met haar voorstel ook voorkomen dat een product dat een belangrijke bijdrage levert aan de circulaire economie voor miljoenen autobanden, en bovendien de beste speeltechnische eigenschappen bezit en de goedkoopste oplossing voor veldeigenaren biedt, vanwege aanhoudende discussie over normen aan de kant wordt gezet.
In de media werd in sommige gevallen betoogd dat de norm voor consumentenproducten gehanteerd zou moeten worden. Deze is aanzienlijk strenger. Volgens het RIVM blijkt uit de resultaten dat: “het gehalte PAKs iets boven de norm voor consumentenproducten ligt”. Ook concludeert het RIVM dat volwassenen door het sporten op rubbergranulaat aan veel minder PAKs zijn blootgesteld (37-98 nanogram/dag) dan via voedsel (1.800-4.900 nanogram/dag).
Bijstellen
Uit het RIVM-onderzoek dat gisteren is gepubliceerd, blijkt dat het SBR-granulaat op Nederlandse velden geen risico voor de gezondheid vormt. Het RIVM adviseert wel “om de norm voor rubbergranulaat bij te stellen naar een norm die dichter in de buurt ligt van de norm voor consumentenproducten. Gezien de aard van het gebruik van kunstgrasvelden, ook door jonge kinderen, is er vanuit gezondheidsperspectief behoefte aan gedegen onderbouwde normen voor rubbergranulaat”. De bandenbranche onderschrijft dit advies en vindt het van belang dat een normering gebaseerd wordt op een feitelijke risicobeoordeling. Het huidige REACH-kader biedt daarvoor onvoldoende houvast, omdat deze voor de toepassing van het rubbergranulaat irrelevante grenswaarden kent, zowel wanneer het mengsels betreft als wanneer het consumentenproducten betreft. “Je kunt rubbergranulaat voor sportvelden nu eenmaal niet gelijk stellen aan babyspenen”, aldus Van Oostenrijk.
Specifiek Nederlands systeem
De branche stelt nu voor om samen met de overheid en andere stakeholders een specifiek Nederlands controle- en certificeringssysteem te ontwikkelen voor het borgen van de relevante milieu- en gezondheidsaspecten. Onderdeel hiervan zou in ieder geval een eenduidige norm voor carcinogene PAKs moeten zijn. Deze kan veel scherper zijn dan wat de huidige REACH-wetgeving voor mengsels voorschrijft, ook omdat er veel minder PAKs op die velden ligt dan volgens de REACH-wetgeving mag. Voor de borging van de milieuaspecten is het beschermen van bodem en grond- en oppervlaktewater onderdeel van de voorgestelde certificering. Op dit moment gelden overigens al specifieke verplichtingen ten aanzien van de aanleg van de velden waarmee dit aantoonbaar wordt geborgd. Uit onderzoek van 2006 tot en met 2013 blijkt dat er geen milieuprobleem ontstaat bij naleving hiervan. Verder adviseren Band en Milieu en VACO ook het beheer en onderhoud van velden op te nemen in het systeem om zo verspreiding van granulaat in de directe omgeving te voorkomen.
Controle
De branche stelt voor om verschillende controlemomenten tijdens en na productie van het granulaat in het certificeringssysteem in te bouwen. Zo is de kwaliteit en veiligheid in de hele keten gewaarborgd. Ook het periodiek controleren van het gehalte zink in drainagewater zou tot het certificeringssysteem kunnen behoren. In de afgelopen jaren zijn dit soort testen op vrijwillige basis uitgevoerd, maar niet verplicht gesteld.
“Om dit te laten werken is het belangrijk dat alle partijen in de keten aan dit systeem van normering en certificering meedoen. Ook moeten de normen voor alle leveranciers gelden die in Nederland rubbergranulaat willen leveren. We zien dat er veel onrust ontstaat in de maatschappij als er al dan niet onderbouwde beweringen worden gedaan over de veiligheids- en milieuaspecten van rubber granulaat. Met dit systeem willen wij voor iedereen duidelijkheid scheppen”, stelt Tim van der Rijken, algemeen secretaris van de VACO.
Bron: VACO