Antibioticaresistentie in Nederland neemt toe

De jaarlijkse rapportage van NethMap/MARAN laat zien dat antibioticaresistentie in Nederland een stijgende trend vertoont. Dit geldt zowel voor ziekenhuizen als voor de eerstelijn. Bemoedigend is de afname van de verkoop van antibiotica voor dieren met 56 procent ten opzichte van 2007. Hiermee gaat een daling gepaard in resistentieniveaus bij dierlijke organismen.

Het NethMap/MARAN-rapport 2013 is op 21 juni gepresenteerd tijdens het jaarlijkse symposium van de Stichting Werkgroep Antibioticabeleid (SWAB). Het humane gebruik van antibiotica is de afgelopen tien jaar met 15 procent toegenomen van 9,86 naar 11,34 DDD/1000 inwoners/dag (DDD staat voor een standaard dagdosering). In de Nederlandse ziekenhuizen lijkt het gebruik zich na een stijging in de jaren 2002-2009 echter te stabiliseren. Het systemisch antibioticagebruik in Nederland is met 0,97 DDD/1000 inwoners/dag nog steeds het laagst van alle Europese landen.
Het rapport spreekt van een alarmerend hoge resistentie tegen een aantal gangbare antibiotica, zoals amoxicilline. Steeds vaker wordt multiresistentie waargenomen bij gecompliceerde urineweginfecties, waardoor het steeds lastiger wordt om patiënten met deze infecties adequaat te behandelen. De resistentie tegen E. coli is toegenomen zowel op intensive-careafdelingen als in de eerstelijn. Zorgwekkend is het gevonden resistentiepercentage van 14 procent tegen ciprofloxacine. Omdat het voorkomen van resistentie varieert in de tijd en tussen ziekenhuizen is het van groot belang voor ieder ziekenhuis de resistentie in kaart te hebben en een eigen antibioticabeleid te bepalen. In deze context is het instellen van een antibioticateam in ieder ziekenhuis, zoals geadviseerd door SWAB in het visiedocument 2012, cruciaal. Deze antibioticateams moeten in 2014 operationeel zijn.

Veterinaire sector
Voor de tweede keer wordt het gebruik van en de resistentie tegen antibiotica bij dieren gezamenlijk
gerapporteerd met de humane gegevens. Ten opzichte van 2007 is de verkoop van antibiotica voor
dieren afgenomen met 56 procent. Het gebruik van fluoroquinolonen en 3e en 4e generatie
cefalosporines is tot een minimum beperkt. Cefotaxime-resistentie in E. coli van vleeskuikens is in de
periode 2007-2012 verminderd van 20 naar 5,8 procent. Van alle E. coli bij voedselproducerende
dieren is 37 procent resistent tegen amoxicilline en 4,9 procent resistent tegen ciprofloxacine.
E. coli-bacteriën die enzymen (ESBLs) produceren die antibiotica afbreken, werden frequent
aangetroffen in kippen, varkens en koeien.
De dominante humane ESBL-variant (CTX-M-15) werd slechts incidenteel (3,8 procent) in dierlijke faeces aangetroffen. In vleesproducten werd deze enzymvariant in 1 procent aangetoond. De meest voorkomende variant in dieren en vlees was CTX-M-1. In verband met de zorg over een bijdrage vanuit dieren en voedsel aan problemen bij de mens, is nadere typering van deze stammen gewenst. Hoewel in dierlijke organismen de resistentieniveaus nog altijd hoog zijn, vertonen deze in 2012 in de breedte neergaande tendensen. Dit is toe te schrijven aan de daling van het antibioticumgebruik.

Het NethMap/MARAN rapport is samengesteld door Stichting Werkgroep Antibioticabeleid (SWAB), Centrum Infectieziektebestrijding (CIb) van het RIVM en de Central Veterinary Institute, onderdeel van Wageningen UR. NethMap verschijnt dit jaar voor de elfde maal. Het is de tweede keer dat deze humane gegevens uit NethMap gezamenlijk worden gepresenteerd met veterinaire gegevens uit MARAN. MARAN monitort gebruik van en resistentie tegen antibiotica in de dierensector al sinds 1998.

Bron: SWAB

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.