Aangeboren afwijkingen te zien

vergrootglas bekijken loup loep‘Sterrenkijkers, waterhoofden & paddenkoppen’. Zo heet de tentoonstelling in het Natuurhistorisch Museum Rotterdam over ernstige aangeboren afwijkingen bij mens en dier.

Bovennatuurlijk
In de middeleeuwen zag men kinderen met aangeboren afwijkingen als iets duivels of bovennatuurlijks. Vanaf de 19e eeuw begonnen wetenschappers naar verklaringen te zoeken. Preparaties werden gemaakt en collecties aangelegd, ter bestudering en als educatie.

Paddenkop
In die periode werden de kinderen echter ook tentoongesteld op de kermis, in freakshows. Als bij een kind het schedeldak en de grote hersenen niet waren aangelegd, heette dat vroeger in de volksmond ‘paddenkop’ of ‘kikkerkop’. Lang werd gedacht dat er tijdens de zwangerschap een pad of kikker op het bed van de zwangere vrouw was gesprongen.

Hersenvocht
Tegenwoordig kunnen chirurgen sommige Siamese tweelingen scheiden. Een waterhoofd is te behandelen met een drain die overtollig hersenvocht afvoert. Een hazenlip kan chirurgisch worden hersteld. Veel aandacht gaat ook uit naar preventie, zoals niet roken en foliumzuur innemen tijdens de zwangerschap.

Zonder hoofd
De expositie van het Erasmus MC en Het Natuurhistorisch duurt tot en met 6 april. Bezoekers krijgen tekst en uitleg over onder meer Siamese tweelingen en dodelijk afwijkingen als geboren worden zonder hoofdje of met het hart buiten de borstkas.

Zwerven
De collectie foetussen en pasgeborenen komt van de Clinische School, die in 1866 is opgeheven. Daarna zijn de glazen potten met preparaten door Rotterdam gaan zwerven. De collectie is uniek omdat overleden kinderen met dit soort aangeboren afwijkingen tegenwoordig worden begraven of gecremeerd.

Abortus
Bij ernstige aangeboren afwijkingen besluiten ouders tegenwoordig veelal tot een abortus, ook als de afwijking niet dodelijk is, zoals het syndroom van Down. Het boekje dat bij de tentoonstelling hoort, gaat hier nader op in: ‘Dat zegt iets over hoe wij als maatschappij tegen gehandicapt leven aankijken.’ En: ‘We vinden ook dat deze kinderen geen volwaardig leven kunnen leiden. Maar is dat zo? Iemand met het syndroom van Down kan volwassen worden en gelukkig zijn.’

Salto maken
Het boekje noemt als voorbeeld Aaron Fotheringham (24), geboren met een open rug, maar niettemin ‘acrobaat’: hij deed als eerste ter wereld de salto achterover in een rolstoel.

Meer informatie? Zie de pagina Sterrenkijkers, waterhoofden & paddenkoppen.

Bron: Erasmus MC

Redactie Medicalfacts / Alida Budding - Hennink

Samen met mijn dochter Janine Budding verzorg ik dagelijks het online medisch nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant is. De rol en beleving van patiënt & Healthy Ageing, zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik heb jarenlang ervaring in diverse functies in thuiszorg.

Recente artikelen