Niet de Diane-35 pil is onveilig…… onbewust off label prescriptie is.

Hoe meer ik mij de afgelopen dagen heb verdiept, hoe minder in begrijp van het paniekvoetbal rond Diane-35. Dit middel is  al 27 jaar op de markt en in de 27 jaar heeft het nimmer de indicatie orale anticonceptiva (OAC) gehad.  Maar het is dus om allerlei redenen wel als zodanig gebruikt. Meisjes zouden geen puistjes willen en daarom maar om de Diane-35 hebben gevraagd, Meisjes en jonge vrouwen zouden het niet aan hun ouders hebben willen zeggen dat de seksueel actief wilde worden en beschermd wilden zijn tegen ongewenste zwangerschap. Vrouwen zouden perse de Diane-35 pil willen en al dan niet Acne veinzen en of een oraal anticonceptivum niet willen kopen. En ergens klopt hier iets niet. Sterker nog, jaren lang was Diane-35 het eerste keus OAC van huisartsen. Dus niet het middel maar de arts zou moeten worden onderworpen aan een onderzoek.

Want is die dokter, die Diane-35 voorschreef wel zo goed bezig geweest en had hij niet steviger in de schoenen moeten staan of de voorkeur moeten geven aan andere middel? Want waarom laten artsen ineens de oren hangen naar meisjes die hun ouders niet om “de pil” willen vragen?  Zijn deze meisjes dan wel volwassen genoeg om seksueel actief te moeten willen zijn? Sinds wanneer kennen artsen het verschil niet meer tussen wat puistjes en ernstige acne? Sinds wanneer schrijven artsen een middel met een andere indicatie alleen op financiële gronden voor en houden ze zich daarbij ook niet aan het voorschrijfadvies? Ik begrijp best dat artsen zich niet bezig kunnen houden met seksuele voorlichting of meiden te ontraden seks te hebben omdat ze niet eens in staat zijn om een volwassen gesprek met hun ouders te voeren. Maar ik mag hopen dat artsen ook zo hun ethiek hebben, en zich niet willen laten manipuleren om iets voor te schrijven waar zijn de regels net iets te ver voor moeten buigen. Meer althans dan goed is voor hun tienerpatient en de eigen ethiek.. Off-label prescriptie is natuurlijk de vrijheid die artsen hebben om soms toch een oplossing te kunnen bieden maar het blijft wel verantwoordelijkheid van de arts. En zeker als er wel alternatieven zijn die bij indicatie horen en waarbij niet hoeft te worden afgeweken van het inname regime.

Voor Diane-35 geldt namelijk dat men 4 maanden na verdwijnen van symptomen (acne of hirutisme) het gebruik met worden gestopt. Omdat het middel Diane-35 niet met andere OAC mag worden gebruikt en indien de patient OAC wil gaan gebruiken moeten patiënten dan switchen naar Microgynon-30. Dat is dus weinig op de juiste wijze toegepast. Diane-35 is dan ook het enige middel met deze indicatie en is in de 27 jaar dat het op de markt beschikbaar is nimmer geïndiceerd als OAC. En moet het worden gebruikt op geleide van de klachten (Acne, Hirsutisme, Seborroe). De duur van de behandeling met Diane- 35 hangt af van de ernst van de verschijnselen. En dus hoeft de behandeling dus geen jaren te worden voortgezet terwijl de klachten allang zijn verdwenen of er wellicht dus nooit waren. Diane-35 is ontwikkeld om gedurende meerdere maanden volhouden. Maar nadat de vette huid, acne en/of overbeharing zijn afgenomen, wordt aangeraden om Diane-35 nog tenminste 3 tot 4 cycli (‘maanden’) te gebruiken om er vervolgens mee te stoppen. En daarom snap ik niet waarom artsen juist bij dit middel, in mijn ogen, te gemakkelijk over gaan op het Off label voorschrijven van dit middel. En ook de vragen over roken en het uitleggen van de risico’s van roken en het gebruik van OAC, mogen wat mij betreft morgen weer strikt gehandhaafd worden. Mijn tip voor uw familieanamnese: “Heeft u of een van uw familieleden op jongere leeftijd (onder de 40) ooit een trombose, een hartaanval, angina pectoris,  een beroerte, een TIA, een lichte beroerte zonder restverschijnselen gehad waar geen duidelijke aanleiding voor was”.

En niet de pil maar de cultuur en de dokter moet onder de loep genomen worden. En zonder de actieve oproep van landelijk media en het Lareb waren er nooit zoveel melding van trombose en andere stollingsgerelateerde klachten bij het Lareb binnen gekomen. En we moeten nog maar afwachten of er ook maar een bij zal zitten waarbij het gebruik van de Diane-35 de enige veroorzaker was van de trombose of erger. En zelfs als er tien vrouwen zouden zijn overleden door een juist gebruik van deze pil in de 27 jaar dat het op de markt is, kunnen we dus concluderen dat we te maken hebben met een veilig middel. Diane-35 van de markt halen in onzinnig en onwenselijk. Als iemand wordt doodgereden door iemand die een rood stoplicht nover het hoofd zag, gaan we toch ook niet alle verkeerslichten verwijderen omdat ze onveilig zijn?  En nee, ik krijg geen geld van Bayer om deze column te schrijven.