Is zittend plassen voor mannen beter?
Array
VRAAG EN ANTWOORD – Een toiletbezoek: voor vrouwen betekent het minutenlang wachten in een lange rij, voor #mannen gaat het snel en gemakkelijk. Tegen een boom, tegen een muurtje, in een steegje; #staand plassen is ideaal. Maar is het niet beter voor mannen om zittend te plassen? Uroloog en seksuoloog Bert Messelink, werkzaam bij het bekkenbodemcentrum van het UMCG, geeft antwoord op deze vraag.
“Als je gezond bent en goed kunt plassen, maakt het niet uit of je dat staand of zittend doet” vertelt Bert Messelink. “Maar als het niet zo gemakkelijk gaat, bijvoorbeeld als je steeds vaker naar de wc moet, of de straal wordt minder krachtig, dan kun je beter #zittend plassen.”
De kluisdeur van de Nederlandse bank
Wel of niet goed kunnen plassen heeft voor een groot deel te maken met de bekkenbodemspier. “De botten in het bekken zitten in een trechtervorm onderin je romp met aan de onderkant een grote opening”, legt Bert Messelink uit. “Om te voorkomen dat organen, zoals de darmen en de blaas, eruit vallen, is die afgesloten. Maar er moet ook nog wat uit kunnen, zoals urine en ontlasting. Het moet dus een flexibele opening zijn.”
Messelink vergelijkt de bekkenbodem met een stevige wand met een net zo stevige deur. “Maar die deur moet nog wel open en dicht kunnen. Het is eigenlijk als de kluis van de Nederlandse bank waarvan je de kluisdeur in twee tellen open moet kunnen doen. Dat kan op twee manieren mis gaan: of de kluisdeur zit zo dicht dat niemand hem open krijgt, of de kluisdeur gaat zo gemakkelijk open dat hij niet meer goed dicht wil.”
Bodybuilden
Maar uiteindelijk is de bekkenbodem gewoon een spier. “En dus kun je hem ook trainen, net als je armspieren. Alleen kun je je armspieren zien en de bekkenbodemspier niet. Hierdoor kun je ook onbewust de spier trainen en dus sterker maken. Het wordt dan steeds moeilijker om te plassen en je krijgt pijn bij het vrijen. Dan is er sprake van een overactieve bekkenbodem.” Anderzijds wordt op oudere leeftijd het lichaam wat slapper. “Dat geldt ook voor de bekkenbodem, waardoor je urine kunt gaan verliezen.”
Zittend of staand plassen verandert niets aan de verhouding tussen de prostaat, de blaas en de plasbuis, dus daar zit het probleem niet. “Het gaat om die bekkenbodem, al weten veel mannen niet eens dat ze een bekkenbodem hebben”, grinnikt Bert Messelink. “Bij het plassen moet je de bekkenbodemspier loslaten, laten ontspannen. Hoe beter je de bekkenbodemspier ontspant, hoe beter je plast.”
Multitasken
En daar zit nou net een moeilijkheid. “Door de zwaartekracht staat iedereen ongemerkt altijd een klein beetje te wiebelen. Je blijft staan doordat alle spieren afwisselend aanspannen en ontspannen. Ook de bekkenbodemspier”, legt Bert Messelink uit. “Als mannen staand plassen, moet de bekkenbodem meerdere dingen tegelijk doen: aanspannen om te blijven staan, ontspannen om te kunnen plassen. Dit werkt tegen elkaar in. Bij zittend plassen is dit probleem er niet, dan kun je de bekkenbodemspier ontspannen.”
Staand plassen kan dus gemakkelijker zijn, maar plas- en pijnklachten bij staand plassen, los je niet op door zittend te plassen. Deze klachten kunnen behandeld worden met medicijnen en met bekkenfysiotherapie. “In samenwerking met de afdeling huisartsengeneeskunde hebben we onderzoek gedaan naar het effect van beide therapieën. Bekkenfysiotherapie werkt niet slechter dan medicijnen, maar het duurt wel langer voordat het helpt. Als de bekkenbodem door de therapie weer normaal werkt, verwachten we wel dat dit op langere termijn ook nog helpt bij het plassen.”
Door Jeanine Bronsema
Bron: Kennis InZicht, UMCG
