Nieuwe test voorspelt bijwerkingen 5-fluorouracil

Dr. Maurice van Staveren, ziekenhuisapotheker bij Treant Zorggroep, heeft een nieuwe test ontwikkeld voor patiënten die in aanmerking komen voor een chemobehandeling met 5–fluorouracil of Capecitabine. Deze test geeft vooraf duidelijkheid over de kans op ernstige bijwerkingen. ‘Met deze informatie kunnen we kankerpatiënten veel onnodig leed besparen’, verzekert de ziekenhuisapotheker en onderzoeker.

Per jaar komen 12.000 tot 13.000 patiënten in aanmerking voor chemotherapie met het middel 5-flurouracil of Capecitabine. Circa tien tot dertig procent van deze groep ontwikkelt zeer ernstige bijwerkingen, zoals hevige diarree. Patiënten kunnen er zelfs aan overlijden. Uit eerder onderzoek is gebleken dat deze bijwerkingen deels worden veroorzaakt door een verminderde werking van een lichaamseigen eiwit (DPD). Dit eiwit speelt een belangrijke rol bij de afbraak van 5-fluorouracil. Door de verminderde eiwitactiviteit is het lichaam niet in staat om 5-fluorouracil snel genoeg af te breken.

Uniek

Om vast te stellen of er sprake is van een verminderde eiwitactiviteit, heeft Van Staveren een unieke test ontwikkeld. Eerst krijgt de patiënt een drankje met uracil, een lichaamseigen stof dat ook door het eiwit DPD wordt afgebroken. Precies één en twee uur later wordt bij de patiënt bloed afgenomen om de hoeveelheid uracil in het lichaam te bepalen. Is er sprake van een lage DPD-activiteit, dan wordt een lagere dosis chemotherapie geadviseerd. Zo blijft de patiënt zeer ernstige bijwerkingen bespaard.

Betrouwbaar

De test die door Van Staveren is ontwikkeld, blijkt betrouwbaarder dan de bestaande onderzoeken. ‘De uraciltest is zeer gevoelig en dat leidt tot goede testresultaten’, aldus de ziekenhuisapotheker. De uraciltest is bovendien geschikt voor alle tumortypen en alle -stadia, dus ook als kanker is uitgezaaid. Daarnaast is deze test veilig, goed uitvoerbaar en goedkoop.

De ziekenhuisapotheker van Treant Zorggroep, die woensdag op dit onderzoek promoveerde, is verheugd dat hij voor een veiligere behandeling heeft kunnen zorgen. ‘Dit onderzoek past in het streven van Treant Zorggroep naar hoogwaardige kwaliteit van zorg en optimale patiëntveiligheid. Ik ben blij dat ik daar mijn steentje aan heb kunnen bijdragen.’

5-Fluorouracil (vaak afgekort tot 5-FU) is een remmer van het enzym thymidylaatsynthase waardoor de aanmaak van thymidine, een essentieel bestanddeel voor het maken van DNA, wordt geremd. Het middel wordt als chemotherapie per infuus gegeven bij verschillende tumoren, zoals alvleesklierkanker, borstkanker en darmkanker.

Capecitabine (INN) is een cytostatisch geneesmiddel. Het wordt in de chemotherapie gebruikt bij de behandeling van metastatische borstkanker en darmkanker. Capecitabine is een prodrug van 5-fluoruracil (5-FU); het wordt in de tumor door enzymen ontbonden en daarbij komt het werkzame 5-fluoruracil vrij dat de DNA-synthese verstoort en de groei van de tumor afremt. Capecitabine is gebruiksvriendelijker dan 5-FU; het wordt oraal toegediend terwijl 5-FU als infuus wordt toegediend. En wordt ingezet in de bestrijding van Bij kanker van de dikke darm, colorectaal kanker en bij maagkanker of bij borstkanker.

Foto: Dr. Maurice van Staveren, ziekenhuisapotheker bij Treant Zorggroep: ‘Met deze test kunnen we kankerpatiënten veel leed besparen.’ [© André Weima Fotografie

Bron: Treant Zorggroep

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.