Minister De Jonge wil cliëntondersteuning Wlz beschikbaar stellen voor begeleiding bij het aanvragen van een Wlz-indicatie bij het CIZ

Minister De Jonge wil cliëntondersteuning Wlz (Wet langdurige zorg) beschikbaar stellen voor begeleiding bij het aanvragen van een Wlz-indicatie bij het CIZ. Zorgkantoren krijgen dan de mogelijkheid om cliëntondersteuning aan te bieden voorafgaand aan een Wlz-indicatie.

Nu is het nog zo geregeld dat je pas nádat je een Wlz-indicatie hebt aangevraagd, gebruik kunt maken van een cliëntondersteuner Wlz. Omdat het aanvragen van een Wlz-indicatie voor veel mensen te ingewikkeld is, leidt dat tot onnodig veel afwijzingen en daarmee tot onnodig veel werk voor zowel het CIZ als voor cliënten.

Daar komt bij dat cliënten, die wel een indicatie ontvangen, vaak niet direct de juiste zorg krijgen, omdat ze al vóór de indicatieaanvraag voor een zorgvorm en zorgaanbieder hebben moeten kiezen. Goede begeleiding bij de aanvraag door een cliëntondersteuner kan dat voorkomen.

Minister De Jonge beschrijft in een brief aan de Kamer de oplossingsrichting voor knelpunten in de cliëntondersteuning bij een overgang van zorg vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) naar zorg vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz).

Hoofdpunten uit de Kamerbrief:

De cliëntondersteuning Wlz start na het afgeven van het indicatiebesluit Wlz door het CIZ. Vóór die tijd is het beschikbaar stellen en leveren van ondersteuning aan de cliënt de verantwoordelijkheid van gemeenten op grond van de Wmo 2015.

Een ervaren knelpunt in het huidige keuzeproces van de cliënt op weg naar (langdurige) zorg in het kader van de Wlz, is het ontbreken van (onafhankelijke) ondersteuning, vraagverheldering, advies en informatie op het moment dat de keuze gemaakt moet worden voor passende zorg, een aanbieder of specifiek aanbod.

Vanuit cliëntperspectief is het wenselijk dat al voorafgaand aan de aanvraag van een Wlz-indicatiebesluit, cliënten ondersteuning in kunnen roepen van cliëntondersteuners Wlz.
In het experiment Persoonsvolgende Zorg (PVZ) is geëxperimenteerd met het inzetten van Wlz-cliëntondersteuning vanuit de zorgkantoren in de aanloop naar en bij het voorbereiden van de indicatieaanvraag bij het CIZ. Dit bleek in een behoefte te voorzien.

Op basis hiervan stelt de minister voor om meer manoeuvreerruimte voor zorgkantoren te creëren zodat zij cliëntondersteuning kunnen bieden bij het voorbereiden op en het aanvragen van een Wlz-indicatie bij het CIZ, dus voorafgaand aan het afgeven van een Wlz-indicatie door het CIZ. Het gaat daarbij om kwetsbare cliënten bij wie een Wlz-indicatiebesluit al in het vooruitzicht ligt, maar die óf nog een aanvraag voor een indicatie moeten indienen, zich daarop oriënteren óf daarmee bezig zijn. Over de wijze waarop de minister dit vorm kan geven, gaat de minister met de betrokken partijen in gesprek waaronder over de mogelijkheid van het aanpassen van het wettelijk kader.

Aanleiding

Dit kabinet investeert gedurende de kabinetsperiode € 55 miljoen in cliëntondersteuning. De essentie van cliëntondersteuning is dat iemand naast de cliënt staat en hem of haar met informatie, advies en voorlichting bijstaat om een hulpvraag te verhelderen, de weg te vinden naar zorg op een zo goed mogelijke passende locatie in een -voor veel mensen- complex stelsel én in het contact met gemeenten, zorgkantoren, instanties en aanbieders. Cliëntondersteuning kan eenmalig zijn, maar kan ook periodiek nodig zijn gedurende enige of langere tijd. Het recht op cliëntondersteuning is zowel opgenomen in de Wmo 2015 als in de Wlz.

In mijn brief aan de Tweede Kamer d.d. 12 juli 20184 over de aanpak cliëntondersteuning, hee verwijst naar het tegelijkertijd meegezonden onderzoeksrapport dat in opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) is uitgebracht door Sira Consulting. Daarin werd expliciet aandacht gevraagd voor de ervaren grensproblematiek tussen de Wmo 2015 en de Wlz. In het onderzoeksrapport werd aanbevolen te verkennen hoe het mogelijk gemaakt kan worden dat cliëntondersteuning Wlz beschikbaar is tijdens de Wlz- aanvraagprocedure. Ook in het VSO, onafhankelijke cliëntondersteuning van 25 september 2018, hebben verschillende fracties in de Kamer hierover vragen gesteld en verzocht om een oplossing.

Knelpunten huidige situatie

Een ervaren knelpunt in het huidige keuzeproces van de cliënt op weg naar (langdurige) zorg in het kader van de Wlz, is het ontbreken van (onafhankelijke) ondersteuning, vraagverheldering, advies en informatie op het moment dat de keuze gemaakt moet worden voor een aanbieder, een passende locatie of specifiek aanbod.

De periode tot de afgifte van het indicatiebesluit is het beschikbaar stellen en leveren van ondersteuning aan de cliënt de verantwoordelijkheid van gemeenten op grond van de Wmo 2015. Cliëntondersteuning vanuit de Wmo 2015 is echter niet voldoende toegerust op het ondersteunen van de cliënt bij de keuze van een aanbieder of zorgaanbod vanuit de Wlz.

De cliëntondersteuning Wlz start na het afgeven van het indicatiebesluit Wlz door het CIZ. In de praktijk is de keuze voor zorg en/of de zorginstelling door de cliënt noodzakelijkerwijs vaak al gemaakt. Het gevolg hiervan is dat cliënten niet altijd direct op de plek terechtkomen waar zij de meest passende zorg ontvangen. Vanuit cliëntperspectief is het daarom wenselijk als al voorafgaand aan de aanvraag van een Wlz-indicatiebesluit, cliënten ondersteuning in kunnen roepen van cliëntondersteuners Wlz. Deze cliëntondersteuners hebben veel kennis van en ervaring met de Wlz. Hierdoor kan op cliëntniveau een betere match worden gemaakt tussen vraag en aanbod en kan het heen-en-weer schuiven met kwetsbare mensen worden voorkomen.

Positieve resultaten experiment Persoonsvolgende Zorg

In de periode 2017 – 2018 is met de inzet van cliëntondersteuning Wlz, voorafgaand aan een indicatiebesluit, geëxperimenteerd in het experiment Persoonsvolgende Zorg (PVZ). Het experiment Persoonsvolgende Zorg (PVZ) bleek in de behoefte van de cliënt en zijn ondersteuner te voorzien. De NZa deed op basis van de eindevaluatie dan ook de aanbeveling om cliëntondersteuning over de domeinen heen te organiseren, zodat de Wlz-cliëntondersteuner eerder ingezet kan worden.

Oplossingsrichting

Bovenstaande leidt ertoe dat de minister meer manoeuvreerruimte voor zorgkantoren wil creëren zodat zij cliëntondersteuning kunnen bieden bij het oriënteren, het voorbereiden op en het aanvragen van een Wlz-indicatiebesluit, dus voorafgaand aan het afgeven van een Wlz-indicatiebesluit door het CIZ. Hierdoor kunnen cliënten in hun keuzeproces op weg naar (langdurige) zorg ondersteuning inroepen van cliëntondersteuners Wlz en wordt het mogelijk gemaakt om ondersteuning voor de langdurige zorg over de huidige domeinen heen aan te bieden. Daarmee wordt ook de samenwerking tussen gemeenten en zorgkantoren verder gestimuleerd.

Gemeenten blijven verantwoordelijk voor de onafhankelijke cliëntondersteuning voorafgaand aan de Wlz indicatie. Het is niet gewenst dat cliëntondersteuning dubbel betaald wordt of dat gemeenten hun taak minder serieus oppakken. Enkel voor cliënten die ondersteuning wensen wanneer zij zich oriënteren en richten op het aanvragen van een Wlz-indicatiebesluit, wil ik het mogelijk maken dat het zorgkantoor de onafhankelijke cliëntondersteuning kan overnemen. Aangezien de inzet zich beperkt tot cliënten waarvoor het Wlz-indicatiebesluit al in het vooruitzicht ligt, is de afbakening geborgd.

Minister Hugo de Jonge gaat de komende maanden met betrokken partijen in gesprek over de wijze waarop hieraan vorm kan worden gegeven, waaronder over de mogelijkheid van het aanpassen van het wettelijk kader. De inpasbaarheid in het budgettair kader neem hij hierbij in acht. In de contourennota wordt de Tweede Kamer nader geïnformeerd over de verdere vormgeving.

Wmo cliëntondersteuning niet altijd voldoende toegerust

Via de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) zijn gemeenten verantwoordelijk voor het bieden van cliëntondersteuning bij een aanvraag voor een Wlz-indicatie. Cliëntondersteuning vanuit de Wmo is echter niet altijd voldoende toegerust op het ondersteunen bij de keuze van een aanbieder of zorgaanbod vanuit de Wlz.

Gemeenten blijven ook in het voorstel van de minister verantwoordelijk voor de onafhankelijke cliëntondersteuning voorafgaand aan de Wlz-indicatie. Alleen mensen, waarvoor het waarschijnlijk is dat zij een Wlz-indicatie zullen krijgen, kunnen voor ondersteuning bij de aanvraag aankloppen bij het zorgkantoor.

Wat is cliëntondersteuning?

Cliëntondersteuning bestaat uit informatie, advies en kortdurende ondersteuning bij een zorgvraag. Een cliëntondersteuner heeft kennis van relevante wet- en regelgeving en is op de hoogte van het zorgaanbod in de buurt. Een cliëntondersteuner gaat altijd uit van het belang van zijn of haar cliënt. Het recht op gratis onafhankelijke cliëntondersteuning is wettelijk geregeld via de Wlz (Wet langdurige zorg) en de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning).

Voor cliëntondersteuning Wlz kunt u bij uw zorgkantoor terecht.

Bron: MEE

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.

Recente artikelen