Mentale ongezondheid jong zorgpersoneel leidt tot massale uitval en tekorten
ArrayMeer ondersteuning van jong zorgtalent cruciaal voor gezondheid zorg en Nederland
De mentale gezondheid van jonge zorgmedewerkers is zorgelijk en leidt tot uitval en uitstroom die de gezondheid van de zorg en daarmee van Nederland bedreigt. Het psychische zorggebruik van jonge zorgmedewerkers is sinds 2015 met 40% gestegen en hun verzuim met 10%. Zij zijn meer emotioneel uitgeput, ervaren een hogere werkdruk en zijn minder bevlogen ten opzichte van hun oudere collega’s. Ook hebben zij het gevoel zich constant te moeten bewijzen, ervaren zij te weinig tijd en geen steun van de leidinggevende. Aansluiting tussen bevoegdheden en verantwoordelijkheden worden gemist en er is geen goede afstemming tussen school en praktijk. Dit blijkt uit onderzoek van Stichting IZZ, in samenwerking met Utrechtzorg en CNV Jongeren. De verkregen inzichten zijn vertaald in een aanpak gericht op behoud van jong zorgtalent, die Stichting IZZ en CNV Jongeren begin 2021 toetsen en toepassen bij zorginstellingen in de langdurige zorg.
Zorgwekkende cijfers‘
De cijfers uit onze onderzoeken over de toename van het psychische zorggebruik, verzuim en de psychische belasting van jong zorgpersoneel zijn alarmerend. Daarom hebben we samen met Utrechtzorg en CNV Jongeren onderzocht op welke wijze jongeren het best geholpen zijn om mentaal gezond te kunnen werken en de verkregen inzichten vertaald in een aanpak voor behoud van jong zorgpersoneel. Belangrijk, want eenmaal gestart met hun baan in de zorg, vertrekt een groot deel van hen net zo hard weer. Tel daar de impact van corona bij op en het recept voor stilstand en achteruitgang van de zorg en daarmee de gezondheid van Nederland is daar’, aldus dr. Irene van der Fels, Projectmanager Gezond werken in de Zorg bij Stichting IZZ.
Beklemd
Justine Feitsma, voorzitter CNV Jongeren: ‘We horen dat heel veel jongeren het ontzettend leuk vinden om in de zorg te werken. Toch ervaart jong zorgpersoneel veel werkdruk, waardoor de uitstroom zorgwekkend hoog is. Ze voelen zich vaak beklemd door prestatiedruk, tijdsdruk door personeelstekorten en een negatieve werksfeer. Er moet meer aandacht komen voor werkgeluk. Juist jonge medewerkers moeten veel meer begeleiding krijgen om ze te behouden voor de zorg.’Mirjam Beerkens, operationeel manager Utrechtzorg: ’Jongere medewerkers zijn van onschatbare waarde voor de continuïteit van onze zorg. Hen binden en boeien verdient daarom alle aandacht.’
Leeglopers
Jonge zorgmedewerkers lopen vooral leeg op te snel verantwoordelijkheid krijgen en in het diepe gegooid worden. Daarnaast hebben ze het gevoel zich constant te moeten bewijzen. Ze ervaren geen (passende) steun van de leidinggevende en hebben te weinig tijd. Terwijl ze het juist belangrijk vinden dat ze gezien en gehoord worden en hulp krijgen.Ook collega’s zijn zo druk dat het lastig is om ze om hulp te vragen. Tot slot missen zij de aansluiting tussen bevoegdheden en verantwoordelijkheden. Dit geldt met name voor zij-instromers, het kan voorkomen dat ze bepaalde handelingen in de praktijk moeten uitvoeren, terwijl ze daar nog niet bevoegd voor zijn. Er is geen goede afstemming tussen school en praktijk.
Energiegevers
Wel krijgen jonge zorgmedewerkers energie wanneer zij complimenten krijgen en samenwerken met de cliënt. Het teamgevoel is belangrijk. Ook is waardering, zien en gezien worden, belangrijk en is het fijn wanneer de communicatie goed is. Daarnaast geeft het hen energie wanneer zij maatwerk kunnen leveren, denken in mogelijkheden in plaats van beperkingen en wanneer verbetervoorstellen worden uitgewerkt en collega’s hiervoor open staan.
Noodklok
Stichting IZZ, Utrechtzorg en CNV Jongeren luiden de noodklok. Het behoud van zorgmedewerkers moet meer prioriteit en aandacht krijgen. Op de eerste plaats van de zorgorganisaties zelf, maar ook van de overheid. ‘Anders hebben we zo simpelweg de mensen niet eens om de benodigde zorg te verlenen en komen de algehele gezondheidszorg en de gezondheid van Nederland in het gedrang’, aldus Van der Fels.
Geschikte ondersteuning
Zowel jongeren als werkgevers in de zorg zien een buddysysteem, intervisies met het team en een jongerenraad binnen de organisatie als de meest geschikte manieren om jongeren te ondersteunen en daarmee te behouden voor de zorg. ‘Daarom ontwikkelen we de aanpak waarin deze drie ondersteuningsvormen worden geïntegreerd en getoetst bij zorginstellingen in de VVT en GGZ. Hier worden ook de meer ervaren collega’s bij betrokken, zodat ook zij er baat bij hebben. Zo voelen jongeren zich beter thuis in de organisatie, gaan ze met meer plezier en vertrouwen naar hun werk en kunnen ze met een gezond en veilig gevoel hun werk doen’, aldus Van der Fels.
Aanmelden
Zorgorganisaties die aan de slag willen met het behoud van hun personeel en jongeren in het bijzonder, kunnen zich nog aanmelden als deelnemer aan de interventie door een e-mail te sturen naar [email protected].
Over het onderzoek
Kijk hier voor meer informatie over het jaarlijks onderzoek van Stichting IZZ naar het gebruik psychische zorg onder zorgmedewerkers en hier voor de monitor Gezond werken in de zorg. Voor het onderzoek naar hoe jongeren het best geholpen zijn om mentaal gezond te kunnen werken, zijn focusgroepen gehouden met jonge zorgmedewerkers (2 focusgroepen) en vanuit de werkgeverskant met HR-medewerkers en Arbo-adviseurs (3 focusgroepen) om meer inzicht in de behoefte aan en haalbaarheid van ondersteuning aan jonge zorgmedewerkers te verkrijgen. Bekijk hier de samenvatting van het onderzoek.
Bron: IZZ
