Aanraken
Array
Ons grootste orgaan krijgt krijgt niet de liefde, die het verdient.
Door Chris Kruizinga
De zon is er niet meer om ons met zijn/haar warme weldaad te omhullen. We pakken ons daarom steeds dikker in. Eén van onze vijf zintuigen gaat dus een donkere tijd tegemoet, terwijl de tastzin van onze huid toch –net zoals eten en drinken– een eerste levensbehoefte voedt. En als de technologie tekort schiet, blijft ons slechts één methode over: het ouderwetse handwerk.
Nederlanders zijn –in vergelijking met bijvoorbeeld Italianen– een stug, om niet te zeggen preuts, volk waar het aanraken betreft. En we kunnen hier in de barre wintertijd echt wel wat Mediterraan temperament gebruiken. Waarschijnlijk weten we gewoon niet wat we missen en welke nuttige effecten aanraking heeft op ons welbevinden. Want zolang we ons maar beperken tot gewenste intimiteiten bij (toepasselijk genaamde) intimi, is de huid het orgaan bij uitstek om ons gehard de winter door te helpen.
“Kusje erop?”, bood mijn moeder altijd aan nadat ik me als onbesuisde kleuter had gestoten. Of dat de pijn dan ook verlichtte, kan ik me niet meer herinneren. Want als volwassene deed ik het ook voor gekwetste familie-hummels, maar vooral met de gedachte dat het liefdevolle gebaar alleen al voor verzachting zou zorgen.
Nou… het vermindert dus écht de pijn! Zenuwcellen vlak onder het huidoppervlak, die worden geexciteerd bij lichte prikkels, beschikken over een geheel eigen stelsel dat direct naar de hersenen gaat. En het verstuurt die signalen zelfs veel sneller (30-75 m/s) dan de dieper gelegen pijnzenuwen (4-30 m/s). Het gekrabbel onderdrukt mede daarom het ervaren van pijn uit eenzelfde gebied. “Kusje erop” helpt dus ook nog als een volwassen kerel zijn harses aan de garagedeur stoot.
Twee helpen nog beter.
Maar ook buiten noodgevalletjes om, horen we die lap van 1,6 tot 2 vierkante meter geregeld een goede beurt te geven. Want daarmee verwennen we ook in één klap het emotionele brein, dat ons dan als beloning op allerlei feelgood hormonen trakteert. Allereerst is daar oxytocine, een hormoon dat emotionele banden versterkt en daarom ook cruciaal is voor de totstandkoming van de bond tussen baby en ouders.
Dat het effect van strelen zich daartoe niet beperkt, moge wel blijken uit het vrijwel uitblijven van groei in baby’s die niet of nauwelijks worden aangeraakt. Daarnaast verlaagt aanraken ook nog het adrenaline gehalte in het lichaam en stimuleert het de vertakking van cellen in cognitieve delen van de hersenen. Reden genoeg dus om pyjama’s en andere hansopjes te verbranden en de warmte ’s nachts bij elkaar te zoeken.
Het is ook nog eens het zintuig dat “het langste meegaat”. Horen, zien, ruiken en proeven nemen geleidelijk aan af op hogere leeftijd, maar de tastzin blijft een gevoelige zaak. Ik kan het eenieder aanraden om af en toe als vrijwilliger in een verzorgingshuis handje-in-handje te gaan zitten met een bewoner: de resulterende gelukzalige koppies maken het de moeite waard. Aanraken is sowieso al een win-win handeling: Zowel de aangeraakte als de aanraker profiteren ervan. Onze vingertoppen bevatten namelijk de hoogste dichtheid aan die aangename “Tactile-C” zenuweinden.
Ik wens iedereen daarom een knusse periode toe. Bedankt voor het lezen…
