Steunpunt voorkomt foute medicatie na opname
ArrayGroot deel ontslagrecepten van ziekenhuis is onduidelijk
Het verstrekken van recepten aan patiënten die het ziekenhuis verlaten levert in 70 procent van de gevallen vragen op bij apotheken. Onduidelijk is bijvoorbeeld of een middel gestopt moet worden of wat de dosering moet zijn. Via het tien jaar geleden opgerichte Transmuraal Steunpunt Apotheken worden die vragen opgelost. Maar als de juiste gegevens bij ziekenhuisopname niet beschikbaar zijn, liggen fouten op de loer. Het ziekenhuis adviseert voor opname een overzicht van gebruikte medicijnen bij de eigen apotheker op te halen. Hoe vaak er in Apeldoorn iets misgaat bij het verstrekken van medicijnen aan patiënten die het ziekenhuis verlaten, is onduidelijk, zegt apotheker Maruschka Pielage-Twerda. Zij is voorzitter van Stichting Farmaceutische Zorg Apeldoorn (SFZA), een samenwerkingsorgaan van de Apeldoornse openbare apotheken. Onder deze SFZA valt het Transmuraal Steunpunt, dat zowel in het Lukas- als Julianaziekenhuis een kantoortje heeft. Er werken vijf parttime apothekersassistentes.
Vorig jaar waren de patiënten die in Apeldoorn het ziekenhuis verlieten samen goed voor bijna 14.000 faxen voor een recept van ziekenhuis naar de eigen apotheek.
De medewerksters van het Transmuraal Steunpunt verstrekken waar nodig hulpmiddelen en controleren aan het bed de recepten van de patiënten die ontslagen worden. Ze beantwoorden vragen over medicatie en gaan na of de patiënt in staat is zelf medicijnen bij de eigen apotheek op te halen. Daarnaast is er nog een scala aan activiteiten zoals machtigingen aanvragen bij de zorgverzekeraar, uitleg geven over katheterzakken, woon- en zorgcentra bellen hoe de medicijnen geregeld moeten worden, bellen met artsen over recepten en contacten met thuiszorgorganisatie Vérian.
De eigen apotheek controleert de recepten eveneens. In 70 procent van de gevallen roept het ontslagrecept bij de apotheek vragen op, zeggen Pielage-Twerda en haar collega bij de Eendracht-apotheek Ywe ten Kate, die voorzitter van de Apeldoornse Apothekers Vereniging is.
In die gevallen doet het Transmuraal Steunpunt namens de apothekers navraag in het ziekenhuis.
De oorzaken van onduidelijke ontslagrecepten zijn divers. Soms houdt een specialist geen rekening met andere medicijnen die een patiënt gebruikt, soms gaat hij uit van onvolledige gegevens omdat een patiënt bijvoorbeeld verouderde medicatiegegevens bij zich heeft. Oudere mensen vergeten nog wel eens welke medicijnen ze allemaal gebruiken. Zeker bij acute opnames is dat niet altijd goed te achterhalen.
Beide apothekers verwachten veel van het nieuwe OZIS-netwerk (systeem Osis) waardoor ziekenhuis en apotheken gegevens kunnen uitwisselen.
Het Transmuraal Steunpunt heeft zijn waarde de afgelopen tien jaar bewezen, zegt farmaceutisch manager Truus Ploeger, die er sinds de oprichting bij betrokken is. ‘Wij controleren of de patiënt wel voldoende medicijnen heeft als hij thuiskomt of dat die misschien nog bezorgd moeten worden. We gaan de bedden langs en in zeker dertig procent van de gevallen merken we dan al dat er iets mis is met recepten. Mensen hadden bijvoorbeeld vroeger twee pillen. Dat staat dan op een oud recept, maar bij navraag blijkt dat ze er tegenwoordig één gebruiken.’
Een voordeel van het Transmuraal Steunpunt is ook, zegt Ploeger, dat de apothekersassistenten in het ziekenhuis werken en de afdelingen en de specialisten goed kennen. ‘Als een apotheker een vraag heeft, lopen wij even een afdeling op. Of we weten een specialist te bereiken.’
In Nederland heeft 55 procent van de ziekenhuizen een soort Transmuraal Steunpunt. Het is waarschijnlijk dat het aantal receptfouten groter is in ziekenhuizen waar een dergelijk steunpunt ontbreekt.
Uit recent onderzoek van het Nederlands instituut voor verantwoord medicijngebruik DGV blijkt dat deze steunpunten de zorgverzekeraar zo’n 100 euro per patiënt schelen. Daarnaast bespaart zo’n steunpunt de apotheek gemiddeld tien minuten tijd en de specialist negentien minuten.
Ter gelegenheid van het Transmuraal Steunpunt in Apeldoorn dat 1 maart 10 jaar bestond, wordt donderdag 16 juni van 16.00 tot 19.00 uur een gratis toegankelijk mini-symposium gehouden in het personeelsrestaurant van het Lukasziekenhuis. Wie dit bij wil wonen kan contact opnemen met Truus Ploeger, [email protected]
Bron: De Stentor (Karel van Delft)
