De link tussen sphingolipiden profiel en neuro-inflammatie bij alzheimer
ArrayDonderdag 16 januari 2020
Promotie, Aula VU, 11.45 u
Nienke de Wit: De link tussen sphingolipiden profiel en neuro-inflammatie bij alzheimer
De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie. Alzheimer is een progressieve ziekte waarbij de zenuwcellen in de hersenen kapotgaan. Dit komt onder andere door ophopingen van het amyloid eiwit tussen de zenuwcellen. Hierdoor functioneren de hersenen steeds minder goed.
Glia cellen
De hersenen bestaan naast zenuwcellen echter ook uit glia cellen. Dit zijn ondersteunende cellen die normaal gesproken het amyloid afbreken. Uit onderzoek blijkt dat deze cellen hierbij soms overactief en agressief te werk gaan, wat kan leiden tot weefselschade. Dit proces noemen we ook wel neuro-inflammatie, ofwel ontstekingen in de hersenen. Recent onderzoek toont aan dat bij de ziekte van Alzheimer ook de vethuishouding is verstoord. Specifieke vetten, genaamd sfingolipiden, zijn nauw betrokken bij het ontstaan van de ziekte. Hierbij gaat het om de balans tussen ceramides en sfingosines, twee verschillende sfingolipiden. Mensen met verhoogde ceramidespiegels hebben achtmaal zoveel kans om de ziekte van Alzheimer te krijgen.
Verhoging van het ceramide
Tijdens haar promotieonderzoek heeft Nienke de Wit de link tussen het sphingolipiden profiel en neuro-inflammatie in de ziekte van Alzheimer onderzocht. Hiervoor heeft ze gekeken naar hersenmateriaal van overleden Alzheimerpatiënten. Ze kon aantonen dat de geactiveerde glia cellen een verhoging van het ceramide laten zien. Daarnaast heeft ze gevonden dat deze vorm van ceramide vooral zorgt voor celdood. De balans tussen goede en slechte vormen van vetten is dus verschoven, waarbij de slechte vorm toeneemt tijdens de ziekte van Alzheimer.
In de toekomst zou de beïnvloeding van deze sfingolipiden mogelijk de voortgang in de ziekte van Alzheimer kunnen vertragen. Hier is echter nog verder onderzoek voor nodig.
Foto: Nienke de Wit
Bron: UMC Amsterdam
