Vriendschap versterkt mentale veerkracht bij adolescenten met nare jeugdervaringen

Als jongeren een toename in vriendschappen ervaren, stijgt ook hun mentale weerbaarheid. Dat blijkt uit onderzoek van Anne-Laura van Harmelen, hoogleraar Brein, veiligheid en veerkracht aan de Universiteit Leiden.

Kinderen met nare jeugdervaringen krijgen op latere leeftijd relatief vaak mentale problemen. Ze lijden vaker aan depressie of angst en hun welzijn is lager. Het gaat om ervaringen als mishandeling, verwaarlozing, gescheiden ouders of financiële of psychische problemen thuis. Van Harmelen en haar collega’s interviewden voor eerder onderzoek een groep van ruim 1200 jongeren herhaaldelijk tussen hun veertiende en zeventiende jaar. Ook interviewden ze een van hun verzorgers – meestal hun moeder – over hun jeugdervaringen en hun mentale gesteldheid.

Voor het nu gepubliceerde onderzoek naar de relatie tussen mentale veerkracht en vriendschap, kende Van Harmelen alle 1200 jongeren een veerkrachtscore toe. ‘Als ze er mentaal veel beter aan toe waren dan je zou verwachten op basis van hun jeugdervaringen, scoorden ze hoog.’ Ze relateerde deze score aan de kwaliteit van vriendschappen die de kinderen rapporteerden. ‘We zagen dat een hogere veerkracht sterk correleerde met betere vriendschappen. Bij veertienjarigen nog sterker dan bij zeventienjarigen.’

Toenemende vriendschap, toenemende veerkracht

Dat resultaat laat een verband zien tussen vriendschap en veerkracht, maar bewijst niet dat vriendschap invloed heeft op veerkracht. Dat blijkt wel uit de volgende stap die Van Harmelen zette: ze onderzocht de verandering in vriendschappen en veerkracht die jongeren toonden tussen hun veertiende en zeventiende jaar. Als hun veerkracht was toegenomen in die periode, rapporteerden ze ook meer vriendschap. Nam hun veerkracht af, dan waren ook hun vriendschappen afgenomen, bijvoorbeeld door verhuizing of ruzie.

Sociale isolatie door lockdowns kan veerkracht verlagen

Voorheen was de gedachte dat veerkracht een gegeven was, een karaktereigenschap die je meer of minder bezit. Nu blijkt dat dat, in elk geval deels, anders zit: vriendschap beïnvloedt veerkracht in positieve zin. Wat kan de samenleving met deze nieuwe informatie? Van Harmelen: ‘We moeten niet onderschatten hoe belangrijk sociale contacten zijn voor jongeren. Er wordt nog weleens lacherig over gedaan, maar sociale isolatie als gevolg van lock-downs kan lange effecten hebben op de mentale veerkracht van kwetsbare adolescenten. Daarom is het heel goed dat Nederland het openblijven van scholen hoog prioriteert.’

De nieuwe kennis benadrukt het belang van vriendschappen tussen jongeren. Die zouden we extra moeten aanmoedigen. ‘Er zijn veel interessante interventiemethoden bekend die kinderen kunnen helpen bij interpersoonlijke relaties. Speciale interventies voor adolescenten met nare jeugdervaringen, die dus extra veerkracht kunnen gebruiken, zijn er nog niet.’

Bron: Universiteit Leiden

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.