Darm-op chip goede voorspeller voor bijwerkingen medicijnen

Darmen-op-chips reageren hetzelfde op aspirine als echte menselijke organen, blijkt uit Leids onderzoek. Dit is een teken dat de modelorgaantjes goede voorspellers zijn voor de werking van medicijnen in het menselijk lichaam. Medicijnen testen op hun effectiviteit en bijwerkingen, maar dan veel goedkoper en met gebruik van zo min mogelijk proefdieren. In de toekomst is het waarschijnlijk mogelijk dankzij organs-on-chips, modelorgaantjes op microchips. In die modelorgaantjes – uitgerust met menselijke orgaancellen en minuscule vloeistofkanaaltjes – kunnen wetenschappers en farmaceuten de werking van een orgaan nabootsen.

Voorspellers
Leidse wetenschappers, hun spin-off-bedrijf Mimetas en het farmaceutische bedrijf Roche hebben nu voor één soort orgaanchips aangetoond dat deze dezelfde bijwerkingen ondervindt van de stof aspirine als datzelfde orgaan in het menselijk lichaam. Dat is goed nieuws, want het is een teken dat de modelorgaantjes goede voorspellers zijn voor de werking van medicijnen in het menselijk lichaam.

Aspirine
De onderzoekers stelden 357 darmen-op-chips geruime tijd bloot aan de stof acetylsalicylzuur, beter bekend als de pijnstiller aspirine. Van die stof is al behoorlijk lang bekend dat het kan leiden tot een darmperforatie, een complicatie die zonder behandeling dodelijk kan zijn. ‘In onze darmen-op-chips zagen we precies dezelfde bijwerkingen ontstaan,’ zegt Thomas Hankemeier, hoogleraar Analytische biowetenschappen. ‘Ook in onze modeldarmen werd de darmwand doorlatender na het toedienen van het medicijn.’

Werkzaamheid kandidaatmedicijnen
Het onderzoek laat volgens Hankemeier zien dat organs-on-chips geschikt zijn om de werking of bijwerkingen van een medicijn te testen. Dat is zeer welkom voor farmaceuten, want zij kunnen met de modelorganen eenvoudiger de werkzaamheid en schadelijkheid van kandidaatmedicijnen inschatten. Op die manier kunnen veel stoffen al uitgesloten worden van vervolgonderzoek voordat het medicijn de proefdierfase ingaat. Dat draagt bij aan een goedkopere manier van medicijnproductie met minder gebruik van dierproeven.

Diagnosticeren van ziektes
Organs-on-chips nemen sinds enkele jaren een hoge vlucht. In de nabije toekomst zullen ze steeds belangrijker worden, niet alleen in de medicijnontwikkeling maar ook bij het diagnosticeren van ziektes. Leidse wetenschappers lopen voorop in deze ontwikkeling. Zo heeft Hankemeier samen met een aantal andere groepen (Erasmus MC, VUmc, RU Groningen) een ZonMW-subsidie van 1,5 miljoen gekregen om het effect van de lichaamseigen micro-organismen in de darmen op het onstaan van dementie te onderzoeken. Hierbij zal deze organ-on-a-chip technologie een belangrijke rol spelen. Mimetas is wereldwijd het eerste bedrijf dat de orgaanchips op grote schaal produceert en verkoopt. En onlangs kreeg een groot team onder leiding van hoogleraar ontwikkelingsbiologie Christine Mummery (LUMC en UT) een subsidie van bijna 19 miljoen euro om de techniek verder te ontwikkelen.

Lees hier het volledige artikel in Nature Communications: http://www.nature.com/articles/s41467-017-00259-3

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.