Planten gastheer voor ziekmakende bacteriën uit dierhouderij

Ziekteverwekkende bacteriën die vanuit de dierhouderij via besmette voedselproducten hun weg naar de mens vinden, doen dit opvallend goed via planten. Dat verklaart waarom in het recente verleden ziekte-uitbraken als gevolg van de EHEC-besmettingen, en besmettingen met andere E.coli en Salmonella-stammen, regelmatig direct verband houden met de consumptie van verse groente. Dat schrijven onderzoekers van Wageningen UR (University & Research centre) in een literatuurstudie naar uitbraken als EHEC.

In het voorjaar van 2011 deed zich in Noord-Duitsland de zogeheten EHEC-uitbraak voor. De bron van besmetting met een zeldzame variant van Escherichia coli bleek fenegriek te zijn, een spruitgroente die als decoratie op gerechten in diverse restaurants was gebruikt. Deze uitbraak resulteerde in een aantal sterfgevallen en heeft geleid tot tal van onderzoeken naar het verband tussen deze bacterie en de consumptie van  spruit- en kiemgroenten.
Uit die onderzoeken bleek dat de ziekteverwekkers opvallend goed konden overleven op producten van plantaardige herkomst en dat dus de ‘klassieke’ route van vlees, eieren of zuivelproducten naar de mens moet worden uitgebreid met planten of producten gemaakt van planten. Extra zorgelijk is dat deze ziekmakende bacteriën (‘humaan pathogenen’) zich aanpassen aan planten en hun directe omgeving zonder dat zij het ziekmakende vermogen bij de mens verliezen.

Sinds de EHEC-uitbraak zijn bijna 200 studies verschenen naar de oorzaken en de achtergronden daarvan. De Wageningse onderzoekers hebben deze samengevat in een literatuuronderzoek. Uit dit onderzoek blijkt dat sommige ziekteverwekkende bacteriën zich voor langere tijd kunnen vestigen in of op de plant. Dat leidt tot een groter risico op overdracht naar de mens. De onderzoekers verwachten dat de micro-organismen zich zo lang op de planten kunnen handhaven, doordat ze genen hebben overgenomen van andere micro-organismen, die van nature rondom voorkomen in de bodem, in mest of in irrigatiewater.  De onderzoekers  houden vooral bacteriofagen (virusachtige deeltjes die specifiek bacteriën infecteren) en plasmiden (onafhankelijke stukjes DNA die aanwezig zijn in bacteriën) verantwoordelijk voor de overdracht van die genen naar humaan pathogenen op- en in planten. Verder onderzoek moet daar meer duidelijkheid over geven.

De nu verkregen kennis is belangrijk om vast te kunnen stellen hoe humaan pathogenen zich aanpassen aan planten. Op basis van de overgedragen genen in uitbraakstammen kunnen er nieuwe detectiesystemen worden ontwikkeld. Hiermee kunnen risico’s voor consumenten sneller en beter worden ingeschat en kan er ook nauwkeuriger informatie worden verstrekt tijdens nieuwe uitbraken.

Publicatie
Leonard S. van Overbeek, Joop van Doorn, Jan H. Wichers, Aart van Amerongen, Herman J. W. van Roermund and Peter T. J. Willemsen: The arable ecosystem as battleground for emergence of new human pathogens, Frontiers in Microbiology, 20 maart 2014.

Bron: WUR

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.