Schaarse specialistische hulp aan kinderen staat onder druk in Nederland. Vandaag doen 76 hoogleraren, lectoren, directeuren, bestuurders, toezichthouders, kinderartsen, vertegenwoordigers van politie en Openbaar Ministerie, cliënten, ouders een dringend beroep op de politiek om heldere afspraken te maken over de positionering en financiering van landelijk specialisme. In een manifest dat vandaag door Fier-directeur Anke van Dijke wordt aangeboden aan leden van de Tweede Kamer roepen zij op voor behoud van deze zorg.
Manifest specialistische zorg kinderen
In 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk geworden voor de jeugdhulp. Gemeenten hebben volop ingezet op jeugdhulp dicht-bij-huis en op preventie. ‘Niet alle problemen kunnen echter worden ‘opgelost’ met preventie of hulp in de directe leefomgeving van kinderen’, zegt Fier-directeur Anke van Dijke. ‘Er blijven altijd kinderen die zeer specialistische zorg nodig hebben. Zorg die soms maar op één of enkele plekken in Nederland voorhanden is. Bij de stelselwijziging in de jeugdzorg is onvoldoende nagedacht over de positionering en financiering van deze hulp. Hierdoor dreigt deze schaarse zorg te verdwijnen.’
Het gaat onder andere om topklinische specialistische hulp aan kinderen met een psychose of een bipolaire stoornis, eetstoornissen of suïcidaliteit, kinderen met ernstige antisociale of agressieve problematiek, kinderen die te maken hebben met eergerelateerd geweld of loverboyproblematiek en kinderen die kampen met de gevolgen van vroegkinderlijke traumatisering.
Onvoldoende aandacht voor specialistische hulp kinderen
Organisaties en deskundigen uit het werkveld maken zich al langere tijd grote zorgen over de uitwerking van de decentralisatie. ‘De focus van de transitie ligt bijna geheel op lokale en regionale jeugdhulp’, zegt van Dijke. ‘Als jeugdhulpregio’s, de VNG en de minister als stelselverantwoordelijke geen actie ondernemen is het de vraag of over een aantal jaren specialistische jeugdhulp nog bestaat. De situatie is nu soms al nijpend. Kinderen met ernstige problemen krijgen nu vaak te lichte zorg. Ze worden te laat doorverwezen naar gespecialiseerde zorg, als ze al worden doorverwezen. Veel kinderen die zeer specialistische hulp nodig hebben komen daar nooit terecht. Dit kan ernstige gevolgen hebben.’
In het manifest staan aanbevelingen vanuit de praktijk aan gemeenten en bewindspersonen om de transformatie ten aanzien van specialistische jeugdzorg succesvol af te ronden. Er wordt gepleit om het stelsel zo in te richten dat er plaats is voor álle vormen van jeugdhulp, van basisjeugdhulp tot aan (landelijke) schaarse specialistische functies. De juist zorg op het juiste niveau.
Anna
Anna (16 ) is een van de kinderen die specialistische hulp nodig heeft. Als klein meisje werd ze thuis al verwaarloosd. Ze werd seksueel misbruikt door haar stiefvader en kwam als 15-jarige door chantage gedwongen in de prostitutie terecht. Beschadigd, angstig, depressief, veel last van herbelevingen door haar trauma’s, forse gedragsproblemen, geen sociaal netwerk, foute ‘vrienden’, schoolverzuim en slechte schoolprestaties. Meisjes als Anna krijgen vaak niet de hulp die ze nodig hebben. Van Dijke: ‘Als metafoor voor het belang van specialistische jeugdhulp bij dit soort complexe problemen gebruiken we in het werkveld vaak het voorbeeld van de brandwondencentra. Je stuurt een kind met 3e graads brandwonden toch ook niet naar de huisarts of een algemeen ziekenhuis?’
Fier
Fier is expertise- en behandelcentrum op het terrein van geweld in afhankelijkheidsrelaties. De behandelcentra voor slachtoffers van loverboyproblematiek en eergerelateerd geweld en de kliniek voor vroegkinderlijke getraumatiseerde meisjes zijn voorbeelden van landelijke specialistische voorzieningen.
Bron: Fier
