Eerste richtlijnen voor inzet placebo-effect in klinische praktijk

Het wordt steeds duidelijker dat het placebo-effect een grote invloed heeft op (medische) behandelingen. Een internationaal en interdisciplinair team van wetenschappers onder leiding van hoogleraar Gezondheidspsychologie Andrea Evers van de Universiteit Leiden, heeft nu de eerste richtlijnen geschreven hoe placebo-effecten ingezet kunnen worden in de klinische praktijk. Publicatie in Psychotherapy and Psychosomatics.

De effecten van veel behandelingen in de gezondheidszorg worden voor een deel verklaard door andere factoren dan het middel of de behandeling zelf, legt hoogleraar Gezondheidspsychologie Andrea Evers uit. Bijvoorbeeld het vertrouwen dat de arts uitstraalt, de verwachting die iemand ten aanzien van een behandeling heeft en eerdere ervaringen die iemand heeft met behandelingen. Het placebo-effect beschrijft het positieve effect op een behandeling enkel op grond van de positieve verwachting die iemand heeft over die behandeling. Het nocebo-effect is het tegenovergestelde, negatieve effect: bijvoorbeeld als een patiënt bijwerkingen ervaart op grond van zijn negatieve verwachtingen over het medicijn.

Placebo en nocebo

‘Placebo-  en nocebo-effecten beïnvloeden de behandeluitkomsten, weten we inmiddels uit wetenschappelijk onderzoek. Maar met deze bevindingen wordt in de reguliere gezondheidszorg nog nauwelijks rekening gehouden,’ aldus Evers ‘Dit terwijl we met behulp van deze kennis de behandelingen zouden kunnen optimaliseren en tegelijkertijd mogelijke nadelige gevolgen van behandelingen (zoals bijwerkingen) zouden kunnen verminderen.’

Internationale consensus

De publicatie in het tijdschrift Psychotherapy and Psychosomatics zet hiervoor de eerste stappen. De publicatie vloeit voort uit het eerste officiële congres van de Society for Interdisciplinary Placebo Studies (SIPS), dat vorig jaar in Leiden plaatsvond. Tijdens een interdisciplinaire workshop onder leiding van Evers bereikte een groep internationaal vooraanstaande wetenschappers de consensus dat kennis over placebo- en nocebo-effecten kan leiden tot betere behandelresultaten met minder bijwerkingen. Volgens de groep wetenschappers is het vooral van belang dat patiënten meer worden geïnformeerd over deze effecten, en dat artsen worden opgeleid in een optimale arts-patiënt communicatie, om placebo-effecten te maximaliseren en nocebo-effecten te minimaliseren.

Inzet in de praktijk

Toekomstig onderzoek zou zich volgens de groep moeten concentreren op de manier waarop deze aanbevelingen in de klinische praktijk kunnen worden geïmplementeerd. Evers: ‘Nu we hier internationale overeenstemming over hebben, kunnen we gaan onderzoeken op welke manier de arts en de patiënt er dagelijks hun voordeel mee kunnen doen.’

De volledige publicatie in Psychotherapy and Psychosomatics is in te zien via deze link: https://www.karger.com/Article/FullText/490354

Bron: Universiteit Leiden

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.