IJzergebrek geassocieerd met cognitie bij kinderen met ADHD

Prijs voor jonge onderzoekers van de World Federation ADHD gaat opnieuw naar Marcel Schulze van het Universitair Medisch Centrum Bonn

Kan ADHD worden veroorzaakt door een gebrek aan ijzer? In een grootschalig onderzoek heeft het Universitair Medisch Centrum Bonn (UKB) onder leiding van Marcel Schulze, een promovendus aan de afdeling Psychiatrie en Psychotherapie (onder leiding van professor dr. Alexandra Philipsen) van het UKB, in samenwerking met de Deakin Universiteit in Melbourne, Australië, deze hypothese onderzocht. De onderzoekers hebben de ijzergehaltes in de hersenen van kinderen met en zonder ADHD onderzocht. Voor de bevindingen die voor het eerst het verband hebben aangetoond tussen verhoogde ijzergehaltes en cognitie en ADHD-symptomen, won Marcel Schulze voor het tweede jaar op rij de Young Scientist Award van de World Federation ADHD.

ADHD staat voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder en is de meest voorkomende stoornis in de neurale ontwikkeling tijdens de kindertijd. Het wordt verondersteld dat een gestoorde informatieverwerking tussen bepaalde delen van de hersenen ten grondslag ligt aan de ontwikkeling van ADHD. Onder andere de vorming van synapsen, die het contact en de communicatie tussen zenuwcellen mogelijk maken, verloopt vertraagd. Bovendien is er een tekort aan de neurotransmitter dopamine, die een belangrijke rol speelt bij de signaaloverdracht van de ene zenuwcel naar de andere. De onderzoekssamenwerking tussen het UKB en de Deakin Universiteit in Melbourne heeft onderzocht of deze vertraagde ontwikkeling kan worden veroorzaakt door een verstoorde ijzerbalans. Dit is tot nu toe de meest uitgebreide studie die het verband tussen cognitie en ADHD-symptomen onderzoekt.

Wanneer het evenwicht van ijzer verstoord raakt

IJzer is niet alleen belangrijk voor het transport van zuurstof in de hersenen, maar dient hier ook als cofactor voor de synthese van onder andere dopamine. Een ander belangrijke rol speelt het spoorelement bij de vorming van myeline, een soort beschermende laag rond zenuwcellen, zodat er een snellere uitwisseling van informatie kan plaatsvinden. “Daarom kan een gebrek aan ijzer deze vertraagde ontwikkelingen verklaren”, zegt Schulze. Het onderzoeksteam heeft deze veronderstelling onderzocht met behulp van kwantitatieve susceptibiliteitsmapping. Deze nieuwe MRI-techniek maakt een kwantitatieve meting mogelijk van specifieke biomarkers zoals ijzer in de hersenen.

Hoewel er geen algemeen verschil in ijzergehaltes in de hersenen werd gevonden tussen kinderen met en zonder ADHD, hebben de onderzoekers aangetoond dat een hoger ijzergehalte in bepaalde gebieden van de basale ganglia, die onder andere verantwoordelijk zijn voor cognitieve en motorische taken, geassocieerd is met de zogenaamde internaliserende stoornis, zoals symptomen van depressieve stemming en angst. Verder zijn hogere ijzergehaltes in de hersenen onder andere geassocieerd met verminderde aandacht en verminderde onderdrukking van irrelevante prikkels. “Samenvattend: we zijn tot de volgende conclusie gekomen. Het ijzergehalte in de hersenen volgt een homeostase, wat betekent dat het grotendeels constant blijft. Maar wanneer dit dynamische evenwicht verstoord raakt, kunnen er beperkingen optreden die relevant zijn voor ADHD”, zegt Schulze.

Ondersteuning van onderzoek

De World Federation ADHD heeft zich ten doel gesteld om jonge wetenschappers te ondersteunen en beloont daarom opkomend talent uit het onderzoeksveld met de Young Scientist Award. Ook dit jaar werden op het 9e Wereldcongres voor ADHD acht internationale jonge wetenschappers, waaronder Marcel Schulze uit Duitsland, onderscheiden. Eva Halbe ontving ook een van de zes Poster Awards. In haar werk onderzoekt ze de vraag of een veranderde interactie tussen fysiologische activiteit en gedrag invloed heeft op risicovolle besluitvorming bij ADHD.

Bron en foto:  Universitair Medisch Centrum Bonn (UKB) / Rolf Müller

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.