Vrees voor kwaliteit in gehandicaptenzorg
Array Het management in de gehandicaptenzorg begrijpt de problemen op de werkvloer niet. De (letterlijke) afstand tussen directie en behandelingscentra is zo groot dat zij onvoldoende oog heeft voor de toenemende zorgzwaarte van patienten, het demotiverende effect van kleine contracten voor jonge collega’s en het opdoemende gevaar van een landelijk personeelstekort per 2007. Dat stellen de vakbonden FNV en CNV vlak voor de hervatting vandaag van de cao-onderhandelingen. „De gesprekken tot nu toe hebben het karakter van monologen”, zegt FNV-bestuurder Hans Moerman. Vorige week publiceerde de arbeidsinspectie een rapport waaruit blijkt dat in 60% van de instellingen iets mis is met de arbeidsomstandigheden. Er wordt te zwaar getild, de werkdruk is te hoog of er is te weinig aandacht voor veiligheid. „En dan liegt de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) in een reactie dat het ziekteverzuim is gedaald van 8 tot 6%. Terwijl die het eerste kwartaal van 2005 blijkt gestegen tot 7,1%”, klaagt CNV-onderhandelaar Sandra Franken. Maar in de sector waar jaarlijks voor €4 miljard wordt uitgegeven voor ruim 100.000 lichamelijk, verstandelijk en zintuiglijk gehandicapten, hebben de bonden een voor de zorg zeldzaam lage organisatiegraad. Slechts een op de 6 van 120.000 personeelsleden is lid. Franken: „Als mijn collega’s bij de NS zo’n leugentje van de directie zouden horen, volgt er gelijk actie. In de gehandicaptenzorg ligt dat anders.” De cultuur is er allesbehalve confronterend, erkennen beide bestuurders. Nog steeds is ’de wil om voor de ander te zorgen’ de belangrijkste reden om voor de gehandicaptenzorg te kiezen. En de vaak en openhartig geuite dankbaarheid door cliënten geldt als groot goed. Als er dan, zoals vorig jaar tussen het ministerie van Volksgezondheid en de VGN werd afgesproken, 1,25% extra werk moet worden verzet tegen hetzelfde budget, dan wordt er niet geklaagd over een extra gehandicapte in de groep, maar aangepakt. Moerman en Franken, die gezamenlijk het land doortrekken om met zorgpersoneel te spreken, vrezen dat de kwaliteit in de gehandicaptenzorg lijdt onder het bevroren budget en de loyale houding van de professionals.Franken heeft geen harde cijfers die de hogere werkdruk staven. „Daarom blijven we ook genuanceerd. Maar het ministerie verwacht per 2007 een tekort aan personeel in deze sector. Dan moeten stagevergoedingen goed zijn geregeld, en mag je eisen dat ook instromers een behoorlijk contract krijgen.” FNV’er Moerman: „Juist omdat we geen personeelstekort willen, moet er in de cao aandacht komen voor loopbaanbegeleiding. En van de bestaande voorrechten voor 55-plussers willen we zeker niet af.” Gerard Gerding, onderhandelaar namens de VGN, wuift het doemscenario van het personeelstekort weg. „Het is helemaal niet nodig paniek te zaaien. Dergelijke voorspellingen kwamen al zo vaak niet uit. Het is wel waar dat instromers niet altijd volledige contracten krijgen, maar dat ligt aan de uiterst strenge Arbeidstijdenwet. Creatieve oplossingen zijn best mogelijk. En ik kan niet meer aan arbeidsvoorwaarden uitgeven dan er in de portemonnee zit.” De extra 1,25% productie voor hetzelfde budget is inderdaad ’passen en meten’, erkent Gerding, zelf bestuursvoorzitter van een stichting in Zuid- Holland. „Met zijn tienen of elven in een groep lijkt geen groot verschil. Maar als die nieuwe gehandicapte veel extra aandacht vraagt, kan dat een verstorende invloed hebben. Natuurlijk staan wij open voor klachten van de werkvloer over de kwaliteit. Maar dan verwacht ik ook dat zij meedenken over hoe het wel kan. Het is jammer dat ’t zo moet, maar het budget ligt vast.”
Bron: De Telegraaf