Subsidie voor het afluisteren van ongeboren longen
ArrayAkoestische vingerafdruk moet rijpheid van longen foetus voorspellen
Onderzoekers van het Radboudumc hebben een Open Mind subsidie ontvangen voor de ontwikkeling van een akoestische test die de rijpheid van longen van ongeboren kinderen kan vaststellen. Die kennis maakt een betere afweging mogelijk van de risico’s van moeder en ongeboren kind bij het timen en de plaats van de geboorte.
Geluid bevat informatie. Met kloppen op de muur vind je bijvoorbeeld snel het holle gedeelte erachter en je hoort ook onmiddellijk of een auto op je afkomt of juist van je wegrijdt. Gynaecoloog Freke Wilmink en fysicus Gert Weijers van het Radboudumc gaan nu met ultrageluid de rijpheid van longen in ongeboren kinderen proberen te voorspellen.
Uniek geluid
“Elk weefsel heeft een eigen, uniek geluidspatroon”, zegt Weijers. “Van die eigenschap hebben we bij de afdeling Radiologie al eerder gebruik gemaakt om de vervetting van de lever te meten. Een gezonde lever klinkt anders dan een vervette lever. Op die manier krijg je informatie over het binnenste van het lichaam zonder het te openen.”
De techniek gaat hij met Wilmink nu ook gebruiken om de longrijpheid bij ongeboren baby’s in de baarmoeder te voorspellen. De longen van te vroeg geboren baby’s zijn vaak onvoldoende rijp, waardoor ze niet zelfstandig kunnen ademen. Zo’n situatie leidt – ook met beademing – vaak tot (blijvende) schade, waardoor artsen deze meest voorkomende complicatie bij te vroeg geboren baby’s graag willen voorkomen.
Betrouwbaar en niet invasief
“Het is daarom van groot belang dat we de longrijpheid kunnen vaststellen voordat een baby wordt geboren”, zegt Wilmink. “Daardoor kunnen we een betere afweging maken tussen de risico’s van de moeder bij een gecompliceerde zwangerschap en de risico’s voor het kind bij een vroeggeboorte. Zo nodig kunnen we de baby behandelen via de moeder met corticosteroïden die de longrijping bevorderen. Daarnaast kunnen zwangere vrouwen tijdig worden doorverwezen naar een ziekenhuis met een Neonatale Intensive Care Unit waar extra zorg aanwezig is.”
Op dit moment kan er meestal geen test worden verricht voor de longrijpheid. Als het wel kan, moet dit via een vruchtwaterpunctie. Wilmink: “Dit is een invasieve test, die niet overal beschikbaar is en bovendien niet altijd betrouwbaar is. Het zou een enorme stap vooruit zijn als we de rijpheid met een betrouwbare, niet-invasieve test kunnen vaststellen.”
Akoestische vingerafdruk
Voor de ontwikkeling van zo’n test hebben de onderzoekers een Open Mind subsidie ontvangen van NWO-STW. Weijers: “Met deze subsidie gaan we de longen van foetussen in beeld brengen met echografie en de textuur hiervan analyseren met Non-Invasive Quantitative Ultrasound image analysis, kortweg met NIQU. Zo kunnen we een soort akoestische vingerafdruk opstellen van de verschillende ontwikkelfases van de foetale longen, langzaam oplopend van onrijp naar rijp. Die akoestische vingerafdrukken toetsen we aan de feitelijke longrijpheid bij de geboorte, zodat we echt weten wat we meten.”
Zo’n test biedt volgens Wilmink grote voordelen: “Er is een betere selectie mogelijk van baby’s die al geboren kunnen worden en baby’s die sterk kunnen profiteren van een verlenging van de zwangerschap, onnodige toediening van corticosteroïden kan vaker worden voorkomen en we verwachten dat er minder vaak noodsituaties ontstaan waardoor vervoer naar een ziekenhuis met een NICU noodzakelijk is. De zorg voor te vroeg geboren kinderen kunnen we zo op diverse punten verder verbeteren.”
Bron: Radboudumc
