Sociale robots in de zorg
ArrayOp 4 april 2018 wordt de documentaire Scenario’s voor een normaal leven uitgezonden op NPO2 om 22.55u. De film gaat over Jonathan (8) en de sociale robot, KASPAR, die hem ondersteunt. Jonathan heeft ASS (Autistisch Spectrum Stoornis), waardoor hij moeilijk met andere mensen om kan gaan. KASPAR kan hier assistentie bieden. Claire Huijnen (onderzoeker ondersteunende technologie in de zorg aan Zuyd Hogeschool) promoveert later dit jaar aan de Universiteit Maastricht op het onderwerp sociale robots in de zorg. Zij heeft ervoor gezorgd dat KASPAR gebruikt kan worden om kinderen als Jonathan te helpen.
Beginnen bij het begin
Na het afronden van de middelbare school ging Claire in 1996 psychologie studeren aan de nog jonge Faculteit der Psychologie (nu Faculty of Psychology and Neuroscience). Zij was onderdeel van de tweede lichting studenten die psychologie gingen studeren aan de Universiteit Maastricht. “Story of my life, er vroeg bij zijn met studies.
Na de UM ben ik een tweede master gaan doen (User System Interaction) aan de TU in Eindhoven, daar waren wij de derde lichting”. Toentertijd werden onderwijsgroepen nog in een bouwkeet gehuisvest, totdat het huidige gebouw aan de Universiteitssingel 40 klaar was. Met dikke winterjassen in een keet begon haar academische carrière.
Als afstudeerrichting koos ze Cognitieve Ergonomie, een studieveld dat de kennis van het menselijke gedrag gebruikt om het dagelijkse leven zo goed mogelijk in te richten.
Technologie in de mix
De interesse in technologie en het werken met gereedschappen heeft er bij Claire altijd al ingezeten. “Ik mocht op mijn vierde al de langspeelplaat bedienen, ik sleepte rond met de camera, en later soldeerde ik mijn eigen krultang toen hij was doorgebrand”. Dat zij haar interesse in de mens kon combineren met haar passie voor technologie, kwam tijdens haar studie psychologie naar boven. Ze behandelde een case over de cockpit van een vliegtuig. Hoe kun je deze ruimte zo inrichten dat een piloot er het beste mee kan omgaan?
Sociale robots
Via Philips en Vodafone is Claire vervolgens bij Smart Homes in Eersel terechtgekomen. Hier heeft zij aan een aantal Europese onderzoeksprojecten gewerkt rondom zorgrobotica. In deze context ging het om robots die ouderen in staat stelden om langer zelfstandig te kunnen wonen.
Zij is toen benaderd door Luc de Witte en wijlen Gert Jan Gelderblom, of zij onderzoek wilde komen doen naar sociale robots als hulpmiddel bij kinderen met autisme. “Ik wilde dat zowel mijn hart als mijn hoofd geraakt zou worden als ik zou gaan promoveren, en dit stukje paste perfect in de puzzel.”
Momenteel werkt ze als onderzoeker bij het lectoraat Ondersteunende Technologie in de Zorg en bij het Expertisecentrum Innovatieve Zorg en Technologie van Zuyd Hogeschool.
KASPAR
KASPAR, het technische platform waar Claire mee werkt, is ontwikkeld door onderzoekers aan de University of Hertfordshire. De robot kon echter nog niets dat in Nederland gebruikt kon worden bij kinderen met autisme. “Het was als het ware een lege laptop zonder software”. Zij heeft, samen met experts op het gebied van autisme, nieuwe scenario’s, toepassingen en interventies bedacht. Deze heeft ze uitgewerkt en in KASPAR geprogrammeerd.
CAPHRI
Claire’s onderzoek valt binnen de School CAPHRI, Care and Public Health Research Institute van de Faculty of Health, Medicine and Life Sciences (FHML). Later dit jaar gaat zij daar promoveren.
Scenario’s voor een normaal leven
In de documentaire Scenario’s voor een normaal leven kan worden bekeken hoe KASPAR wordt ingezet om Jonathan te helpen met zijn autisme. “Het is een beetje een paradox, je wilt kinderen ondersteunen in sociale interactie. Waarom gebruik je daar een robot voor en geen mens?”.
Kinderen met autisme kunnen een boodschap/opdracht van KASPAR beter begrijpen omdat de robot niet wordt beïnvloed door zaken als: emotie, toon, gebaren, dubbele/onderliggende betekenis, enz.
Niet voor alle kinderen zal een robot als KASPAR behulpzaam zijn. Een groot deel van autistische kinderen hebben echter een intrinsieke interesse in technologie, KASPAR zal daarom makkelijker hun aandacht vasthouden. “Zij vinden hem gewoon cool!”
Scenario’s voor een normaal leven is te zien op 4 april, 22.55u, NPO2.
Bron: Universiteit Maastricht
