Ook patiënt krijgt zeggenschap over medisch dossier
Array Alle medische gegevens van burgers worden in de toekomst vastgelegd in een Elektronisch Patiëntendossier (EPD). Per 1 januari wordt het Elektronisch Medicatie Dossier al ingevoerd. Hoewel de patiënt grote invloed krijgt op zijn eigen dossier, vrezen patiëntenorganisaties en huisartsen voor misbruik.
Het Elektronisch Patiëntendossier roept koudwatervrees op bij patiëntenorganisaties en huisartsen. Als alle gegevens van patiënten overal toegankelijk zijn met slechts één code, kunnen wellicht ook verzekeraars erbij, vrezen zij. Verzekeraars zouden die informatie kunnen misbruiken bij het verstrekken van bijvoorbeeld een levens- of ziektekostenverzekering.
De artsenorganisatie KNMG heeft de vrees over de privacy meermalen laten blijken. Het lijkt er op dat de organisatie druk wil zetten om een goede ‘modelregeling’ voor de privacy van de grond te krijgen, waarbij de KNMG overigens ook zelf betrokken is. In deze regeling komt te staan dat een arts alleen in het dossier mag neuzen als het gaat om een acute hulpvraag en het ook echt nodig is het dossier te raadplegen. Alleen artsen met een persoonlijk UZI- nummer (uniek zorgverlener identificatienummer) kunnen in het dossier. De arts moet kunnen uitleggen waarom hij in het dossier gekeken heeft. Vastgelegd wordt wanneer en waarnaar hij heeft gekeken.
Er is echter niemand die de stapel meldingen controleert, als daar geen aanleiding voor is. De patiënt/burger kan zelf wel altijd nagaan wie inzage heeft gehad en waarom.
"Dat moet een afdoende waarborg zijn", zegt jurist Diederik van Meersbergen van de KNMG. "Ik denk niet dat artsen de verzekeraars toegang zullen geven tot patiëntgegevens. Ze zijn dan civiel- en tuchtrechtelijk aan te pakken."
De KNMG is volgens Van Meersbergen overtuigd van de voordelen van de elektronische dossiers. Met de dossiers kan de kwaliteit van de zorg beter worden, denkt Van Meersbergen. "Het is voor apothekers beter te controleren of ze de patiënt de juiste medicijnen meegeven en voor de arts in een huisartsenpost beter na te gaan welke behandelingen een patiënt al heeft gehad."
Onlangs maakte de Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie bekend dat volgens haar berekeningen 50.000 mensen in de WAO terechtgekomen waren door fouten in de overdracht van medische gegevens door medische hulpverleners.
Wanneer het EPD precies wordt ingevoerd, is nog niet bekend. Eerst wordt per 1 januari 2006 het Elektronisch Medicatie Dossier ingevoerd, gevolgd door het Elektronisch Waarneem Dossier. Dit zijn onderdelen van het EPD. Het medicatiedossier is bedoeld om het medicijngebruik te registreren. Het waarneemdossier is bedoeld voor huisartsenposten, en hierin komt een samenvatting te staan van wat bij de eigen huisarts bekend is over de patiënt.
Patiënten krijgen grote invloed op het waarneemdossier en het medicijndossier, net als op hun gewone medische dossier. Zo kunnen zij gegevens laten vernietigen en gegevens laten afschermen. Ook kunnen ze bepaalde artsen de toegang tot het dossier ontzeggen, bijvoorbeeld een buurman die arts is. Het is de bedoeling dat in de wachtkamer van de arts een folder komt te liggen met uitleg. De patiënt kan ook een uittreksel krijgen van de gegevens die over hem zijn opgeslagen.
In theorie zijn de gegevens ook interessant voor opsporingsinstanties. De politie krijgt niet zomaar toegang tot de dossiers, bijvoorbeeld als zij wil nagaan hoelang iemand wist dat hij hiv-geïnfecteerd was of onder invloed was van medicijnen tijdens een ongeluk. "Daarin verandert niets. De politie kan nu ook al gegevens opvragen, maar de arts kan zijn mond houden vanwege zijn beroepsgeheim."
Bron: GPD