
Tweederde gemeenten heeft geen toiletbeleid
ArrayOnderzoek Maag Lever Darm Stichting en Continentiestichting Nederland
Van alle Nederlandse gemeenten heeft slechts één op de zes een volgens hen toereikend beleid op het gebied van toiletten. Nog eens één op de zes heeft wel beleid, maar dat moet worden verbeterd of uitgebreid. Bijna tweederde van de gemeenten heeft dus geen toiletbeleid. Bijna de helft heeft geen zicht op de aanwezigheid van toegankelijke toiletten binnen de gemeente. Dat en meer blijkt uit een onderzoek onder 111 gemeenten, uitgevoerd door de Maag Lever Darm Stichting (MLDS) en de Continentie Stichting Nederland (CSN), samen met andere organisaties georganiseerd onder de Toiletalliantie. Vandaag, op Nationale Plasdag, roepen zij gemeenteraden op zich sterk te maken voor een actiegericht toiletbeleid.
Meer dan de helft van de 3,5 miljoen buik- en blaaspatiënten geeft aan soms tot regelmatig thuis te blijven uit angst om geen toilet te vinden: dit is één op de tien Nederlanders. Dat kan en moet anders, vinden de MLDS en de CSN. Samen met gemeenten, winkeliers en horecaondernemers wil de Toiletalliantie voor voldoende openbare toiletten in Nederland zorgen. Dat wil zeggen: om de 500 meter een toilet in (winkel)centra, drukke voetgangers- en recreatiegebieden en in parken. Bernique Tool, directeur MLDS: “Ons doel is dat over vijf jaar overal voldoende toiletten zijn en iedereen onbezorgd en opgelucht op pad kan. Het is onverteerbaar dat mensen in een isolement raken vanwege een gebrek aan een zo elementaire basisvoorziening. Daar hebben we de gemeenten hard voor nodig. Nog te vaak zien we dat ze geen beleid maken, of wel beleid maken maar de actie uitblijft. Dat moet veranderen.”
Kom in actie, met en zonder budget
De meeste gemeenten (53%) hebben geen budget opgenomen voor openbare en opengestelde toiletten, 39 procent vindt dat ook niet nodig. 31 Procent van de gemeenten heeft wel budget binnen de gemeentebegroting hiervoor, maar 9% vindt dat te weinig. Tool: “Met budget kunnen openbare toiletten worden neergezet, wat ons betreft is dat nodig voor een duurzame oplossing. Daarnaast kunnen gemeenten diverse acties ondernemen om al een eerste verbeterslag te maken.” De respondenten geven de volgende acties aan die niet veel geld hoeven te kosten:
- Openstellen toiletten in gemeentelijke gebouwen 70%
- Samenwerkingen met ondernemers(verenigingen) 63%
- Samenwerkingen met vertegenwoordigers van de doelgroep 38%
- Stickers of bewegwijzering naar toegankelijke toiletten 34%
- Een app die de beschikbare toiletten aangeeft 33%
Inclusie belangrijkste reden
75 Procent van de respondenten geeft aan zich in te zetten voor meer of betere toiletten vanwege inclusie: ook mensen met buik- en blaasproblemen moeten volledig deel kunnen nemen aan de samenleving vinden deze gemeenten. Daarnaast worden ‘gastvrijheid voor bewoners én bezoekers’ (68%) en ‘willen voldoen aan het VN verdrag Handicap’ (45%) ook vaak als reden genoemd. Ruud Bosch, voorzitter CSN: “In 2016 heeft Nederland het VN-Verdrag Handicap geratificeerd. Dit beoogt dat iedereen ongeacht handicap of chronische aandoening kan deelnemen aan de samenleving; dus ook als de handicap of aandoening incontinentie tot gevolg heeft. Mooi dat dat voor gemeenten ook als motivatie dient om hiermee aan de slag te gaan.”
Door corona meer klachten en wildplassers en -poepers
Door de coronacrisis sloten veel horecaondernemers hun deuren en dus ook hun toiletten. Horecazaken die weer openden mogen of willen niet zomaar meer passanten op hun toilet toelaten. Eén op de zes gemeenten kreeg hierdoor meer klachten van inwoners of bezoekers, één op de tien had meer last van wildplassers en -poepers. Gelukkig komt bij één op de acht gemeenten hierdoor meer aandacht voor het toiletprobleem.
Angst voor ongelukjes
Hoe belangrijk toegankelijke toiletvoorzieningen zijn, weet Leon (26) als geen ander. Leon is 14 maanden oud als hij een blaasstoma krijgt. ‘’Iedereen zou gewoon de deur uit moeten durven als hij of zij dat wil. Nadenken over het tijdig vinden van een toilet of je daardoor zelfs te moeten beperken, kan tegenwoordig toch echt niet meer!’ In een onderzoek van de Maag Lever Darm Stichting** zei een kwart van de buik- en blaaspatiënten regelmatig, vaak of helemaal niet meer de deur uit te gaan vanwege (verwachte) problemen met het vinden van een toilet. Een derde van de respondenten in dat onderzoek zei soms thuis te blijven vanwege gebrek aan toiletten.
Over Nationale Plasdag en het onderzoek
De Nationale Plasdag is een initiatief van de Continentie Stichting Nederland (CSN), waarin zij samenwerken met de MLDS. Met deze dag willen de stichtingen het onderwerp plasklachten bespreekbaar maken en het taboe doorbreken. In Nederland hebben ongeveer 1 miljoen mensen last van een overactieve blaas en een half miljoen mensen zijn incontinent zijn voor urine. Daarom zetten de organisaties in juni, juli en augustus 2020 een enquête uit onder alle 355 Nederlandse gemeenten. Een derde hiervan (111 gemeenten) reageerde.
Bron: MLDS