VPRO Tegenlicht: Een nieuwe dag
ArrayVPRO Tegenlicht: Een nieuwe dag
Zondag 6 september om 22.05 uur op NPO 2
Het coronavirus heeft ons gedwongen om na te denken over hoe we leven, hoe we werken, hoe we reizen en hoe we omgaan met onze (natuurlijke) omgeving. Nu de wereld met horten en stoten weer op gang komt, zijn deze fundamentele vragen belangrijk en dringend. Gewoon verder gaan ‘zoals het vroeger was’ is geen optie. Welke ideeën over een andere wereld nemen we met ons mee? En welke laten we achter?
Vooruit gekeken
VPRO Tegenlicht heeft de afgelopen jaren vooruit gekeken en een vinger aan de pols van de tijd gehouden. Niet de waan van de dag, maar de dag van morgen. In plaats van mee te gaan in de chaos en rookgordijnen van partijpolitieke actoren gaf Tegenlicht een podium aan dwarse denkers, doeners en makers.
Soms gaven onze uitzendingen aanleiding voor een pessimistisch perspectief. Zoals toerisme-expert Anna Pollock die in één van onze afleveringen haarfijn uitlegde hoe de huidige vorm van massatoerisme grondstoffen over-exploiteert. Maar Tegenlicht bood gelukkig ook optimisme en inspiratie. Denk in dit verband aan de idealistische Buurtzorg-oprichter Jos de Blok die, o.b.v. zelfsturingsprincipes, zorgmedewerkers in hun kracht zet en de toegenomen focus op rendement en administratie probeert terug te dringen.
Deze uitzending is een terugblik op de toekomst, een remix. Kunnen we naar de toekomst kijken in de achteruitkijkspiegel? Een handboek voor ‘een nieuwe dag’ in de vorm van een wervelende montage van beelden, scènes en citaten uit recente seizoenen van VPRO Tegenlicht.
Credits:
- Regie: Kasper Verkaik
- Research: William de Bruijn
- Productie: Olivier Schuringa
- Montage: JP Luijsterburg
- Eindredactie: Bregtje van der Haak, Doke Romeijn, Geert Rozinga
Quotes
‘Als we eenmaal inzien dat al het menselijk bewustzijn, handelen en zijn onderling verbonden is binnen het “web-of-life”, dan komt de wereld in een ander licht te staan.’ – Jason Moore (eco-socioloog en schrijver van ‘The Capitalocene’)
‘Wij zien dat vakmensen heel goed hun eigen organisatie kunnen runnen en alle netwerken die daarbij nodig zijn zélf kunnen onderhouden. Dus eigenlijk is daarmee het management, in de rol van een aparte functie, overbodig geworden.’ – Jos de Blok (oprichter Buurtzorg)
‘We moeten af van het idee van dat idee van oneindige groei. Niets in de natuur groeit oneindig door. Iets dat oneindig groeit vernietigt zijn gastheer. Bij mensen noemen we dat kanker.’ – Kate Raworth (econoom en schrijver van ‘Doughnut Economics’)
‘Technologie is nog steeds iets wat we ontwerpen, wat eigenaarschap heeft, dus door die maatschappelijke machtsvraag voortdurend te stellen als het gaat over technologie, en mensen in staat te stellen deel te nemen aan dat debat, denk ik dat we die naïviteit eruit kunnen halen.’ – Marleen Stikker (internetpionier en directeur van onderzoeksinstituut Waag)
‘
‘Veel mensen zijn doodsbang voor automatisering. Dat hoeven we niet te zijn. Als het op basis van het neoliberale kapitalisme plaatsvindt maakt het de samenleving kapot. Maar onder het postkapitalisme zorgen we dat iedereen ervan profiteert […] Je moet iedereen een basisinkomen geven en dan zeggen: “Het is de taak van de samenleving om te bepalen wie het overgebleven werk krijgt.”‘ – Paul Mason (economisch journalist en schrijver van ‘Postcapitalism: A Guide to our Future’)
Afbeelding: credits Julia Veldman
Bron: VPRO Persinformatie
