
Stille COPD-epidemie op het platteland van Uganda door houtstook
ArrayStille COPD-epidemie op het platteland van Uganda
COPD komt op het platteland van Uganda opvallend vaak voor bij mensen tussen 30 en 39 jaar, concludeert Frederik van Gemert in zijn proefschrift. Dat komt omdat bijna iedereen binnenshuis op hout kookt, meestal op een open vuurtje zonder enige vorm van ventilatie. Er wordt gemiddeld zes uur per dag gekookt. Van Gemert constateerde op basis van gesprekken dat COPD in Uganda een onbekende term is. Er wordt alleen getest op tuberculose, andere mogelijke diagnoses als gevolg van longklachten zijn onbekend. Volgens hem is onderwijs op alle niveaus essentieel om politici, gezondheidswerkers en dorpsbewoners bewust te maken van de schadelijke effecten van tabaksrook en biomassarook.
De ziekte COPD (chronisch obstructieve longziekte) komt op het platteland in Uganda bij zestien procent van de mensen boven de 30 voor. Opvallend is dat veertig procent hiervan tussen 30 en 39 jaar oud is. Dat concludeert Frederik van Gemert in zijn proefschrift. Goede preventie- en interventieprogramma’s zijn nodig om de toename van COPD een halt toe te roepen.
COPD
COPD is in Nederland vooral bekend als gevolg van langdurige blootstelling aan tabaksrook en komt dan ook vooral voor bij mensen boven de veertig jaar. Wereldwijd is COPD in 2015 volgens de WHO doodsoorzaak nummer drie. Behalve tabaksrook veroorzaken ook andere vormen van rook, zoals fijnstof en rook van houtvuur, longproblemen. Op het platteland van Uganda wordt niet alleen door mannen veel tabak in huis gerookt, maar kookt ook bijna iedereen binnenshuis op hout, meestal op een open vuurtje zonder enige vorm van ventilatie. Dit kan al op jonge leeftijd schadelijke effecten hebben.
Biomassabrandstof
Van Gemert concludeert allereerst uit gesprekken op het platteland van Uganda dat COPD een onbekende term is. Er wordt alleen getest op tuberculose, andere mogelijke diagnoses als gevolg van longklachten zijn onbekend. De bewoners van Uganda zijn zich niet bewust van de schadelijke effecten van biomassabrandstof. Vrouwen koken gemiddeld zes uur per dag binnenshuis. Van Gemert concludeert dan ook dat onderwijs op alle niveaus essentieel is om politici, gezondheids- werkers en dorpsbewoners bewust te maken van de schadelijke effecten van tabaksrook en biomassarook. Introductie van efficiënte en schone kooktoestellen en betere ventilatie is een stap in de goed richting om de COPD-epidemie een halt toe te roepen. Daarnaast zal armoedebestrijding een wezenlijk onderdeel moeten vormen. Het nieuw opgericht Makerere University Lung Institute in Uganda zal hier verder onderzoek naar doen.
Frederik van Gemert (1953) studeerde geneeskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen en werkte 28 jaar als huisarts in Harlingen. Zijn onderzoek past binnen het onderzoeksprogramma van Groningen Research Institute for Asthma and COPD (GRIAC) van onderzoeksinstituut Guide, en is gefinancierd door de afdeling huisartsgeneeskunde en ouderengeneeskunde van het UMCG en de International Primary Care Respiratory Group (IPCRG). Van Gemert blijft als onderzoeker verbonden aan het UMCG en zal zich toeleggen op de preventie van chronische longziekten in sub-Sahara Afrika.
Prevalence and impact of chronic obstructive pulmonary disease in a rural district of Uganda
FRESH AIR methodology for sub-Saharan Africa
Promotie: | F.A. van Gemert |
Wanneer: | 10 april 2017 |
Aanvang: | 16:15 |
Promotors: | prof. dr. T. (Thys) van der Molen, N.H. Chavannes |
Waar: | Academiegebouw RUG |
Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |
Stille COPD-epidemie op het platteland van Uganda
Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/fd24be3e-496e-4e36-92fe-dab9af2fed95
Bron: UMCG