Schoonheidsideaal gebruinde huid hindert zonbescherming bij kinderen

Ouders in Nederland beschermen hun kinderen onvoldoende tegen de zon. Een te positieve kijk op een gebruinde huid lijkt daar medeschuldig aan. Jaarlijks loopt ruim een derde van de kinderen tussen de 4 en 12 jaar ten minste één zonverbranding op. Het recent gelanceerde Nationaal Actieplan Huidkanker adviseert enkele praktische oplossingen, zoals meer schaduwrijke speelplekken en openbare zonnebrandpompen, om dit probleem te verhelpen.

Maar er is meer nodig, vindt gezondheidswetenschapper Karlijn Thoonen (zie foto). Zij pleit naast educatieve programma’s voor ouders en kinderen ook voor een influencercampagne, waarin de positieve perceptie ten aanzien van een gebruinde huid ter discussie wordt gesteld. “Van het denkbeeld dat een gebruinde huid ‘mooi en gezond’ is, moeten we echt af met z’n allen.”

Gebruinde huid

Thoonen promoveert donderdag aan de Universiteit Maastricht op een onderzoek naar het zonbeschermingsgedrag van ouders en kinderen. Uit haar proefschrift blijkt dat ouders zich wel degelijk bewust zijn van de schadelijke effecten van de zon en de intentie hebben om hun kinderen zo goed mogelijk te beschermen. Desondanks kent Nederland hoge zonverbrandingscijfers onder (jonge) kinderen. “Ergens gaat er dus iets mis,” aldus Karlijn Thoonen.

Een van de meest opvallende uitkomsten uit haar promotieonderzoek is dat veel ouders een positieve perceptie hebben ten aanzien van een gebruinde huid. Een gebruinde huid wordt gezien als iets moois en zelfs als iets gezonds. “Deze positieve mening over een zongebruinde huid is diepgeworteld in onze westerse samenleving”, zegt Thoonen. “Maar een ‘gezond tintje’ is verre van gezond. Een gebruinde huid betekent namelijk ook huidschade. Het is weliswaar niet zo schadelijk als een zonverbranding, maar de uv-straling die zorgt voor een gebruinde huid telt ook mee in levenslange huidschade die de kans op huidkanker vergroot.”

Huidkanker

Het risico op huidkanker kan drastisch verminderd worden wanneer kinderen geen of weinig zonschade oplopen in hun jonge jaren. Zonverbrandingen tijdens de kindertijd verdubbelen namelijk de kans op huidkanker op latere leeftijd. Huidkanker komt relatief veel voor in Nederland – wereldwijd staan we in de top vijf. Binnen Nederland is huidkanker zelfs de meest voorkomende kankersoort. Bovendien zijn de huidkankercijfers in Nederland in de afgelopen 30 jaar bijna verviervoudigd. “Het recent gelanceerde Nationaal Actieplan Huidkanker is een cruciale stap in de goede richting om huidkankerpreventie op de agenda van politiek Den Haag te krijgen”, aldus Thoonen.

“Het makkelijker maken van beschermingsgedrag, door bijvoorbeeld schaduw te creëren op recreatieve plekken, zal op korte termijn een positief effect kunnen hebben op betere zonbescherming van Nederlandse kinderen. Maar om de norm omtrent een zongebruinde huid aan te pakken is meer tijd nodig; het is van belang dat kinderen en jongeren zo vroeg mogelijk leren dat een ‘tintje’ ontstaan door de zon of zonnebank verre van gezond is en dus zeker geen schoonheidsideaal meer zou moeten zijn. Alleen daardoor zal op de lange termijn de maatschappelijke norm kunnen veranderen, zoals we bijvoorbeeld ook gezien hebben bij de norm omtrent rookgedrag.”

Bron: Maastricht University

Redactie Medicalfacts / Alida Budding - Hennink

Samen met mijn dochter Janine Budding verzorg ik dagelijks het online medisch nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant is. De rol en beleving van patiënt & Healthy Ageing, zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik heb jarenlang ervaring in diverse functies in thuiszorg.

Recente artikelen