Maastrichts onderzoek biedt perspectief voor longkankerpatiënten met spiermassaverlies

Nieuw inzicht in vermageringsprobleem bij longkanker
Onderzoekers van Maastricht UMC+ hebben een onderliggende verklaring gevonden voor de ernstige spier- en gewichtsafname bij longkankerpatiënten. Deze zogeheten cachexie verhoogt het sterfterisico en beperkt de behandelingsopties. Een gerichte en tijdige voedingsinterventie zou naar aanleiding van de vinding kunnen bijdragen om het veelvoorkomende probleem bij de bron aan te pakken. De resultaten werden onlangs gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift American Journal of Clinical Nutrition.

Extreme vermagering met verlies van spiermassa, cachexie, is een ernstig syndroom dat vaak voorkomt bij kanker. Het is zelfs de directe oorzaak van een deel van alle aan kanker gerelateerde sterfgevallen. Specifiek bij longkanker verloopt de ontwikkeling van cachexie snel en het komt relatief veel voor. Een middel om dat tegen te gaan of te voorkomen is tot op heden niet voorhanden. Door de opheldering van het probleem op een moleculair niveau, kunnen bestaande behandelingen worden geoptimaliseerd en komt de ontwikkeling van nieuwe interventies binnen handbereik.

Spiermassaverlies
Uit het onderzoek bij longkankerpatiënten met cachexie bleek dat de activiteit van het zogeheten NF-?B eiwit in spiercellen is verhoogd. Dit eiwitcomplex is betrokken bij de regulering van tal van processen in menselijke cellen. Een verhoging daarvan wordt in verband gebracht met een sterke toename in de afbraak van spiereiwit. Opmerkelijk is dat de onderzoekers daarbij activatie van een ander mechanisme aantoonden voor eiwitafbraak bij patiënten dan eerder altijd werd aangenomen. De regulatie van de aanmaak van nieuwe eiwitten was daarbij ook nog eens verstoord. Uiteindelijk leidt de negatieve balans in spiereiwit tot een sterke spiermassa afname bij patiënten.

Voedingsinterventie
Met deze bevindingen kan de behandeling op maat worden gesneden: “Bij cachectische patiënten met COPD hebben we namelijk aangetoond dat een gerichte aanpak haalbaar is. Zowel door te focussen op de aanmaak en afbraak van spiereiwit als op de verminderde eetlust en negatieve energiebalans”, zegt projectleider Annemie Schols, hoogleraar voeding en metabolisme bij chronische ziekten. “Ondanks dat de verhoging in activiteit van NF-?B ook al wordt waargenomen bij longkankerpatiënten die milde verschijnselen van cachexie vertonen, de zogenoemde pre-cachexie, is de eiwitbalans in dit stadium slechts beperkt verstoord. Daarom lijkt in die fase dan ook de meeste winst te halen voor de patiënt. Opmerkelijk, want pre-cachexie wordt nu nog helemaal niet onderkend in de medische behandeling van longkanker”, besluit Schols.

Maastricht UMC+

http://www.mumc.nl

Met ingang van januari 2008 zijn het academisch ziekenhuis Maastricht (azM) en de Faculteit Health, Medicine and Life Sciences van de Universiteit Maastricht gefuseerd tot het achtste universitair medisch centrum van Nederland. De nieuwe organisatie heet Maastricht UMC+.
Het Maastricht UMC+ heeft als kerntaken: patiëntenzorg, onderzoek en onderwijs en opleiding. Daarin nemen, naast de standaard patiëntenzorg, topklinische zorg en topreferente zorg een belangrijke plaats in. Deze zijn nauwgezet afgestemd met het fundamenteel en het (experimenteel) klinisch onderzoek. Dit resulteert in de klinische onderzoeksspeerpunten hart en vaten; oncologie, chronische ziekten en geestelijke gezondheidszorg en neurowetenschappen.