Medicijnen combineren gevaarlijker dan gedacht
ArrayMeer dan tien keer hoger risico op een maagbloeding bij combinatie van pijnstiller met ander geneesmiddel
Medicijnen combineren is gevaarlijker dan gedacht. Het risico op maagbloedingen kan meer dan vertienvoudigen bij gelijktijdig gebruik van een lage dosis aspirine of bepaalde NSAID’s met een andere geneesmiddel. Dat schrijven onderzoekers van het Erasmus MC in het oktobernummer van wetenschappelijk tijdschrift Gastroenterology.
Naar schatting maakt 30 procent van de mensen in Nederland met enige regelmaat gebruik van de vrij verkrijgbare pijnstillers uit de groep NSAID’s zoals diclofenac, ibuprofen en naproxen. Vaak nemen zij daarnaast ook nog andere medicijnen. Van deze pijnstillers en bepaalde andere medicijnen, zoals aspirine, steroïden en sommige bloeddruk verlagende middelen, is bekend dat zij de kans op een maagbloeding verhogen.
“Maar er is weinig bekend over de risico’s wanneer de pijnstillers in combinatie met deze andere medicijnen worden gebruikt”, zegt Gwen Masclee, eerste auteur en onderzoekster op de afdeling Medische Informatie van het Erasmus MC. “Wij vroegen ons af of we de risico’s van deze medicijnen bij elkaar op kunnen tellen of dat ze misschien elkaars werking extra versterken. Uit ons onderzoek blijkt dat het combineren van medicijnen gevaarlijker is dan gedacht en dat de kans op maagbloedingen zelfs kan vertienvoudigen.”
De onderzoekers bestudeerden de gegevens van 114.835 patiënten uit Denemarken, Italië en Nederland die in de afgelopen vier tot tien jaar een maagbloeding kregen. Zij brachten van elf verschillende groepen medicijnen in kaart hoe hoog het risico is op een maagbloeding bij gebruik van deze middelen en of er een versterkende werking is wanneer deze medicijnen gecombineerd worden met aspirine, niet selectieve NSAID’s en de zogenoemde veiligere COX-2 ontstekingsremmers. Masclee: “Bij alle onderzochte medicijnen is er een hoger risico op een maagbloeding, maar het effect wordt versterkt wanneer medicijnen gecombineerd worden met een NSAID. Dit extra risico op een maagbloeding is het hoogst bij gelijktijdig gebruik van een niet selectief NSAID, zoals ibuprofen, met steroïden. Bij de steroïden gaat het dan om de tabletten die veel mensen met de longziekte COPD en reuma slikken. Een andere risicovolle combinatie is een niet selectief NSAID met een bloeddruk verlagende aldosteron antagonist. Bij beide voorbeelden is het gebruik van een selectief NSAID, de voor de maag veiligere COX-2 ontstekingsremmer, minder risicovol. Opvallend is dat juist de combinatie van een COX-2 ontstekingsremmer met lage dosis aspirine minder veilig is dan lage dosis aspirine met een niet selectief NSAID.”
“Het veiligst is natuurlijk om geen medicijnen te combineren”, zegt Masclee. “Helaas is dat niet voor iedereen mogelijk en is het soms kiezen tussen medicijnen met de minste bijwerkingen. Patiënten met een chronische aandoening en gebruikers van NSAID’s kunnen zelf het risico op problemen zo klein mogelijk houden door vooraf altijd het advies van de huisarts in te winnen of om de apotheker om advies te vragen en niet zelf naar de drogist te gaan om een NSAID te kopen.”
Artsen kunnen de uitkomsten van het onderzoek gebruiken om gerichter NSAID’s en andere medicijnen voor te schrijven. De studie is online terug te vinden op de website van het wetenschappelijk tijdschrift Gastroenterology.