Lucide dromen, direct contact met iemand die droomt is mogelijkheid
ArrayPublicatie in Current Biology
Dromen sleuren ons mee naar een andere realiteit en vinden plaats terwijl we stevig slapen. Daarom verwachten we niet dat iemand in een levendige droom onze vragen kan oppikken, laat staan ze beantwoorden. Een internationale onderzoeksgroep met wetenschappers van het Radboudumc/Donders Instituut laat in een artikel in Current Biology zien dat het wel degelijk mogelijk is.
Mensen die verkeren in een REM (Rapid Eye Movement) slaap, kunnen in real-time met een onderzoeker communiceren. Onderzoeksleider Ken Paller van Northwestern University: “We laten in ons onderzoek zien dat deze dromers vragen kunnen horen en begrijpen – waarvoor ze hun werkgeheugen moeten activeren – en ook in staat zijn om antwoorden op die vragen te geven. De meeste mensen houden dat voor onmogelijk. Ze denken dat iemand dan wakker wordt of, mocht hij de vraag toch horen, die vraag dan verkeerd interpreteert.”
Lucide dromen
Dromen zijn van alledag, maar een goede wetenschappelijke verklaring ontbreekt nog altijd. Afgaan op de herinneringen van dromers is minder geschikt omdat dromen daardoor worden vertekend en details missen. Daarom probeerden de onderzoekers, onder wie Martin Dresler en collega’s van het Radboudumc/Donders Instituut, te communiceren met mensen die lucide droomden. In een lucide droom is de dromer zich bewust van het feit dat hij droomt.
Spannend vervolgonderzoek
“We wilden communiceren met dromers die ‘leven’ in een wereld die helemaal ontstaat op basis van opgeslagen herinneringen in de hersenen”, zegt Dresler. “Als we echt contact konden maken, dan hadden we een middel waarmee we meer te weten kunnen komen over dromen, het geheugen en de rol van de slaap bij de opslag van herinneringen. Dat opent mogelijk de weg voor spannend vervolgonderzoek.”
Gerichte reacties
De wetenschappers deden op vier verschillende locaties (VS, Duitsland, Frankrijk Nederland) onderzoek bij in totaal 36 personen. Daarbij werd steeds een andere onderzoeksopstelling gebruikt. Personen werden bijvoorbeeld blootgesteld aan licht- of geluidsignalen, werden aangeraakt op de huid (tactiele prikkels) of kregen gesproken woorden te horen. Als reactie op die input konden ze reageren met oogbewegingen of het aanspannen van bepaalde gezichtsspieren.
Tweerichtingsverkeer
De slapers werden getest met eenvoudige opdrachten en rekensommen, kregen vragen die met ja of nee waren te beantwoorden of moesten onderscheid maken tussen verschillende sensorische prikkels. Niet iedere deelnemer was in staat om in de slaap contact te maken met de onderzoekers, maar bij zes van hen lukte dat op diverse momenten. “Zo konden we vaststellen dat op verschillende manieren zo’n tweerichtingscommunicatie mogelijk is”, zegt Karen Konkoly, eerste auteur van het artikel.
Slaap en geheugen
Nu deze eerste stap is gezet, denkt Konkoly aan onderzoek waarbij de cognitieve vermogens tijdens slaap en niet-slaap worden onderzocht. Of het vergelijken van droomverslagen gemaakt tijdens en na de slaap. En misschien kunnen we zo ook meer te weten komen over het probleemoplossend vermogen van de slaap. Zou je misschien zelfs mensen van hardnekkige nachtmerries af kunnen helpen? Ideeën genoeg. De onderzoekers zelf willen met deze technieken in elk geval het verband tussen slaap en geheugenverwerking verder gaan bestuderen.
Bron: Radboudumc
