Kleine ziekenhuizen overleven door een beperkt zorgpakket
ArrayNederland is het enige land ter wereld waar in alle algemene ziekenhuizen alle basisspecialismen aanwezig zijn. In het buitenland hebben kleine ziekenhuizen een beperkt takenpakket.
Hét kleine ziekenhuis bestaat niet in Europa, Australië en Noord Amerika. In plattelandsgebieden richt men zich op acute zorg, in grote steden op een klein tot zeer klein aantal diagnosegroepen. In het buitenland is een beweging ontstaan tegen geografische concentratie van ziekenhuizen. Moderne kleine ziekenhuizen hebben benamingen als cottage hospital, superclinic en focus factory.
Door de opleving van kleine ziekenhuizen heeft de samenwerking met de eerstelijn ook een stimulans gekregen. Al deze bevindingen staan te lezen in het onderzoek Kleine ziekenhuizen in het buitenland en hun gerichtheid op specifieke taken en doelgroepen, dat dr. Henk van der Steeg en Guus Schrijvers uitvoerden als achtergrondstudie voor het College Bouw Ziekenhuizen ofwel het Bouwcollege.
Wij raadpleegden drie bronnen van kennis:
- Geneeskundestudenten verzamelden via Pubmed, Medline en Google 21 wetenschappelijke artikelen
- Onderzoeker Van der Steeg bezocht websites van overheidsinstanties en adviesorganen in negen landen en raadpleegde tien beleidsdocumenten
- Wij verzochten per mail 57 internationale relaties om documenten. Dat leverde 30 reacties op.
De achtergrondstudie is opgenomen in een signaleringsrapport van het Bouwcollege. Dat heeft als titel Curatieve basiszorg: vraag, aanbod en infrastructuur. Het Bouwcollege presenteert eerst een groot aantal statistische trends.
Zo is het aantal verwijzingen van huisartsen naar medisch specialisten en het aantal eerste polikliniekbezoeken de afgelopen jaren nauwelijks toegnomen. Dagopnames betreffen vooral cataractoperaties en ziekenhuisnazorg. Het Bouwcollege verwacht dat het aantal ziekenhuisbedden kan dalen naar twee per 1000 inwoners.
Het constateert verder dat categorale ziekenhuizen lange tijd in Nederland ongewenst waren. Door het toelaten van priveklinieken met een beperkt zorgaanbod is er een beleidsomslag gemaakt. Mede op basis van het rapport van Van der Steeg en Schrijvers pleit het Bouwcollege thans voor wat zij noemt Profielziekenhuizen. Die concentreren zich op bepaalde patiëntengroepen of bepaalde aspecten van ziekenhuiszorg. Onder profielziekenhuizen kunnen vallen kleine ziekenhuizen, nevenlokaties van grote ziekenhuizen, priveklinieken en nog steeds bestaande categorale ziekenhuizen.
Het rapport van het Bouwcollege, waarin opgenomen de genoemde achtergrondstudie, is te downloaden van website www.bouwcollege.nl . Wie toelichting, een interview of een gastcollege wil over de achtergrondstudie, mailt naar Henk van der Steeg op [email protected]
Bron: Disciplinegroep Public health van het Julius Centrum