Zonder straling zoeken naar uitzaaiingen borstkanker
Array
Nieuwe samenwerking moet leiden tot cryo-magnetisch detectiesysteem
Onderzoekers van onder meer het onderzoeksinstituut MIRA van de Universiteit Twente krijgen 1,4 miljoen euro subsidie om een methode te ontwikkelen om, zonder radioactieve deeltjes, te bepalen of patienten met borstkanker uitzaaiingen hebben. De methode maakt gebruik van ongevaarlijke magnetische nanodeeltjes en een geavanceerde ultragevoelige ‘metaaldetector’.
In Nederland krijgen ongeveer dertienduizend vrouwen per jaar de diagnose borstkanker te horen. Bij een groot deel van deze patienten wordt met behulp van de zogenaamde schildwachtklierprocedure bepaald of er sprake is van uitzaaiingen. Bij deze procedure brengt de arts radioactieve deeltjes het lichaam in, waarmee hij vervolgens kan bepalen of er uitzaaiingen in de lymfeklieren in de oksel zitten, de plaats waar je bij borstkanker altijd als eerste eventuele uitzaaiingen kunt vinden. De methode kent echter diverse nadelen. Zo vormt de beperkte houdbaarheid van de radioactieve deeltjes een probleem op logistiek vlak, waardoor de behandeling niet altijd en overal uitgevoerd kan worden (wereldwijd is dit zelfs de reden dat slechts de helft van de patienten de procedure kan ondergaan). Bovendien zorgt de radioactiviteit voor een gezondheidsrisico voor patient en medisch personeel.
Geavanceerde metaaldetector
Een andere methode waarmee uitzaaiingen kunnen worden opgespoord is met behulp van magnetische nanodeeltjes. Deze nanodeeltjes worden in het lichaam ingebracht en kunnen worden getraceerd met een magnetisch detectiesysteem, in wezen een geavanceerde ‘metaaldetector’. Bestaande detectoren kunnen echter onvoldoende het verschil tussen de achtergrondruis en het signaal van de nanodeeltjes meten. Hierdoor is de gevoeligheid te beperkt.
180 graden onder nul
Onderzoekers van onder meer de Universiteit Twente gaan daarom een methode ontwikkelen waarmee je veel gevoeliger de magnetische materialen kunt detecteren, een cryo-magnetisch detectiesysteem. Door het systeem te voorzien van een compacte sensorantenne die gekoeld wordt tot 180 graden onder nul, is het mogelijk om de signaalruisverhouding sterkte verbeteren.
De nanodeeltjes worden al klinisch toegepast als contrastmateriaal voor MRI scans en hebben dus hun werkzaamheid en veiligheid al bewezen. Belangrijkste voordelen van het gebruik van de nanodeeltjes, in tegenstelling tot radioactieve deeltjes, is dat ze in principe onbeperkt houdbaar zijn en dus altijd en overal gebruikt kunnen worden. Bovendien veroorzaken ze geen gezondheidsrisico voor patient en medisch personeel.
Onderzoek
Het onderzoek naar de mogelijkheid van een cryo-magnetisch detectiesysteem vindt plaats binnen de vakgroep NeuroIMaging van het onderzoeksinstituut MIRA van de Universiteit Twente. Dr. ir Bennie ten Haken is coördinator van het project.
De UT-onderzoekers werken nauw samen met het UT spin-off bedrijf Kryoz Technologies BV, Panthon BV, DKMS BV, Universitair Medisch Centrum St Radboud en Medisch Spectrum Twente. De totale kosten van het project bedragen ongeveer drie miljoen euro. Hiervan wordt 1,4 miljoen euro gesubsidieerd door Agentschap NL en de provincies Overijssel en Gelderland. Het onderzoek loopt vier jaar. De onderzoekers verwachten dat ze in 2015 kunnen aantonen of de methode daadwerkelijk geschikt is voor klinische toepassing.
Bron: UT
