Onderzoek Catharina Ziekenhuis: kauwgom helpt tegen complicaties

Het kauwen van kauwgom tot vlak vóór en direct na een darmoperatie verlaagt de kans op complicaties, zoals een verminderde darmwerking (postoperatieve ileus). Dat blijkt uit een onderzoek dat vandaag is gepubliceerd in de British Journal of Surgery en is uitgevoerd in het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven.
Een complicatie zoals de verminderde darmwerking ontstaat na een operatie door een ontsteking. Die ontsteking kan geremd worden door het autonome zenuwstelsel van het lichaam al vóór de operatie te activeren. In het Catharina Ziekenhuis werd dat gedaan door patiënten kauwgom te laten kauwen.

Misha LuyerKauwen van kauwgom
“Het is heel eenvoudig toe te passen”, aldus chirurg en onderzoeksleider Misha Luyer. “Je geeft vóór de operatie iets simpels als een kauwgom waardoor de darmwerking verbetert. Het autonome zenuwstelsel kan dus mogelijk worden ingeschakeld door het kauwen van kauwgom om de afweerreactie na een operatie te beïnvloeden.”

Bij veel van de patiënten die een darmoperatie – in de meeste gevallen vanwege darmkanker – hebben gehad, zorgt de ontstekingsreactie er voor dat de darmen langer dan vijf dagen stilliggen. Luyer: “Dat voelt ontzettend vervelend, want je kunt niet meer naar het toilet, wordt misselijk en moet overgeven. Het herstel wordt hierdoor vertraagd en dat kan weer leiden tot een langer verblijf in het ziekenhuis. Uit de studie blijkt dat van de patiënten die vóór en na de operatie kauwgom kauwden, een kwart (27 procent) last had van verminderde darmwerking. In de controlegroep, waarbij patiënten een pleister opgeplakt kregen met het verhaal dat daar stoffen in zaten die het zenuwstelsel activeren, was dat bijna de helft (48 procent). Ook de opnameduur werd korter en het aantal heroperaties was aanzienlijk minder.

Groter onderzoek
Het kauwen van kauwgom blijkt dus te werken, maar volgens chirurg Luyer is het nog niet helemaal duidelijk hoe en waarom het goed werkt. “Zo kunnen we niet exact vaststellen hoe vaak een patiënt gekauwd heeft en of de geboekte resultaten daadwerkelijk komen door activering van het autonome zenuwstelsel. Interessant is dat we minder heroperaties zien en minder lekkage van een darmaansluiting (naadlekkage). Dit is iets wat nog verder moet worden uitgezocht.”

Daarom is het ziekenhuis een groter onderzoek begonnen waarbij patiënten vóór, tijdens en na de operatie een kleine hoeveelheid voeding krijgen toegediend die veel vet en eiwitten bevat. Luyer: “Deze voeding kan gecontroleerd worden gegeven en hiervan is in meerdere studies aangetoond dat het een signaal naar het autonome zenuwstelsel geeft waardoor de ontstekingsreactie veel minder wordt.” Het doel van het onderzoek met voeding voor de operatie is om het aantal mensen met deze complicaties minimaal te halveren.

Landelijk verwijscentrum
Het Catharina Ziekenhuis is een landelijk verwijscentrum als het gaat om darmkanker. Recent kwam het ziekenhuis in het nieuws met het feit dat de overlevingskansen voor mensen met endeldarmkanker spectaculair zijn gestegen door de inzet van Intraoperatieve Radiotherapie (IORT). Daarbij wordt de patiënt tijdens de operatie bestraald. In het Catharina Oncologiecentrum wordt IORT met succes ook ingezet bij patiënten met borstkanker.

In het Catharina Ziekenhuis vindt veel wetenschappelijk onderzoek plaats. Het ziekenhuis heeft een semi-academisch profiel en compenseert daarmee het gemis van een academisch ziekenhuis in de regio. Naast complexe,  medische behandelingen – op met name oncologie en hart- en vaatziekten – vinden er baanbrekende onderzoeken plaats. In geen enkel ander niet-academisch ziekenhuis in Nederland is de impactfactor – de graadmeter waarmee het belang van medische tijdschriften wordt aangegeven – van de wetenschappelijke output zo hoog als in het Catharina Ziekenhuis. Regelmatig nemen medisch specialisten uit het ziekenhuis, onder wie zeven hoogleraren, de voortrekkersrol op zich in grote, wereldwijde studies.

Recente artikelen