14 juni: dag in teken van waardering bloeddonors wereldwijd, maar wat is die waardering waard?
ArrayMiljoenen bloeddonors verspreid over de hele wereld, waaronder 370.000 Nederlanders, worden op Wereld Bloeddonordag bedankt voor hun belangeloze inzet.
In Nederland komt donorbloed van vrijwillige donoren. In onder meer de VS is bloed van betaalde donoren afkomstig. In arme landen is er zelfs een zwarte markt, waar het voor veel geld over de toonbank gaat. Bloed wordt op de zwarte markt voor 590 euro per liter verkocht. En er kunnen tal van geneesmiddelen van bloed worden gemaakt.
Stichting Sanquin Bloedvoorziening is deels een non-profitorganisatie en heeft sinds 1998 in Nederland het alleenrecht om bloed in te zamelen, te bewerken en te verkopen aan ziekenhuizen. Maar naast die publieke taak ontplooit Sanquin ook commerciële activiteiten. Met het plasma van donoren maakt Sanquin medicijnen die zij later met winst verkoopt.
Commerciële bloedproducten voor Amerikaanse markt
Met bloed en medicijnen van bloedproducten is veel geld te verdienen. Veel bloeddonoren zich zich daarvan niet bewust. Sanquin profileert zich ook door te benadrukken dat je levens redt als je bloed geeft. Is het dan wel zo netjes om met dat “gratis” ook commerciële producten te maken? Daarnaast is het oneerlijke concurrentie naar bedrijven die bloedprodukten en voor dat bloed gewoon moeten betalen? Al jaren produceert Sanquin uit bloed van Amerikaanse donoren zogeheten bloedplasma-eiwitten waarvan medicijnen voor de Amerikaanse markt worden gemaakt. Afgelopen jaren heeft Sanquin miljoenen geïnvesteerd in deze handel.
En ook ziekenhuizen betalen Sanquin voor bloedproducten. Een zak rode bloedcellen van Sanquin kost ruim €200,-. Nederlandse ziekenhuizen mogen alleen bloed van Sanquin kopen. Terwijl ziekenhuizen in andere Europese landen veel minder betalen. En daar worden de donoren wel betaald voor het bloed dat zij afstaan.
Bloeddonoren leveren een waardevolle grondstof aan Sanquin. Het zou goed zijn als zij daar ook een geldelijke vergoeding voor zouden krijgen. Door daar een gelimiteerd aantal bloeddonaties per jaar aan te verbinden, voorkomen je dat mensen bloed gaan doneren voor het geld. Het zou mooi zijn als de waardering voor bloeddonoren in de toekomst niet alleen beperkt blijft tot aandacht op 14 juni. Bloed is een waardevolle grondstof. Betaal daarom je bloeddonoren!