Sturkenboom niet meer uit te zijn op noodlijdende ziekenhuizen
Array
Via het financiele dagblad, laat Paul Sturkenboom vandaag weten niet meer uit te zijn op ziekenhuizen die, net als het eerder door hem geleide Slotervaart ziekenhuis, op de rand van faillisement zitten. Onder zijn leiding ontstond een financiële situatie die zorgelijk was. Vorige maand is de leiding van het Slotervaart overgedragen aan Kiemel, die nu mag puinruimen. In twee artikelen in het Financiele dagblad meldt hij zijn pijlen te richten op priveklinieken en zorghotels
Ziekenhuis-consortium mikt nu op proefproject
Het Ziekenhuisconsortium dat noodlijdende ziekenhuizen wil opkopen, stelt zijn plannen bij. Voor de korte termijn mikt het consortium op publiek-private samenwerking met zorginstellingen. Daarnaast willen de initiatiefnemers volgend jaar de status van proefproject aanvragen voor één over te nemen ziekenhuis. ‘Om te laten zien dat een private partij heel goed in staat is om in Nederland een basisziekenhuis met al zijn voorzieningen te laten draaien tegen een aantrekkelijke prijs’, zegt oprichter Paul Sturkenboom .
Eind 2003 kwam hij voor het eerst naar buiten met het plan om samen met bouwbedrijf Volker Wessels en installatieconcern Imtech een consortium op te richten dat ziekenhuizen in financiële problemen wilde opkopen. Het plan deed nogal wat stof opwaaien omdat een private partij voor het eerst serieus belangstelling toonde voor de exploitatie van Nederlandse ziekenhuizen.
Na een bod op het Dr. Janssenziekenhuis in Emmeloord werd het echter stil. ‘We hebben ons verwachtingspatroon moeten temperen en bewust de luwte opgezocht’, zegt Sturkenboom , die de afgelopen jaren ook nog in het nieuws was als interim-manager van het Slotervaartziekenhuis in Amsterdam. Op 15 september treedt hij daar officieel af als bestuursvoorzitter, waarna hij aan andere projecten kan werken. ‘Na vijftien ziekenhuizen doe ik geen interim-klussen meer voor een ziekenhuis’, zegt Sturkenboom . Hij gaat ervan uit dat het Slotervaartziekenhuis zoals gepland fuseert met het VU Medisch Centrum.
Een ziekenhuis kopen valt nog niet mee
Het consortium voor de overname van ziekenhuizen moet zijn plannen bijstellen omdat het kabinet de marktwerking in de zorg heeft vertraagd. Het is nu moeilijker geworden om in Nederland een ziekenhuis over te nemen’, zegt initiatiefnemer Paul Sturkenboom van het Ziekenhuisconsortium. ‘We leggen ons nu in eerste instantie toe op publiek-private samenwerking. Dat roept veel minder weerstanden op.’
Twee jaar geleden maakte de interim-manager en eigenaar van een advies- en managementbureau de oprichting van het Ziekenhuisconsortium (ZHC) bekend. Met als partners de bedrijven Volker Wessel en Imtech . En als doelstelling om ziekenhuizen met een zwakke financiële positie op te kopen en ze privaat te exploiteren. Sturkenboom denkt goedkoper te kunnen werken door niet-kernactiviteiten uit te besteden en vastgoed en apparatuur te leasen.
Na de aankondiging liep het storm. Tal van bedrijven en investeerders en ook gemeenten meldden zich bij Sturkenboom . Maar er was ook weerstand bij de gevestigde partijen die met argusogen zagen dat een concurrent opstond. Een bod op het ziekenhuis in Emmeloord liep spaak op het verzet van de directie van de IJsselmeerziekenhuizen. Hetzelfde gebeurde in Oss en Veghel, waar lokale politici graag zien dat de plaatselijke ziekenhuizen overeind blijven in plaats van dat ze fuseren zoals nu gebeurt.
Ook het momentum verdween. In de loop van vorig jaar temperde het kabinet de marktplannen van VVD-minister Hans Hoogervorst van Volksgezondheid. Met name regeringsfractie CDA ging op de rem staan. Hierdoor is het pas in 2012 mogelijk om de winst van een ziekenhuis uit te keren aan private investeerders. Ook het loslaten van de regels voor onroerend goed duurt veel langer dan gepland.
Daar komt bij dat de kapitaallasten van een ziekenhuis niet één op één worden doorberekend in de prijzen van behandelingen. De uitbreiding van het aantal vrij onderhandelbare behandelingen is afgeblazen en voor de verkoop van ziekenhuisgebouwen aan particulieren gelden strikte regels. ‘Het perspectief was eerst dat we in 2005 de markt in zouden kunnen. Maar de wetgeving is zo aangepast dat er minder ruimte is voor volledige overnames’, constateert Sturkenboom .
Ook ziet hij dat er weinig over is van de gedachte om niet-presterende zorginstellingen failliet te laten gaan. De overheid heeft immers aangekondigd ook in de toekomst bij te willen springen als zorginstellingen door hun vermogen heen zijn. Er wordt gewerkt aan een fonds om aan zorginstellingen achtergestelde leningen te verstrekken. Als de overheid inderdaad bijspringt, vermindert de noodzaak voor financieel zwakke ziekenhuizen om met een partij als het Ziekenhuisconsortium in zee te gaan.
Sturkenboom is momenteel met vier à vijf partijen in overleg over publiek-private samenwerking. Hij wil bijvoorbeeld vennootschappen oprichten voor het onroerend goed van een ziekenhuis. Het ziekenhuis dat wil renoveren maar daarvoor geen geld heeft, neemt voor de helft deel in de vennootschap en het ziekenhuisconsortium voor de andere helft. De vennootschap verhuurt het gerenoveerde gebouw vervolgens weer aan het ziekenhuis. ‘Voor al dit soort constructies heb je de medewerking nodig van het College Bouw, het College Saneringen en het departement’, zegt de initiatiefnemer. ‘Ook publiek-private constructies zijn een zaak van de lange adem tenzij de kapitaallasten helemaal in de prijzen van behandelingen worden ondergebracht.’
Het ZHC stapt niet af van de oorspronkelijke plannen om in de toekomst noodlijdende ziekenhuizen over te nemen. Naar schatting een kwart van de Nederlandse ziekenhuizen heeft problemen met zijn vermogenspositie dan wel met de exploitatie. Verder zijn er genoeg ziekenhuislocaties waar het basisziekenhuis van weleer na een fusie is afgeslankt tot een dagkliniek. Het consortium ziet wel brood in dergelijke locaties.
Maar vooralsnog mikt het consortium op één experiment onder toezicht van de overheid. ‘Als de nieuwe wet voor de zorginstellingen (WTZi) volgend voorjaar het hele politieke proces heeft doorlopen, proberen we een "pilot" op te zetten in samenwerking met een ander ziekenhuis. Zo kunnen wij bewijzen dat een basisziekenhuis in Nederland privaat kan zijn’, zegt Sturkenboom . Het experiment zou moeten duren tot 2012.
Daarnaast werkt hij met onder meer facility-leverancier Sodexho aan de opzet van zorghotels waar verblijf wordt gecombineerd met zorg. ‘De institutionele weerstand tegen dit initiatief is veel minder en voor zorghotels heb je ook geen vergunning nodig’, zegt Sturkenboom . In de zorghotels verblijven patiënten die bijvoorbeeld vanwege hun hoge leeftijd nog niet naar huis kunnen nadat ze in een ziekenhuis een heupoperatie hebben ondergaan.
Nu blijven deze patiënten in het ziekenhuis, waar ze circa euro 450 tot euro 500 per dag kosten of ze gaan tijdelijk naar een verpleeghuis, waar een bed euro 350 kost. In beide gevallen zijn de verblijfskosten veel hoger dan in een zorghotel omdat daar niet hoeft te worden betaald voor de infrastructuur die bij intensieve zorg hoort. Ziekenhuizen en verpleeghuizen hebben belangstelling voor het concept en er lopen locatiestudies.
‘Meer dan vijf’, zegt Sturkenboom over de belangstelling. Zijn managementbureau en Sodexho zullen de exploitatie voor hun rekening nemen terwijl Volker Wessels is betrokken bij de ontwikkeling en financiering van het vastgoed.
Bron: Medicalfact & FD
