Tips patiëntveiligheid
ArrayPatiënten kunnen zelf een actieve bijdrage leveren aan de veiligheid in ziekenhuizen. Vanaf 10 oktober krijgen patiënten in de Isala klinieken in Zwolle en het Universitair Medisch Centrum (UMC) Utrecht op de afdelingen neurologie en chirurgie hiervoor een patiëntveiligheidskaart overhandigd. Patiëntveiligheid gaat om het voorkomen van schade die patiënten ondervinden als gevolg van incidenten in het ziekenhuis. De patientveiligheidskaart is ontwikkeld door het LEVV (Landelijk Expertisecentrum Verpleging & Verzorging), de Orde van Medisch Specialisten, het Universitair Medisch Centrum Utrecht, Isala klinieken en de Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF) die de proef coördineert.
De complexiteit van behandelingen, overdrachtmomenten tussen deskundigen, technische apparatuur en communicatie maken het mogelijk dat er fouten optreden in het behandelingsproces. Patiënten zijn zich niet altijd bewust van de risico’s die verbonden zijn aan het verblijf in een ziekenhuis terwijl ziekenhuisorganisaties toch betiteld kunnen worden als ‘risicodragende’ organisaties, net zoals de luchtvaart en spoorwegen. Ook de witte jassen, chemische geurtjes en het medisch vakjargon maken de wereld van het ziekenhuis voor veel patiënten dusdanig overrompelend dat hun mondigheid hen soms in de steek laat. Patiënten kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan de veiligheid van de zorg door de zorgverlener volledig te informeren over hun gezondheidstoestand, alert te zijn op wijzigingen in het normale behandelpatroon en door het goed volgen van het behandelplan. De patiëntveiligheidskaart, (een kaart met tekeningen van Gerrit de Jager en een bondige toelichting) geeft patiënten tips die zij in de communicatie met hun zorgverlener kunnen gebruiken. ‘Help mee aan uw veilige behandeling’ luidt de titel van de patiëntenkaart:
- Geef alle informatie over uw gezondheidstoestand.
- Geef het aan als u iets niet begrijpt.
- Bespreek vooraf het verloop van uw operatie.
- Schrijf op welke medicijnen u gebruikt.
- Stel vragen als de medicijnen er anders uitzien dan u verwacht.
- Volg de instructies en adviezen goed op.
“Het zijn geheugensteuntjes voor de patiënt die hem of haar stimuleren de betrokkenheid bij de zorg te vergroten”, verduidelijkt Ian Leistikow, projectleider patiëntveiligheid in het UMC Utrecht. “Uiteraard blijft de verantwoordelijkheid voor de zorg bij het ziekenhuis.” In het buitenland zijn al soortgelijke handreikingen ontwikkeld, maar nog niet eerder werden ook de bruikbaarheid en werkzaamheid daarvan onderzocht. Dat is met dit project wel het geval. Het project wordt gefinancierd door ZonMW. Eind dit jaar worden de resultaten van de proef bekend gemaakt.