Merendeel medicatieproblemen veroorzaakt door niet-vermijdbare bijwerkingen

Array

potjes medicijnenHet gros van geneesmiddelgerelateerde problemen bij in het ziekenhuis opgenomen patienten wordt veroorzaakt door niet-ernstige, niet-vermijdbare bijwerkingen. Vroege signalering hiervan en interventie kunnen het welzijn van deze patienten verbeteren. Dat blijkt uit onderzoek onder leiding van het UMCG. De onderzoekers publiceren hun bevindingen vandaag in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde.

In ziekenhuizen is veel aandacht voor medicatieveiligheid. Onderzoek naar geneesmiddelgerelateerde problemen bij patienten is vooral gericht op het voorkómen van deze problemen, veroorzaakt door medicatiefouten. Minder aandacht is er voor medicatieproblemen die ontstaan als gevolg van bijwerkingen die niet te voorkomen zijn. Onderzoekers van het UMCG, het Erasmus MC en het TweeSteden ziekenhuis te Tilburg onderzochten het vóórkomen van geneesmiddelgerelateerde problemen bij opgenomen patienten, veroorzaakt door zowel medicatiefouten als niet-vermijdbare bijwerkingen, en de factoren die hieraan ten grondslag liggen.
Gedurende een periode van vijf maanden werden in twee ziekenhuizen (UMCG en TweeSteden ziekenhuis) de medicatiegerelateerde problemen bij een groot aantal opgenomen patienten in kaart gebracht, veroorzaakt door zowel medicatiefouten (zoals voorschrijf-, overschrijf-, aflever-, of toedienfouten) als niet-vermijdbare bijwerkingen. Laatstgenoemde worden veroorzaakt door farmaceutische, chemische en/of farmacologische eigenschappen van het geneesmiddel zelf. In de ziekenhuizen werd gewerkt met een elektronisch voorschrijfsysteem en een klinisch beslissingsondersteunend systeem.

Zelfde risicofactoren
Meer dan de helft (58%) van de opgenomen patienten ondervond problemen door geneesmiddelen, waarvan het merendeel (88%) niet-ernstige, niet-vermijdbare bijwerkingen. De meest voorkomende medicatieproblemen waren obstipatie, diarree, benauwdheid, verhoogde kans op bloedingen, misselijkheid en duizeligheid. Zowel vermijdbare problemen door medicatiefouten als niet-vermijdbare bijwerkingen hadden grotendeels dezelfde risicofactoren, zoals het aantal verschillende voorgeschreven medicijnen, de opnameduur, organisatorische factoren en het hebben van meerdere aandoeningen tegelijkertijd.

Elektronisch voorschrijfsysteem helpt
Uit het onderzoek blijkt ook dat het gebruik van een elektronisch voorschrijfsysteem het aantal medicatiefouten kan verminderen en mogelijk ook de daaruit voortvloeiende, dus te voorkomen bijwerkingen. Voor de niet-vermijdbare bijwerkingen geldt dat verpleegkundigen en artsen hierop alert moeten zijn, zodat vroege (betere) signalering mogelijk is en de medicatie kan worden bijgesteld op advies van de ziekenhuisapotheker. Dit kan zeker het welzijn van opgenomen patienten verbeteren.

Dit onderzoek werd eerder gepubliceerd in Drug Safety (2011;34:1089-100<http://adisonline.com/drugsafety/pages/articleviewer.aspx?year=2011&issue=34110&article=00005&type=abstract>) met als titel ‘Preventable and non-preventable adverse drug events in hospitalized patients: a prospective chart review in the Netherlands.’

Bron: UMCG

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.

Recente artikelen