Bijna 18 miljoen euro subsidie en award voor onderzoek naar het voorstadium van borstkanker

Vrouwen met een voorstadium van borstkanker, DCIS, worden nu allemaal behandeld alsof ze kanker hebben. Antoni van Leeuwenhoek patholoog Jelle Wesseling krijgt een miljoenenbedrag en award van Cancer Research UK en KWF Kankerbestrijding (Grand Challenge) om dit te veranderen. Want vaak kan DCIS helemaal geen kwaad en dus ondergaan wereldwijd duizenden vrouwen onnodige zware behandelingen. Wesselings challenge is straks te kunnen voorspellen welke vrouwen met DCIS wel en welke niet borstkanker zullen ontwikkelen.

De Britse zusterorganisatie van KWF Kankerbestrijding, Cancer Research UK, heeft een zeer groot project opgezet om de “grootste uitdagingen in hedendaags kankeronderzoek wereldwijd aan te pakken”. Onderzoekers die met het beste plan kwamen, konden in aanmerking komen voor een Grand Challenge van vele miljoenen ponden om deze problemen aan te pakken. Jelle Wesseling van het Antoni van Leeuwenhoek is de leider van een van de vier winnende teams. Hij ontvangt maar liefst 15 miljoen pond – bijna 18 miljoen euro – om het probleem rond DCIS op te lossen. De helft van CRUK, de andere helft van KWF Kankerbestrijding.

Duizenden vrouwen

DCIS, of voluit ductaal carcinoom in situ, is een voorstadium van borstkanker. Alleen al in Nederland wordt deze aandoening bij enkele duizenden vrouwen per jaar ontdekt. Bij DCIS zitten er afwijkende cellen in de melkgangetjes in de borst. Op scans is dit te zien als ‘kalkspatjes’. Wesseling: ‘Die afwijkende cellen kunnen borstkanker worden, als ze vanuit de melkgangetjes doorgroeien in het borstweefsel. Maar we weten inmiddels dat dit vaak niet gebeurt. Soms groeien die afwijkende cellen maar heel langzaam. Bovendien kan DCIS niet uitzaaien. In veel gevallen kan DCIS daarom eigenlijk geen kwaad. Het grote probleem is: op dit moment kunnen we niet onderscheiden bij welke vrouwen DCIS wel zal uitgroeien tot borstkanker, en bij welke niet. Daar gaat het in mijn onderzoek om: het onderscheid tussen hoog risico en laag risico DCIS bepalen, en zo veel vrouwen een onnodige, belastende behandeling besparen.’

Ingrijpende behandelingen

Omdat op dit moment niet kan worden voorspeld welke vrouwen het risico lopen dat hun DCIS zal uitgroeien tot borstkanker, worden nu alle vrouwen ervoor behandeld. ‘Die behandeling is vrij ingrijpend,’, vertelt Wesseling. ‘Vrouwen met DCIS worden nu allemaal geopereerd. En als het gaat om een borstsparende operatie, volgt daarna meestal ook bestraling. In feite worden deze vrouwen behandeld alsof ze al borstkanker hebben. Terwijl dat dus regelmatig eigenlijk niet nodig is. We schatten op basis van het onderzoek dat tot nu toe is gedaan dat DCIS in 30 tot 50 procent van de gevallen nooit echt kanker zal worden.’

Dit laatste is een ruwe schatting. Maar het zou betekenen dat op dit moment alleen in al Nederland honderden vrouwen per jaar overbehandeld worden. Wereldwijd ligt dit aantal nog vele malen hoger. In de Verenigde Staten bijvoorbeeld krijgen ongeveer 60.000 vrouwen per jaar de diagnose DCIS. Daar worden dus waarschijnlijk jaarlijks tienduizenden vrouwen onnodig behandeld. ‘Mijn challenge is om hier verandering in te brengen’, zegt Wesseling. ‘Het is belangrijk om vrouwen die behandeld moeten worden, goed te behandelen. Maar ook om de vrouwen bij wie dat niet hoeft, de fysieke en de psychische last hiervan te besparen.’

Dankzij de Grand Challenge kan Wesseling nu aan de slag als hoofd van een internationaal onderzoeksteam. Het project zal vijf jaar gaan lopen.

Belang van wereldwijde aanpak

‘Kanker is een wereldwijd probleem. Daar hoort een wereldwijde aanpak bij’, zegt Michel Rudolphie, directeur KWF Kankerbestrijding. ‘Daarom is het cruciaal dat we niet alleen samenwerken met de beste onderzoekers ter wereld, maar ook met andere kankerbestrijdingsorganisaties. De ambitie van Cancer Research UK sluit volledig aan bij ons KWF ideaal: de dag dichterbij brengen waarop niemand meer sterft aan kanker.’

Bron: Antoni van Leeuwenhoek

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.