Meer aandacht nodig voor IC-patiënt en familie
ArrayPromovenda Margo van Mol: zorgprofessionals meer trainen in psychosociale opvang en communicatieve vaardigheden
Door meer gericht te zijn op wat er in de patiënt en diens naaste familieleden omgaat, kan het werk van medische professionals op de Intensive Care (IC) sterk verbeteren. Tot die conclusie komt Margo van Mol, psycholoog en IC-verpleegkundige, in haar proefschrift ‘Balanceren in samenvallende werelden; de emotionele impact voor naasten van de patiënt en professionals op de intensive care’, waar zij op 21 juni op promoveert. Zij pleit voor meer bewustwording onder professionals op het vlak van psychosociale opvang en communicatieve vaardigheden.
Voor patiënten en hun omgeving is het nooit wenselijk om in de onzekere wereld van de IC-afdeling te verblijven. De negatieve invloed ervan kan volgens promovenda Margo van Mol, psycholoog en IC-verpleegkundige in het Erasmus MC, worden verminderd als patiënten en hun naasten ervaren dat zij optimale, persoonsgerichte kwaliteitszorg krijgen, waarbij respect, waardigheid, en empathie de belangrijkste kenmerken zijn. Dit heeft vervolgens een positieve invloed op de ervaringen van patiënten en hun naasten.
IC-afdeling
Het werk op een IC-afdeling kent behalve technische en medische aspecten ook emotionele aspecten. Dat geldt natuurlijk voor de patiënt en diens naasten, maar zeer zeker ook de verpleegkundigen en medici op de afdeling. Margo van Mol, psycholoog en IC-verpleegkundige in het Erasmus MC, constateerde dat er wel onderzoeken zijn gedaan om beoordelingen van naasten van de patiënten omtrent Intensive Care en nazorg te meten, maar daarin werden volgens haar begrippen als tevredenheid, ervaringen en kwaliteit van de zorg door elkaar gehaald. Van Mol: “Verschuiving naar meer persoonsgerichte zorg betekent verandering in de mindset van de professionals. Onder andere een training in psychosociale opvang van naasten en communicatieve vaardigheden zou kunnen leiden tot een grotere bewustwording op dat gebied.”
Proefschrift
In haar proefschrift presenteert Van Mol compassie en empathie als twee verschillende begrippen. Van Mol: “Compassie is het zien van het lijden van een ander, dat door zowel IC-professionals als direct betrokkenen als eigen emotie wordt gevoeld. Empathie is het cognitieve begrip en het invoelen van de situatie door de professionals. Daarbij wordt de situatie van een andere persoon (in lijden of zorg) ondersteund, zonder dat het gepaard hoeft te gaan met het zelf voelen van dat lijden. Een teveel aan emotioneel inleven kan negatieve gevolgen hebben voor de professionals. Daarom zijn er ook ondersteunende interventies nodig om hun emotionele gezondheid te waarborgen.” Van Mol ziet gesprekken en training in relatieopbouw en communicatieve vaardigheden voor hen als essentieel voor het ontwikkelen van een empathische houding.
Gezondheidszorginstellingen en IC beleidsmakers
Van Mol: “Gezondheidszorginstellingen en IC beleidsmakers moeten een beleid ontwikkelen en in de dagelijkse praktijk doorvoeren om ervoor te zorgen dat de professionals de impact van het werk aan kunnen. Dit betekent dat zij in hun werksituatie taken waardevol voor personen en organisatie kunnen uitvoeren. Het verschil maken in het leven van kwetsbare mensen kan precies die betekenis en het doel geven aan de eigen inspanningen tijdens het werk, zodat het kan bijdragen aan de toewijding van de werknemers.”
Zij verwijst naar een casestudie betreffende samenwerkende krachten in een nieuw nationaal Nederlands netwerk – stichting FCIC (Family and patient Centered Intensive Care) – als een voorbeeld van persoonsgerichtheid. FCIC combineert volgens haar de sterke kanten van diverse disciplines en wetenschappers, met voormalige IC-patiënten en hun naasten, om de psychosociale impact van een IC-opname te verminderen.
Bron: Erasmus MC
